Uitspraak in zaak-De Mol is tegenslag voor Facebook

John de Mol heeft een klinkende overwinning behaald in de zaak die hij had aangespannen tegen Facebook. De sociale-mediasite is aansprakelijk voor de plaatsing van advertenties met zijn beeltenis die de handel in bitcoins aanprijzen en moet maatregelen treffen, aldus de rechtbank in Amsterdam.

Volgens advocaat Christiaan Alberdingk Thijm is het vonnis de grootste nachtmerrie voor grote techbedrijven. “Het betekent dat Facebook aansprakelijk is voor de commerciële uitingen die anderen op hun site plaatsen. Dat is goed nieuws voor consumenten, die beter worden beschermd tegen oplichting. En je kunt dit vonnis ook doortrekken naar bijvoorbeeld nepnieuwsberichten”, aldus de advocaat die is gespecialiseerd in internetzaken. “Facebook moet meer doen om te voorkomen dat er misdaad wordt gepleegd via het platform.”

Celebbait

Sinds 2017 is er 2,2 miljoen euro schade gemeld bij de Nederlandse Fraudehelpdesk naar aanleiding van dit soort cryptofraude. Meer dan 130 Nederlanders werden gelokt met de belofte bitcoinmiljonair te worden en maakten soms tot wel duizenden euro’s over. Ook andere BN’ers, onder wie Humberto Tan, Jort Kelder en Matthijs van Nieuwkerk, werden door oplichters op Facebook gebruikt als ‘celebbait’ om mensen te verleiden. Zij tekenden een brief waarin ze hun steun betuigden aan De Mol.

“Ik mag hopen dat deze uitspraak voor Facebook aanleiding is om zo snel mogelijk maatregelen te nemen, waardoor onschuldige mensen niet meer met de nep-bitcoinadvertenties kunnen worden opgelicht”, laat De Mol weten in een reactie. “Ik hoop bovendien dat niet alleen ik, maar ook alle andere bekende Nederlanders die zijn misbruikt voor deze nepadvertenties, profijt gaan hebben van deze uitspraak en de opgedane kennis.” Binnen vijf dagen moeten alle advertenties met De Mol zijn verwijderd, anders volgt een boete die kan oplopen tot een miljoen euro.

Meldknop voor frauduleuze advertenties

John de Mol stapte in juni naar de rechter, maar werd aanvankelijk teruggestuurd om in overleg met Facebook tot een oplossing te komen. Het sociale netwerk claimde zijn best te doen dit soort oplichters te weren, maar dat ze moeilijk zijn op te sporen met de huidige techniek. Ook Facebook zou door de fraudeurs om de tuin worden geleid. Kort daarop verschenen er vrijwel geen advertenties meer met de beeltenis van De Mol, waaruit volgens de Talpabaas zou blijken dat Facebook wel degelijk in staat is effectieve filters te maken. Volgens hem weigerde het bedrijf iets aan het advertentiebeleid te doen omdat er veel geld mee is gemoeid. Vorig jaar verdiende Facebook 55 miljard dollar aan advertenties. De Mol vroeg de rechter alsnog om een uitspraak.

Dat Facebook weigert verantwoordelijkheid te nemen voor de commerciële uitingen van derden stamt volgens Alberdingk Thijm uit het prille begin van internet, toen platforms nog een vrijplaats waren en de providers geen boodschap hadden aan de boodschappen van de gebruikers. Maar dat is volgens de advocaat niet meer van deze tijd: “Consumenten gaan af op de reclame en daar hebben we regels voor. Als Facebook denkt dat die niet voor hen gelden, is het einde zoek.”

Maandag maakte Facebook bekend een meldknop te testen voor dit soort frauduleuze advertenties. Vanaf december kunnen ook Nederlandse facebookers daar gebruik van maken. Een goed initiatief, zegt advocaat Alberdingk Thijm, “maar dat hadden ze al tien jaar eerder moeten doen”.

Lees ook:

John de Mol (geen ‘bitcoinmultimiljonair’) klaagt Facebook aan vanwege nepadvertenties

Puissant rijk zouden ze worden, maar ze werden ze juist armer. Via advertenties met BN’ers werden ruim 130 Nederlanders bedrogen. Omdat Facebook volgens hem te weinig doet om dit soort oplichters te weren, sleepte John de Mol het bedrijf voor de rechter.