Hoog, hoger, hoogst: Rotterdam wil de lucht in en verhoogt bouwlimiet tot 250 meter

Dat blijkt uit de Hoogbouwvisie 2019 die het Rotterdamse stadsbestuur woensdag heeft gepresenteerd. Hoogbouw in het centrum mag voortaan maximaal 250 meter de lucht in. Ter vergelijking: de Euromast is 185 meter hoog, Delftse Poort (voorheen Nationale Nederlanden) naast Rotterdam Centraal 151 meter. De Rotterdam, de ‘verticale stad’ van Rem Koolhaas op de Kop van Zuid, is 149 meter hoog. 

Skyline groeit mee

‘De skyline van Rotterdam groeit verder mee met de stad’, aldus VVD-wethouder Bas Kurvers (Bouwen en Wonen). ‘We gaan hoger bouwen in het centrum en we gaan op drie nieuwe locaties hoogbouw toestaan.’ Op deze drie plekken – Feyenoord City, Hart van Zuid (bij Ahoy) en bij station Rotterdam Alexander – mag tot maximaal 150 meter worden gebouwd. Het centrum blijft volgens wethouder Kurvers ‘de piek’. 

‘Manhattan aan de Maas’

Rotterdam is van oudsher de Nederlandse hoogbouwstad. Het Witte Huis aan  de Wijnhaven was in 1898 met 48 meter de eerste wolkenkrabber van Europa. Men schreef toen al over ‘Amerikaanse toestanden’. In de jaren zestig van de vorige eeuw volgde de sprong naar honderd meter. Sinds 2000 wordt er in ‘Manhattan aan de Maas’ tot 150 meter hoog gebouwd. Sinds 2010 ligt de grens bij 200 meter.

Momenteel wordt al gebouwd aan de Zalmhaventoren, aan de voet van de Erasmusbrug. De toren met 452 appartementen , kantoren en een restaurant in de top wordt 215 meter hoog. ‘We zijn in oktober 2018 begonnen en in 2022 klaar’, zegt projectdirecteur Bernd Schönherr van bouwbedrijf BAM. Nu nog wordt gewerkt aan het fundament en het parkeerdek, over enige tijd gaan de bouwers de hoogte in.

Dergelijke hoogtes vergen een speciale aanpak. Voor de Zalmhaventoren is een hijsloods gebouwd, aldus Schönherr. ‘Dat is een soort fabriekshal die telkens één verdieping hoger wordt gevijzeld.’ Als de bouwers eenmaal echt de hoogte ingaan, zal de toren ongeveer een verdieping per week groeien.

Schönherr vindt het niet erg dat ‘zijn’ toren vermoedelijk maar kort Nederlands recordhouder zal zijn. ‘De hoogte is voor ons geen doel op zich’, zegt de BAM-projectdirecteur. ‘Maar we zijn wel hartstikke trots dat we eraan mogen werken.’ 

Geen anonieme torens

Rotterdam verwacht dat projectontwikkelaars zich gaan melden voor bouwvergunningen tot 250 meter. De stad stelt wel een reeks eisen. ‘We willen geen wind en schaduw op de publieke ruimte die veel wordt gebruikt’, aldus wethouder Kurvers. ‘We willen geen anonieme torens of een saaie stad op ooghoogte.’ Het college van burgemeester en wethouders rept van een ‘stad zonder hoogtevrees die stevig met de voeten in het Rotterdamse staat’.

Een Rotterdamse skyscraper moet daarom óók een ‘groundscraper’ zijn: de benedenverdiepingen, ofwel de plint, moet ook aantrekkelijk zijn. Denk aan lobby’s voor kantoren, entrees voor woningen, horeca en dergelijke. Het moet duidelijk zijn wat er ‘achter de gevel’ gebeurt. Rotterdam wil ook geen solitaire torens, die verweesd in de stad staan – de hoogbouw moet worden geclusterd. Er moet voldoende openbaar vervoer zijn.

Overigens houdt het Rotterdamse college er nu al rekening mee dat 250 meter niet voor altijd de bovengrens blijft, aldus het college in de Hoogbouwvisie 2019: ‘Deze maximum hoogtelijn voor de binnenstad is dynamisch en kan meegroeien met de tijd.’