Provincies trekken stikstofmaatregelen in, maar niet in grimmig Groningen

Zwolle

Ze volgen hiermee het voorbeeld van Friesland, dat deze beslissing vorige week al nam. De twaalf provincies waren eerder die week met elkaar overeengekomen om weer vergunningen af te geven, maar alleen voor activiteiten die niet leiden tot meer stikstofbelasting voor de omgeving.

De boeren zijn boos omdat zij hun ruimte voor toekomstige uitbreiding door de nieuwe regels ingeperkt zien. Het mag volgens boerenorganisaties niet zo zijn dat andere sectoren, zoals de bouw, voorrang krijgen bij het verdelen van de ‘stikstofruimte’.

grimmige sfeer

Om hun grieven kracht bij te zetten, trokken duizenden boeren maandag per trekker naar de provinciehuizen in Assen, Arnhem, Groningen, Haarlem, Den Haag, Lelystad, Utrecht en Zwolle. In Groningen leidde dit tot grimmige situaties. De politie werd door woedende boeren met stro bekogeld en ook duwde een boer met zijn trekker de deur van het provinciehuis eruit. Hierop drongen verschillende boeren het provinciehuis binnen, waarop de ME ingreep. De actie van de agrariërs had geen succes: het provinciebestuur wil niet afwijken van de afspraken die vorige week zijn gemaakt.

Minister van Landbouw Carola Schouten noemde het geweld van de Groningse boeren maandagavond ‘onacceptabel’. ‘Geweld kan nooit een oplossing zijn.’ Ze toonde begrip voor de vier provincies die hun maatregelen van tafel haalden. Tegelijk benadrukt ze dat de stikstofdoelstelling onveranderd blijft.

Tijdens het protest in Zwolle sprak gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher op het podium voor het provinciehuis met vertegenwoordigende boeren van LTO en het Agrarisch Jongeren Kontakt. Ten Bolscher was bereid om ‘vanavond of morgen’ met hen om tafel te gaan. De honderden boeren op het plein eisten meer: ‘Nu, nu, nu!’ galmde over het plein.

Ten Bolscher en de boeren gingen daarop naar binnen en terwijl buiten de boeren hoopvol afwachtten, werd binnen beklonken dat de stikstofregels worden opgeschort voor landbouwers. De beslissing, verteld door Ten Bolscher, werd met luid gejuich ontvangen.

begrip

In Zwolle was er begrip voor de boeren die met hun trekkers de wegen rond het provinciehuis onbegaanbaar maakten. ‘Boeren zijn vaak de gebeten hond. Ik vind het goed dat ze de boel platleggen. Zolang er geen geweld wordt gebruikt, moet dit voor een keer kunnen’, aldus Zwollenaar Jan van de Weerd die met zijn fiets onder een boom voor de regen schuilt. De overlast van het protest valt volgens hem mee. ‘Je kunt er prima met de fiets langs. Automobilisten konden hier rekening mee houden, dus ze konden hun plannen aanpassen.’

Buschauffeur Peter (achternaam bij de redactie bekend, red.) staat met zijn bus in de file als de boeren massaal Zwolle verlaten. Chagrijnig is hij er allerminst onder. ‘Het heeft wel wat bijzonders over zich. Ze doen dit voor de goede zaak. Natuurlijk wil ik zo snel mogelijk naar het volgende stoplicht, maar dit was te verwachten. Voor reizigers is het vervelender dan voor mij.’

Passagiers uiten ondanks de grote vertragingen ook geen wanklanken. ‘Ik ben onderweg naar de dokter, maar het maakt niet uit of ik nou in de wachtkamer wacht of in de bus. Dit is zelfs leuker.’

verkeersveiligheid

Rijkswaterstaat geeft aan dat de veiligheid op de snelwegen niet in gevaar was. ‘Bij verkeerscentrales en op de weg hebben we extra mensen ingezet’, zegt woordvoerder Debby van Slegtenhorst. ‘Voor zover wij hebben meegekregen, zijn er geen incidenten geweest. Dit betekent niet dat we het toejuichen dat trekkers op de snelweg reden. Zodra we binnenkregen dat dat gebeurde, hebben we hen wel begeleid voor de veiligheid.’

Het nieuwe stikstofbeleid is noodzakelijk, omdat de Raad van State in mei bepaalde dat de manier waarop de overheid hiermee omging in strijd was met Europese natuurwetgeving. Het hele beleid was ineens ongeldig, met grote gevolgen. Duizenden projecten konden niet meer doorgaan, van uitbreiding van veehouderijen tot de bouw van hele woonwijken.

De werkgevers balen ervan dat vier provincies hun nieuwe stikstofregels terugtrekken. VNO-NCW en MKB-Nederland spreken van een ‘impasse.’