Twee jaar terug stemde de Kamer over een initiatiefvoorstel van de PVV om Zwarte Piet ‘zwart’ te houden. Met alleen PVV-steun werd het kansloos verworpen, 12 om 138 stemmen. Hiermee was de nationale discussie in feite beslecht – maar daar hebben de Zwarte Piet-aanhangers nooit een boodschap aan gehad.
Zo deed de Haagse ondernemer John van Zweden tien dagen geleden de aanbeveling anti-Zwarte Piet-activisten „met pek, veren en nog meer shit” zijn stad uit te werken. Vrijdag werden vijf mensen aangehouden wegens „openlijke geweldpleging” tegen deze activisten. Van Zweden wordt beticht van opruiing. Maar tegen de NOS vertelde hij tegen geweld te zijn.
Bij boeren van het Farmers Defence Force (FDF) zag je laatst iets vergelijkbaars. Nadat het CDA in de Brabantse politiek een discussie over stikstofbeleid verloor, wierp het FDF online op of ze de betreffende CDA’ers „persoonlijk” moesten „aanpakken”. Met geweld had dit niets te maken, zei het FDF, dit was humor – het FDF is namelijk, zegt het FDF, tegen geweld. En het kreeg zijn zin: het Brabantse CDA trok alsnog de handen van het provinciale stikstofbeleid af.
Je vraagt je alleen af: hebben deze cultureel-conservatieve activisten door dat zij zich bedienen van vergelijkbaar radicalisme dat in de jaren tachtig leidde tot de Amsterdamse krakersacties en het geweld tegen CD-leider Janmaat? Pro-Zwarte Piet, pro-boeren, anti-asielzoekers (‘daar moet een piemel in’): het zijn allemaal acties waarbij demonstranten de woede over hun onvermijdelijke nederlaag vermengen met de woorden en de symboliek van geweld. Althans de dreiging met geweld.
En zoals klein-linkse partijen (PSP, PPR, CPN) jaren hun sympathie behielden voor deze radicale activisten, waardoor GroenLinks nog in 2008 last kreeg van het verleden van toenmalig Kamerlid Duyvendak, daar zie je in 2019 vergelijkbaar gedrag bij PVV en FVD. Zij praten nu de cultureel-conservatieve demonstranten naar de mond. Zo hoopte Wilders in 2012 nog dat „de bio-industrie zijn langste tijd heeft gehad”, maar maandag lanceerde hij in De Telegraaf ineens een ‘noodwet’ waarmee boeren „pijnlijke maatregelen” kunnen ontlopen.
Het verscherpt het dilemma voor VVD en CDA: hoelang willen zij zich bij deze achterhoedegevechten aansluiten? Het CDA hield vorige week zijn moderne benadering van de landbouw – duurzaamheid en dierenwelzijn boven export – twee dagen vol. Eén zuchtje tegenwind en de boot kapseisde meteen. Ook de VVD zie je aarzelen. Weinig moed, weinig opbeurende signalen. Hoewel in de dubbelzinnige houding, destijds, van die klein-linkse partijen toch een heldere les besloten ligt, zou je denken.