Soepel wimpelde Rutte voorstellen van de Kamer af

„Geen extra geld, nee.” „Er komt geen nieuw geld, maar ik zeg toe dat de betrokken bewindslieden gesprekken gaan voeren.” „ Ik ga hier niet nu ineens allerlei nieuwe toezeggingen doen.” „Ik ga niet toezeggen dat we het doen, want ik weet niet of het nodig is.” „We moeten echt oppassen met grote stappen, snel thuis.” „Ik ga daar nu niet op vooruitlopen.”

Soepel wimpelde premier Mark Rutte (VVD) in de Politieke Beschouwingen vrijwel alle voorstellen van de Tweede Kamer af. Op een vriendelijke manier, dat wel. De sfeer had niet te lijden onder alle afwijzingen van Rutte; de toon van het debat bleef overwegend hoffelijk en inhoudelijk. Maar na twee lange dagen was de conclusie dat maar een paar ideeën konden rekenen op de steun van het kabinet.

Dat waren voorstellen van de oppositiepartijen PvdA en GroenLinks. Dat is niet toevallig: sinds het kabinet de meerderheid in de Eerste Kamer is kwijtgeraakt moet Rutte III samenwerken met de oppositie. De PvdA en GroenLinks hebben beide genoeg zetels om de coalitie aan een meerderheid te helpen.

En dus beloofde Rutte dat hij gaat kijken naar extra geld voor leraren, de belangrijkste wens van Lodewijk Asscher. Daar was de PvdA-leider al vanuit gegaan, kon je op de eerste dag van de Politieke Beschouwingen horen toen hij tegen VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zei: „U zoekt draagvlak, neem ik aan. Hier ligt het.” Dat ging over onderwijs.

Ook GroenLinks werd gepaaid. Die partij kreeg steun voor twee voorstellen: de premier vindt het een goed idee, zei hij, om 26 miljoen euro uit te trekken voor de grootste probleemgevallen in de jeugdzorg, bovenop de al beloofde 300 miljoen. Verder liet Rutte weten het voorstel van GroenLinks voor 15 miljoen euro extra voor de zedenpolitie te steunen. „Een prachtige uitkomst van het debat vandaag”, zei GroenLinks-leider Jesse Klaver tevreden.

De andere oppositiepartijen zullen minder voldaan zijn. Het lukte Lilian Marijnissen (SP) niet om de minimumlonen te verhogen, de verlaging van de winstbelasting terug te draaien of werknemers wettelijk te laten meedelen in bedrijfswinsten. De PVV had graag gezien dat Rutte het eigen risico in de zorg zou afschaffen – maar dat ging niet door. Ook lukte het niet pensioenkortingen te voorkomen, zoals de PVV en 50Plus hadden gevraagd.

Wat PVV-leider Geert Wilders het liefst wilde kost geen geld, maar bleek moeilijker dan al het andere: hij wilde dat de premier zich zou uitspreken over de bemoeienis van justitie-ambtenaren met Wilders’ strafproces. Rutte bleef volhouden dat hij zich niet wil mengen in een zaak die onder de rechter is. Zo kreeg de premier in de gemoedelijkste Politieke Beschouwingen in jaren alsnog een motie van wantrouwen van Wilders.