Klokkenluider VS slaat alarm om verontrustend contact Trump en buitenlandse leider
De communicatie onlangs tussen president Donald Trump en een buitenlandse leider was zo verontrustend, dat een klokkenluider vorige maand alarm heeft geslagen. Trump zou een belofte hebben gedaan die zorgwekkend was, zo melden The Washington Post en CNN. De klokkenluider heeft een klacht ingediend.
In de betreffende periode heeft Trump contact gehad met vijf regeringsleiders, onder wie premier Mark Rutte, Vladimir Poetin en Kim Jong-un.
Wat Trump aan een buitenlandse leider zou hebben beloofd, is niet bekend. Ook is onduidelijk of de toezegging telefonisch zou zijn gedaan, in een ontmoeting of in een brief. Volgens een voormalige regeringsfunctionaris zou de president zijn ontspoord in een telefoongesprek, maar dit wordt niet bevestigd door regeringsbronnen.
De melding van de klokkenluider is al dagen de inzet van een conflict tussen het Congres en de hoogste baas van de spionagediensten, Joseph Maguire. Maar de ruzie kreeg donderdag een verrassende wending toen duidelijk werd dat de klokkenluider alarm had geslagen over Trump. Maguire weigert de klacht aan het parlement te geven omdat de persoon over wie geklaagd wordt geen inlichtingenfunctionaris is en dus niet onder hem valt.
Was dit wel het geval, dan was hij verplicht geweest om de melding direct naar het Congres te sturen. Maguire wil niet bevestigen of het Trump is die in de fout is gegaan. De spionnenbaas trok zich dinsdag niets aan van een eis van de Inlichtingen-commissie van het Huis van Afgevaardigden om voor het einde van de dag de klacht van de klokkenluider door te geven.
‘Betrouwbaar en urgent’
De klokkenluider stapte op 12 augustus naar de inspecteur-generaal van de Amerikaanse inlichtingendiensten, Michael Atkinson. Behalve met Rutte had Trump in de vijf weken daarvoor contact met nog vier andere regeringsleiders. Zo voerde hij op 31 juli een telefoongesprek met de Russische leider Poetin. In een bericht van slechts twee regels meldde het Witte Huis toen dat beide leiders spraken over de handel tussen beide landen en de bosbranden die toen woedden in Siberië. Volgens het Kremlin vond het gesprek plaats op verzoek van Trump.
Twee weken hiervoor ontving de president in het Witte Huis premier Rutte. De VS wilden toen dat Nederland zou deelnemen aan nieuwe militaire missies in Syrië en de Straat van Hormuz. Maar volgens Rutte kreeg hij in het Witte Huis geen rechtstreeks verzoek van Trump om mee te doen.
De president kreeg in die weken ook twee brieven van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un die door Trump werden omschreven als “mooi”. Het is niet duidelijk of de president een brief terug schreef. Trump had verder contact met de Pakistaanse premier en de emir van Qatar.
Schimmige belofte
Inspecteur-generaal Atkinson oordeelde dat de melding van de klokkenluider, die anoniem wenst te blijven, wel alarmerend genoeg was om door te sturen naar het Congres. “De inspecteur-generaal kwam tot de conclusie dat deze klacht betrouwbaar en urgent was”, aldus de Democratische voorzitter van de Inlichtingen-commissie Adam Schiff. Atkinson wordt donderdag achter gesloten deuren gehoord over de melding. Spionagebaas Maguire verschijnt volgende week voor de commissie.
De Democraten verdenken Maguire ervan dat hij Trump wil beschermen. Hij werd onlangs benoemd als Director of National Intelligence (DNI) door de president, nadat Dan Coats was opgestapt. Coats was het vaak niet eens met Trump. Zo zei hij in januari in de Senaat dat het “onwaarschijnlijk” was dat Noord-Korea ooit zijn kernwapenarsenaal zou opgeven. Trump, die geen kwaad woord wil horen over zijn Noord-Korea-beleid, weersprak Amerika’s topspion een dag later. “Er is een behoorlijke kans op nucleaire ontwapening”, twitterde de president.