Opstandig Santa Cruz staakt door tot Morales écht vertrekt

De wegblokkades staan nog overeind in Santa Cruz en bromfietsers banen zich een weg over de stoep. Op aanplakbiljetten en spandoeken door de hele stad staat te lezen ‘Yo firme hasta que Evo firme’, oftewel: Ik houd vol totdat Evo tekent. Ex-president Evo Morales heeft dan wel gezegd dat hij aftreedt, maar dat is nog niet officieel bekrachtigd. Maandagavond werd bekend dat Morales asiel krijgt in Mexico.

En dus is de strijd nog niet gestreden, volgens de protesterende inwoners van Santa Cruz. Er zijn ook nog te veel politici van Morales’ partij MAS die niet zijn opgestapt, zo moet senaatsvoorzitter Adriana Salvatierra weg. De tweede vice-voorzitter, Jeanine Añez, mag van de mensen tijdelijk president worden om nieuwe verkiezingen uit te schrijven, want zij is van de oppositie.

De inwoners van Santa Cruz hebben met een twintig dagen durende staking om de regering weg te krijgen veel offers moeten brengen. Op maandagochtend, na de aankondiging van Evo Morales dat hij vertrekt, is alles nog dicht: banken, winkels, restaurants, bars.

Liever niet over crisis praten

Een enkele winkeleigenaar opent schuchter de deuren. De vrouw van de tweedehandsboekwinkel die in de deuropening een boek zit te lezen vraagt zachtjes of er kopieën moeten worden gemaakt. Als dat niet het geval blijkt te zijn, buigt ze zich weer over haar boek. Praten over de politieke crisis wil ze liever niet.

Op straat is Morales’ aftreden wel het gesprek van de dag. Aan het Plein van 24 september verkopen vrouwen simcards en oplaadkaarten. Bij hen zit Apolinar Loza (66) met een pakje biljetten in zijn hand. Hij is geldwisselaar. Een man met glimmend achterover gekamd haar die naast Loza staat, is in een vrolijke bui. Hij zou ook best president willen worden, grapt hij. En waarom zou dat niet kunnen? Morales heeft ook geen opleiding genoten.

Loza is het met hem eens. “Het is goed dat Morales is opgestapt. Kijk nou naar mij, ik heb inheemse trekken, maar ik heb in ieder geval mijn middelbare school afgemaakt. Je kunt niet zeggen dat iedereen alles maar van je moet accepteren omdat je een inheemse president bent.”

‘Ik heb niks, maar ben vrij’

Hij en zijn meeluisterende buurvrouwen zijn de staking goed zat, al was het maar omdat er geen bussen rijden en ze afhankelijk zijn van brommertaxi’s die hen af proberen te zetten. Maar ze vinden het toch de moeite waard. Loza: “We hebben ons bevrijd van de dreiging om een volgend Nicaragua, Cuba of Venezuela te worden. Evo liet zich altijd leiden door wat de presidenten van die landen zeiden. Maar dat zijn geen democratische landen. Evo stond op het punt om net als die andere presidenten bedrijven te onteigenen.”

In Santa Cruz valt zoiets bij uitstek verkeerd, aldus Loza, omdat het de motor van de Boliviaanse economie is, met een ondernemende bevolking. “In La Paz zijn ze veel afhankelijker van overheidsbanen, van mijnbouw en staatssteun. Ikzelf heb een simpel huisje, ik heb niks, maar ben vrij. Ik hoef voor niemand mijn hand op te houden. Santa Cruz is het grootste departement van het land en daar mogen ze in La Paz (waar de regering zetelt, red.) weleens wat meer rekening mee houden.” 

Lees ook: 

Evo Morales treedt af, Santa Cruz viert feest

De Boliviaanse president Evo Morales kondigde zondagavond aan af te treden.