In memoriam: Dankbare toppianist die altijd kind bleef
De pianist werd op 11 oktober 1929 in Parijs geboren als zoon van een journalist en een Franse violiste van Joods-Russische afkomst. Na enkele weken verhuisde hij met zijn ouders naar Den Haag, waar hij zijn jeugd doorbracht. Na eerst door zijn moeder en de Haagse pianist Arij Verhaar te zijn opgeleid, studeerde hij vanaf 1946 in Parijs bij Marguérite Long.
Op zevenjarige leeftijd trad hij voor het eerst in het openbaar op tijdens een bruiloft in Nice. In 1949 won hij op een pianoconcours de Grote Prijs van de Stad Parijs. In hetzelfde jaar maakte hij een dramatische gebeurtenis mee, hij raakte aan zijn hoofd gewond bij een vliegtuigongeluk waarbij vijf mensen omkwamen. Zijn ouders hoorden dat op de radio met de mededeling dat er waarschijnlijk geen overlevenden waren. ‘ ‘‘We hebben nu ons geloof nodig. Want Daan zit erin’’, zei mijn vader. Gelukkig bleek al snel dat ik het overleefd had. Daar zie ik de bewarende hand van God in’, aldus Wayenberg in 2014 in een interview in het Nederlands Dagblad.
Zijn internationale doorbraak kwam in 1953 in Carnegie Hall in New York. Daarna speelde hij bij veel grote orkesten onder bekende dirigenten en maakte hij tientallen plaatopnames.
Wayenberg was onder meer bekend door zijn fenomenale geheugen. Tal van pianowerken kende hij uit zijn hoofd, waardoor hij geregeld als invaller werd gevraagd als een pianist plotseling ziek was geworden. Het leverde hem de bijnaam ‘ideale invaller’ op.
In 1984 werd hij docent aan het Rotterdams Conservatorium, wat hij tot zijn pensionering in 1994 bleef. Wayenberg was ook werkzaam als componist. Hij schreef onder meer het ballet Solstice (Zonnewende) in 1955, een Symfonie Capella voor groot orkest, koperblazers en slagwerk en een concert voor drie piano’s.
Wayenberg was muzikaal niet in een hokje te plaatsen. Hij speelde in de grootste concertzalen, maar trad vooral aan het eind van zijn leven ook op met amateurorkesten. Ook bewoog hij zich op het vlak van de lichte muziek, onder meer met de ‘Gevleugelde Vrienden’, de pianisten Pieter van Vollenhoven, Laurens van Rooijen en Pim Jacobs.
geloof
Wayenberg was een belijdend christen en stak dat niet onder stoelen of banken. Dat bleek onder meer toen hem door het Reformatorisch Dagblad in 2013 werd gevraagd of het niet moeilijk was bescheiden te blijven als je wordt beschouwd als een van de grootste Nederlandse pianisten. ‘Ben ik dat? Grote onzin! Ten tweede: ik ben christen. Daar past zoiets helemaal niet bij. Wat heb ik dat ik niet heb ontvangen? Het past mij naar de Heer te gaan en te zeggen: Dank U wel voor deze gave. Ik ben echt niet onmisbaar’, was zijn reactie.
Tot op hoge leeftijd bleef Wayenberg muzikaal actief. Zo maakte hij in 2016 nog een cd-opname van de Études d’exécution transcendante pour le piano van Franz Liszt, die tot de moeilijkste pianowerken behoren.
Wayenberg was een goedlachse, vriendelijke man, die er een kinderlijk genoegen in schiep om mensen met een grap voor de gek te houden. Hij hield ook veel van modeltreinen, computerspelletjes en flipperen. Graag vertelde hij hoe hij ooit een wedstrijdje van medeflipperaar Gerrit Zalm had gewonnen.
Zes jaar lang speelde hij veel samen met de jonge Martin Oei. Die wist Wayenberg ertoe te bewegen enkele opnames op een oude Erard piano te maken. Samen maakten ze ook nog plannen voor een concert dat ter gelegenheid van Wayenbergs negentigste verjaardag op 11 oktober 2019 in Arnhem zou worden gegeven.
Een jaar geleden werd bekend dat de pianist darmkanker had en werden alle concerten afgezegd. ‘Hij had veel steun aan zijn geloof en zag ernaar uit zijn moeder weer te ontmoeten’, aldus Oei.
