TikTok onder vuur: discriminatie en reacties van pedofielen niet geweerd
TikTok schiet ernstig tekort in het controleren van wat online belandt. Discriminatie en ongepaste reacties krijgen ruim baan, terwijl homoseksuelen en gehandicapten worden geweerd.
Sara Dol (17) oversteeg in augustus vorig jaar de 1,6 miljoen volgers op TikTok en is daarmee de populairste Nederlandse gebruiker van de app. Aan Het Parool legde ze destijds uit waarom de app haar en honderdduizenden andere jongeren in Nederland aanspreekt: “Met TikTok kan ik mijn creativiteit kwijt in vijftien seconden, dat vind ik chill.”
Met TikTok kan een gebruiker zichzelf opnemen en de korte video opleuken met bijvoorbeeld een geestig filter over het gezicht, of met muziek. In de praktijk zorgt dat voor veel dansvideo’s of kleine sketches, een soort bewegende memes. TikTok slaat vooral aan bij jongeren uit de onderbouw van de middelbare school, maar wordt ook gebruikt door jongere kinderen. In totaal zijn dat er in Nederland zo’n 830.000.
Ethiek en moraal
Uit onderzoek van NRC is duidelijk geworden hoe gebrekkig het toezicht is op wat die kinderen voorgeschoteld krijgen en in welke mate de ethiek en moraal op TikTok leiden onder de stormachtige groei van de app. De regels zijn te vaag en de werkdruk te hoog. Sinds TikTok ruim twee jaar geleden in Chinese handen kwam, is het aantal gebruikers wereldwijd gegroeid tot een miljard per maand en hebben een miljard dollar geïnvesteerd.
Om dat in goede banen te leiden, zijn op verschillende plekken ter wereld centra ingericht waar honderden mensen video’s die op het platform de ronde doen, controleren. Toezicht op de Nederlandse markt gebeurt vanuit Berlijn, waar gezien het gunstige vestigingsklimaat ook vergelijkbare ‘teams’ van onder meer PlayStation, AirBnB, Zalando en Facebook opereren.
Special users
NRC sprak verschillende (oud-)medewerkers – ‘hoogopgeleide content management specialists’ – van TikTok, zag honderden pagina’s aan bedrijfsinformatie en beluisterde opnames van gesprekken die werden gevoerd op de bedrijfsvloer. Toezichthouders op TikTok krijgen dagelijks duizenden video’s te zien die ze moeten staven aan criteria en naar aanleiding daarvan censureren of verwijderen. Die richtlijnen blijken volgens NRC in de praktijk om de haverklap te worden veranderd. Ze zijn bovendien in China bedacht en vervolgens armoedig vertaald naar Europa.
De regels zijn bedoeld om pornografie, politieke boodschappen en geweld buiten de deur te houden, maar ongepaste reacties van pedofielen worden nauwelijks geweerd. Dat heeft volgens de werknemers geen prioriteit.
Daarnaast houdt het bedrijf er een lijst met ‘special users’ op na: gebruikers voor wie, zonder dat ze daar weet van hebben, andere regels gelden. In de praktijk vaak mensen met een zichtbare (verstandelijke) beperking of overgewicht. Het schimmige beleid, in combinatie met hoge prestatie- en werkdruk, zorgt ervoor dat de app vol staat met kinderlokkerij en racistische uitingen, terwijl bijvoorbeeld lhbti’ers en politiek activisten klein worden gehouden.
Te rigoureus
TikTok heeft zich hier eerder voor moeten verantwoorden. In november publiceerde de Duitse site NetzPolitik een onderzoek van gelijke strekking. Toen ging moederbedrijf ByteDance door het stof en zei het tegen The Guardian dat bepaalde gebruikers onbedoeld in de luwte worden gehouden om te voorkomen dat zij gepest worden. Dat beleid was te snel en rigoureus doorgevoerd en nooit bedoeld voor de lange -termijn.
In de VS onderzoekt een overheidscommissie de invloed die TikTok op de Amerikaanse markt heeft. Dat onderzoek zou volgens The New York Times zijn opgestart op basis van vermoedens dat via de app adressen en telefoonnummers van gebruikers in handen komen van de Chinese overheid.
TikTok liet begin deze maand in een transparantierapport opnemen dat de Chinese overheid zich inhoudelijk niet met de app bemoeit.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie