Terug naar de krant

‘Frenkie is van de rust, reinheid en regelmaat’

Leeslijst profiel

Profiel Frenkie de Jong Frenkie de Jong speelt met Ajax in de halve finale van de Champions League en in de zomer verhuist hij naar FC Barcelona. Zijn moeder: ‘Hij is van de rust, reinheid en regelmaat’.

Leeslijst

Het wilde maar niet vlotten, die twaalfde mei 1997 op de afdeling verloskunde in Gorinchem. De bevalling van Marjon Schuchhard duurde al 33 uur, maar het kleine wurmpje in haar buik vertikte het naar buiten te komen. De artsen hadden een vacuümpomp op het hoofd van haar zoon gezet, met het idee hem via een kabel naar buiten te trekken, vertelt ze. Maar hij wist zijn hoofd steeds los te trekken, zodat hij met een hersenschudding ter wereld kwam.

Je zou het als de voorbode van een koppig karakter kunnen zien. Maar volgens Schuchhard – en anderen die Frenkie de Jong goed kennen – is hij verre van dat. „Zachtaardig” en „altruïstisch” noemen ze de middenvelder van Ajax, die dinsdag tegen Tottenham Hotspur in de halve finales van de Champions League speelt. Hij zou zich vooral zorgen maken dat de mensen die hij liefheeft wat tekortkomen.

Over een voorbeeld hoeft Schuchhard niet lang na te denken. „Ik zie hem nog aan komen rijden met zijn nieuwe Mercedes”, vertelt ze aan de keukentafel van het hoekhuis in Arkel, waar Frenkie en zijn broertje Youri opgroeiden. „Frenkie had zo ongeveer de kleinste auto uitgezocht. Toen Youri vroeg waarom hij niet voor een grote bak was gegaan, zei hij dat hij liever wedstrijdtickets kocht voor ons, zijn ouders, grootouders en broertje.”

Op tijd naar bed, geen feestjes, gezond eten, geen alcohol

Een paar keer per jaar mag Frenkie van zijn sponsor Nike spullen uitzoeken. En altijd – echt áltijd – neemt hij wat voor Youri mee. Marjon Schuchhard wijst naar het schoenenrek bij de keukendeur. Die splinternieuwe Nikes bracht hij voor zijn broertje mee. „Terwijl hij zelf naar Leen Bakker ging om zijn eerste appartement in te richten”, lacht ze.

Met haar ex-man John sprak ze af dat zij de jongensnamen mocht uitzoeken en hij de meisjesnamen. „Had ik even geluk.” In die tijd was de Engelse band Frankie Goes To Hollywood populair. Ze verving de ‘a’ door een ‘e’ omdat ze niemand kende die zo heette. Later hoorde ze dat Marc Overmars zijn oudste ook Frenkie heeft genoemd. „Daar ben ik best trots op, ja.”

Het levensverhaal van Frenkie de Jong leest als een jongensboek. Welke jongen zegt niet, zoals Frenkie, dat hij later voor Barcelona wil voetballen? Dat het in zijn geval is gelukt – de Spaanse topclub neemt hem deze zomer voor 75 miljoen over – heeft volgens zijn moeder met meer dan alleen talent en gedrevenheid te maken. „Frenkie is van de rust, reinheid en regelmaat”, zegt ze. „Op tijd naar bed, geen feestjes, gezond eten, geen alcohol.” Zelfs die ene keer dat hij carnaval vierde met zijn ploegmaten van Willem II, zat hij nog aan het appelsap.

Oma’s gehaktballen

Frenkie was vier toen zijn vader hem meenam naar een open dag van voetbalvereniging ASV Arkel. Wat daar gebeurde weet zijn opa Jan de Bruijn nog als de dag van gisteren. „Frenkie speelde alle jongens van acht, negen jaar eruit. Dat zette ons aan het denken, al hebben we hem nooit gepusht, hoor.”

De Bruijn en zijn vrouw wonen „op Schelluinen”, een paar kilometer bij hun dochter Marjon vandaan. Als Frenkie zijn moeder vanuit Amsterdam bezoekt – elke week toch altijd wel een keer – maakt hij een tussenstop voor oma’s gehaktballen.

Frenkie kwam als kleuter al vaak bij zijn grootouders. Maar Jan de Bruijn leerde hem pas echt goed kennen toen hij voor de jeugdopleiding van Willem II werd geselecteerd. Frenkie was zeven, kon ook bij RKC terecht, maar koos voor de club uit Tilburg vanwege de gemoedelijke sfeer. Vier jaar lang bracht De Bruijn hem naar trainingen en wedstrijden, een autorit van een klein uur. „Frenkie’s ouders werkten, ik ging met 58 in de VUT. Nu ja, dan bied je een helpende hand.”

Frenkie was een kind zonder poespas, zegt De Bruijn. Beide benen op de grond. In zijn spel had hij wel wat weg van zijn oom Leon, de broer van Marjon. Hetzelfde loopje, al had Leon natuurlijk veel minder talent.

Frenkie – die lang een ielig, klein mannetje bleef – ontwikkelde zich snel bij Willem II. Toen technisch-directeur Marc van Hintum vijf getalenteerde jeugdspelers een zogenaamd ‘koelkastcontract’ mocht aanbieden, koos hij onder anderen voor Frenkie. „Er waren aardig wat kapers op de kust”, herinnert Van Hintum zich. „Met het contract probeerde ik te voorkomen dat Frenkie werd weggehaald. Later heb ik wel eens gedacht: het was niet nodig geweest. Frenkie en zijn familie waren zó trouw aan Willem II.”

