Direct naar artikelinhoud
Overzicht

Ook Rotterdamse musea doen aan IFFR

Niet alleen in de bioscoopzalen, maar ook in musea en op Rotterdam Centraal neemt kunst een belangijke plaats in tijdens het IFFR.

Het Nieuwe Instituut brengt een installatie geïnspireerd op de poëtische korte film As Told To G/D ­Thyself.

Kunst is overal tijdens het IFFR. In de bioscopen worden films vertoond van ­internationaal gerenommeerde beeldend kunstenaars en lokale helden, in ­alle vormen en maten. Korte, zoals Beer van het Rotterdamse enfant terrible Erik van Lieshout, die vorig jaar al te zien was in installatievorm op de openingstentoonstelling van Het HEM.

Maar ook van speelfilmlengte, zoals Dreamlife van de Rotterdamse fotograaf en videokunstenaar Melvin Moti. Het is een krankzinnige trip, losjes gebaseerd op een experiment van de Franse geoloog Michel Siffre, die zich in de jaren zestig twee maanden liet opsluiten in een grot om te onderzoeken hoe het menselijk lichaam reageert op extreem lange isolatie in een beperkte ruimte, en hoe onze slaapcyclus omgaat met de afwezigheid van daglicht – een ervaring die ook veel festivalgangers hebben.

Duister brein

Onder de noemer Art Directions is er in Rotterdam veel kunst buiten de donkere bioscoop­zalen te zien. Het eerste wat festival­gangers meekrijgen die van buiten de stad naar het IFFR komen, is een kunstwerk van de Franse videokunstenares Laure Prouvost, vorig jaar nog deelnemer aan de Biënnale van Venetië. Het wonderschone, dromerige filmpje wordt van ’s ochtends vroeg tot ’s avond laat geprojecteerd in een open, gratis toegankelijke ruimte middenin de grote hal van het Centraal Station.

In de schaars verlichte galerie V2 presenteert Klankvorm, een Rotterdams collectief dat zich bezighoudt met kunst, wetenschap, technologie en perceptie, een kinetische licht- en ­geluidsinstallatie met zeven roterende beeldschermen en speakers, waaruit piep-knor­muziek komt die is gebaseerd op lijnstructuren en geluidsvisualisatie.

Kunstcentrum Tent biedt een inkijkje in het duistere brein van de eeneiige tweeling Steven en Timothy Quay. Dat gebeurt middels een prelude in de vorm van een duistere, droomachtige installatie, gebaseerd op hun derde lange animatiefilm, die weer is gebaseerd op de roman Sanatorium under the sign of the hourglass (1937) van de Poolse schrijver Bruno Schulz. De productie is overigens een moeizaam proces; de Quays zijn al vijf jaar met het project bezig.

In het festivalhart De Doelen is een wacht­kamer ingericht: vijf bioscoopstoelen die uitkijken op een scherm waarop sporadisch een korte kunstfilm wordt vertoond. Na verloop van tijd wordt het wachten beloond en worden de aanwezigen naar een volgende ruimte geleid, waar kunst kan worden bekeken onder een microscoop en je door een VR-bril op te zetten in nóg een andere wachtkamer terechtkomt. Je kunt er ook – heel meditatief – een legpuzzel maken.

Urenlang mediteren

Het bijzonderste, meest alomvattende kunstproject staat in Het Nieuwe Instituut. Een jaar geleden benaderde het museum voor (onder meer) digitale cultuur, in samenwerking met het IFFR, het kunstenaarscollectief The Ummah Chroma. Dat wordt gevormd door de ­regisseurs Bradford Young, Terence Nance, Jenn Nkiru en Marc Thomas en tenorsaxofonist en componist Kamasi Washington.

Samen met production designer Lauri Faggioni en producent Erin Wile maakten zij een ­installatie geïnspireerd op As Told To G/D ­Thyself (2019), hun poëtische kortfilm/ ­videoclip/bespiegeling op wat het betekent om als zwart kind op te groeien in Baltimore.

Bij de deur word je gevraagd je schoenen uit te doen en een kaftan aan te trekken. Vervolgens treed je een ‘rituele ervaringsruimte voor spirituele strategieën en alternatieve geschiedenissen’ binnen. Je kunt er min of meer passief ronddwalen. Op sommige plekken is het fraaie geluidsdesign van Kamasi Washington hoorbaar, er staan elementen en props uit de film ­opgesteld (waaronder bomen met flessen, waarin boze geesten worden gevangen) en er worden fragmenten uit As Told To G/D Thyself vertoond.

Het is ook mogelijk om je actief te verhouden tot de rituelen; in de sacrale ruimte kun je je diepste geheimen en wensen toevertrouwen aan het water, met een hark patronen aanbrengen in het grind, of urenlang mediteren in een zwarte, aardedonkere obelisk. Voor wie schroom heeft; de komende zes maanden zullen lokale performers en kunstenaars daarin het voortouw nemen.

Het IFFR duurt nog t/m 2 februari. G/D Thyself: ­Spirit Strategy On Raising Free Black Children staat t/m 28/6 in Het Nieuwe Instituut.