Ervaren onderhandelaar die meteen een zware klus krijgt

Acht dagen na het tumultueuze vertrek van überhavik John Bolton heeft de Amerikaanse president Trump woensdag een nieuwe nationaal veiligheidsadviseur gevonden: Robert O’Brien.

De Californische advocaat werkt sinds mei 2018 voor de president als diens ‘speciale gezant voor gijzelingsaffaires’. Een functie waarin hij ondermeer de vrijlating van een in Turkije vastgezette pastor uitonderhandelde en een in Jemen ontvoerde ingenieur liet bevrijden door de Emiraten. Recent stuurde Trump hem naar Zweden om de bekende rapper A$AP Rocky vrij te pleiten.

O’Brien treedt aan op een moment van oplopende spanning in het Midden-Oosten na de mysterieuze aanval, zaterdag, op de Saoedische olie-industrie. Bolton bepleitte maximale druk op Iran: de door VS veronderstelde boosdoener achter de aanval. Hoe zijn opvolger hiernaar kijkt, moet blijken, maar Amerikaanse media diepten alvast passages op uit zijn boek, While America Slept, uit 2016. Hierin laakt O’Brien het in zijn ogen te weinig assertieve buitenlandbeleid van Trumps voorganger Obama.

Zo vergelijkt hij het in 2015 gesloten en door Trump opgezegde kernakkoord met Iran met het Verdrag van München, waarmee Britten en Fransen in 1938 vergeefs poogden Hitler in te dammen. Op de achterflap van het boek staat een loftuiting van Bolton.

Flink verbouwde veiligheidsraad

Begin deze eeuw werkte O‘Brien rechtstreeks onder Bolton, toen deze de VN-ambassadeur van president Bush jr. was. Hij was ook actief als diplomaat bij het schragen van de Afghaanse rechtsstaat en meer recent adviseerde hij Republikeinse kopstukken als Mitt Romney en Ted Cruz over buitenlandkwesties.

O’Brien erft een veiligheidsraad die door Bolton flink verbouwd is. Deskundigen werden ontslagen en vervangen door loyale medewerkers. De interventionistisch ingestelde Bolton botste met Buitenlandse Zaken en Trump zelf. Die blijft beducht een nieuwe militair avontuur in het Midden-Oosten in te struikelen.

Na de aanval op Saoedi-Arabië zei Trump eerst ‘schietklaar’ te staan, maar vooralsnog bestelde hij alleen nieuwe financiële sancties tegen Iran. En vlak voordat hij O’Briens benoeming aankondigde, deelde de president woensdag op Twitter een bericht waarin de conservatieve opinie-maker Laura Ingraham hem prees dat hij niet militair terugsloeg toen Iran laatst een peperdure Amerikaanse spionagedrone neerhaalde.

Met deze isolationistische inborst zal ook O’Brien te maken krijgen. Vorige week donderdag zei Trump tegen verslaggevers dat veiligheidsadviseur een „makkelijke baan is”. „Weet je waarom? Omdat ik alle besluiten neem – je hoeft niet te werken.”

Lees ook Interventionist Bolton legt het af tegen Trumps isolationisme