De vraag is of Willem II wel zo trouw was aan Frenkie. Want toen hij eenmaal zijn debuut in het eerste elftal had gemaakt, twee dagen voor zijn achttiende verjaardag, stokte het een beetje. Trainer Jurgen Streppel gaf hem nauwelijks speelminuten, iets waar Frenkie veel moeite mee had. Dus toen Heerenveen, PSV en Ajax datzelfde jaar nog interesse toonden, begon het te kriebelen.

Streppel is tegenwoordig trainer van het Cypriotische Anorthosis Famagusta. Hij is niet makkelijk te traceren, maar als hij eenmaal aan de lijn komt, zegt hij dit: „Ik zag heus wel dat Frenkie een groot talent was, anders had ik hem niet op zijn vijftiende mee laten trainen met het eerste elftal. Maar in die periode speelde Willem II tegen degradatie. Wij moesten vechten, en Frenkie’s kwaliteit is toch vooral aan de bal.”

Robin van Lonkhuijsen/EPA

Frenkie’s moeder ziet het iets anders. Streppel wilde volgens haar een aanvallende middenvelder met veel loopvermogen. En laat Frenkie nou net een hekel aan hard rennen hebben. Lopen zonder bal, daar is hij niet zo van.

Marjon Schuchhard vermoedt dat Streppel haar zoon niet in zijn elftal wilde opnemen omdat hij niet continu wilde lopen. Harde bewijzen heeft ze niet, maar het is toch opvallend dat Streppel hem niet berichtte over de aanvangstijd van trainingen, zodat Frenkie te laat verscheen.

Achteraf, zegt ze, was Frenkie maar wat blij dat hij voor Ajax had gekozen en niet voor Heerenveen, waar aanvankelijk zijn voorkeur naar uitging. Want wie trok Heerenveen in 2016 als nieuwe coach aan? Jawel, Jurgen Streppel.

Streppel spreekt tegen dat het „niet boterde” tussen hem en zijn oud-pupil, zoals de regionale pers schreef. „Dat is het absoluut niet geweest”, zegt hij.

In zijn tijd bij Willem II ging Frenkie ook naar het Koning Willem II College in Tilburg, een school voor leerlingen met topsportambities. Hij zat op de havo, maar had volgens aardrijkskundeleraar Peter Boekhort evengoed het vwo kunnen doen. „Frenkie is slim en heeft inzicht”, zegt hij. „Dan gaf ik bijvoorbeeld lessen over het klimaat, waar ook wat natuurkunde bij komt kijken. Veel leerlingen hebben daar moeite mee, hij pikte het zo op.”

Een niet al te opvallende, relaxte leerling, noemt Boekhort hem. Iemand met een gevend karakter. „Hij zat al een jaar bij Ajax toen hij terugkwam om een jarige vriend op het vwo te bezoeken. Had-ie een paar schoenen van een heel duur merk meegenomen. Die jongen wist niet wat hij zag.”

Olaf Kraak/ANP
Olaf Kraak/ANP
Olaf Kraak/ANP

Beste voetballer van de wereld

Iemand die veel geeft en in trek is vanwege zijn geld en roem, loopt ook risico’s. Om die reden houdt een klein groepje mensen een oogje in het zeil, vertelt Frenkie’s beste vriend Sander Dekkers. „Frenkie’s broertje, zijn neefje, zijn ouders, zijn opa en ik”, somt hij op. „Als we merken dat iemand te veel van Frenkie eist, treden we op. Dat is geen afgesproken werk, het gaat vanzelf.”

Sander en Frenkie kennen elkaar uit „het dorp”, dat slechts een paar duizend inwoners telt. Sander is vier jaar ouder, ze speelden allebei bij ASV Arkel en gingen vorig jaar samen op bezoek bij Barcelona, net toen de geruchten over de transfer rondzongen. „Bij de club van Messi horen is voor hem heel speciaal”, zegt Dekkers. „Maar het is niet genoeg. Frenkie wil de beste middenvelder ter wereld worden, ja misschien wel de beste voetballer ter wereld.”

Dat hij daarvoor ver van zijn familie moet wonen neemt hij op de koop toe, al is het volgens Dekkers niet altijd even makkelijk. Zo verzuchtte Frenkie laatst op een mooie, warme dag dat Nederland een prachtig land is. Als Ajax net zo’n grote club als FC Barcelona was geweest, zei hij, had hij zijn hele leven in Nederland kunnen blijven voetballen, dicht bij zijn familie.

Frenkie zal het in Barcelona vast redden, zegt moeder Marjon, maar er komt veel op hem af. Oók voor Mikky Kiemeney, de hockeyster die hij op het Willem II College leerde kennen en met wie hij vier jaar een relatie heeft. „Ze is pas 21, zei ik laatst tegen Frenkie. Ze gaat helemaal met jou naar Barcelona. Ze heeft je steun straks hard nodig. Kijk dus uit wat je zegt en doet.”

Schuchhard vertelt dat zij na haar scheiding een jaar werkloos was, en ieder dubbeltje moest omdraaien. Frenkie woonde nog thuis en begon net wat meer te verdienen. „Ik dreigde mijn huursubsidie te verliezen. Waarop hij zei: dat kan niet hoor, mam, dan ga ik wel een tijdje bij Mikky’s ouders wonen.”

Marjon Schuchhard is een nuchtere vrouw, maar als ze daaraan terugdenkt, kan ze nog altijd ontroerd raken.

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 27 april 2019.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in