Direct naar artikelinhoud

Coalitieakkoord: overdag 100 kilometer per uur op snelweg, ’s avonds 130

Beeld ANP

De coalitiepartijen zijn het eens geworden over een maatregelenpakket rond de stikstofproblematiek. Dat melden Rob Jetten (D66) en Gert-Jan Segers (CU) dinsdagmiddag. Naar alle waarschijnlijkheid gaat de maximumsnelheid overdag omlaag naar 100 kilometer per uur. 

Het pakket maatregelen wordt woensdag officieel gepresenteerd. De nieuwe maximumsnelheid zou gaan gelden in het grootste deel van Nederland en alleen tussen de ochtend- en avondspits. Coalitiepartij VVD voelt er niets voor om de maximumsnelheid altijd én in het hele land te verlagen naar 100 kilometer per uur. Die optie levert wel de meeste stikstofruimte op. De uitstoot van stikstof moet met spoed omlaag om de woning- en wegenbouw in Nederland vlot te trekken.

Als compromis ligt nu de optie op tafel waarbij vanaf 19.00 uur ’s avonds nog wél 130 kilometer per uur gereden mag worden op de wegen waar dat nu ook is toegestaan. Daardoor mogen automobilisten na de avondspits het gaspedaal weer indrukken. Vanaf 6.00 uur in de ochtend moet er dan weer 100 kilometer per uur gereden worden.

Woningbouw

Deze optie is doorgerekend door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en zou genoeg stikstofruimte opleveren om bouwprojecten weer te laten starten én om de stikstofneerslag in de natuur te verlagen. Op de lange termijn zijn nog meer maatregelen nodig om de stikstofcrisis het hoofd te bieden, zoals het uitkopen en verplaatsen van boerenbedrijven.

De verlaging van de maximumsnelheid zou tussen 1 januari en 1 april volgend jaar kunnen worden ingevoerd. Het RIVM heeft ook andere opties doorgerekend, waarbij de snelheidslimiet alleen in de buurt van natuurgebieden omlaag gaat. Het zou dan gaan om ruim de helft van de rijkswegen. De coalitiepartijen noemen als nadeel daarvan dat de versnippering van snelheidslimieten in Nederland verder toeneemt.

Debat

Dinsdag overlegt de coalitietop over de stikstofmaatregelen. Ook de VVD-fractie in de Tweede Kamer zit bij elkaar. De coalitiepartijen willen er het liefst dezelfde dag nog uitkomen. Donderdag staat een stikstofdebat met premier Rutte op de agenda.

‘Minder ongelukken en files’

Een snelheidsverlaging leidt volgens verkeersdeskundigen tot minder ernstige ongelukken, zwaar letsel en files.

In 2018 vielen bij ongelukken op 130-kilometerwegen 30 dodelijke slachtoffers, blijkt uit cijfers van de SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid). Op 120-kilometerwegen waren dat er 19 en op 100-kilometerwegen 28. Deze cijfers kunnen overigens niet één op één vergeleken worden, omdat de totale lengte van deze verschillende typen snelwegen uiteenloopt. ‘Maar als de rijsnelheid omlaaggaat, neemt de kans op ongevallen en ernstig letsel af,’ zegt Maura van Strijp van de SWOV. ‘De uitdaging wordt om te zorgen dat het verlagen van die maximumsnelheid ook echt leidt tot een lagere rijsnelheid.’

Victor Knoop, universitair hoofddocent verkeersdynamica aan de TU Delft, verwacht daarnaast een afname van het aantal files. ‘Uit Duits onderzoek weten we dat de capaciteit van een snelweg 1 à 2 procent verbetert als de maximumsnelheid omlaaggaat van 130 naar 100,’ legt hij uit. ‘Dat kan net het verschil maken op snelwegen waar je door drukte vaak 80 moet rijden. Er zullen nog steeds files zijn op wegen die elke dag helemaal vaststaan.’

Op 130-kilometerwegen ligt de snelheid van weggebruikers ver uit elkaar en daardoor moeten ze vaak op de rem trappen, verklaart Dick de Waard, hoogleraar verkeerspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zo is er een groot verschil met vrachtwagens die 80 rijden. De verschillen worden kleiner als de snelheidslimiet omlaaggaat. ‘Daardoor rijdt het verkeer beter door,’ aldus De Waard.