De Amerikaanse competitie is in ontwikkeling, Frank de Boer een mooie bonus

Als de camera’s op hem inzoomen, is daar die onmiskenbare frons. Het is hem, Frank de Boer. In een donkerbruine polo begeeft de Nederlandse trainer zich naar de zijlijn van een stadion aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, in Orlando, Florida. Daar is het net negen uur ’s avonds geweest.

In Nederland is het middenin de nacht als De Boer in beeld is verschenen. Op straat is het stil, in de meeste huiskamers zijn de lichten gedoofd. Op televisie: vooral herhalingen. Behalve op Fox Sports 4, waar ook op dit nachtelijk tijdstip ‘gewoon’ live voetbal te zien is.

Deze nacht is dat Orlando City FC tegen Atlanta United. De nummer negen uit de Eastern Conference van de Major League Soccer (MLS) versus de koploper, waar De Boer sinds vorig jaar trainer is.

Zoals Nederlanders weleens de wekker zetten voor de legendarische bokspartijen van Mohammad Ali, zo biedt de sportzender liefhebbers de kans om in het holst van de nacht een wedstrijd van het Atlanta United van Frank de Boer te bekijken. Inclusief Nederlands commentaar.

Opblijven voor Amerikaans voetbal en Frank de Boer: zou het de moeite waard zijn?

Hoeveel mensen dat deze nacht doen, is onbekend. De kijkcijfers op Fox Sports 4, 5 en 6 waarop internationale competities te zien zijn, worden niet gemeten door Stichting Kijkonderzoek. Het kunnen er tien, honderd of duizend zijn. Dat maakt voor Fox ook niet uit, zegt woordvoerder Maarten van Rooijen. „De MLS is een waardevolle aanvulling op Fox’ totaalpakket die qua aftraptijden niet concurreert met andere competities. Wat ook belangrijk is, is dat we het materiaal ook op andere momenten online en in onze nieuwsprogramma’s kunnen programmeren.”

En, niet onbelangrijk: „Het is een aantrekkelijke competitie in ontwikkeling, met een aantal grote internationale spelers en Frank de Boer is natuurlijk een mooie bonus.” Of zoals Rob Labree, director programming & production van Fox Sports, het op de eigen website zegt: „Er gebeurt wel wat in Noord-Amerika.”

Cruijff en Pelé

Amerika een voetballand? In Europa is er decennia smalend om gelachen. Amerikanen mochten dan een wereldmacht zijn, de voetbalwereld was de onze. Toen legendes als Franz Beckenbauer, Willem van Hanegem, Johan Cruijff en Pelé begin jaren tachtig in de VS neerstreken, was dat vooral voor pret en poen. Als reizende circusartiesten deden ze er een kunstje om er snel weer te vertrekken.

Nu doen sommige topspelers dat nog steeds, al ligt dat vooral aan hun eigen behoeften, niet zozeer aan de totaal veranderde uitstraling van de Major League Soccer.

Tien clubs waren er in 1993 bij de oprichting van de MLS, wat destijds door de FIFA werd verplicht om het WK 1994 te mogen organiseren. Nu zijn er 24 teams, verspreid over een Western en een Eastern Conference. De komende jaren zal dat aantal worden uitgebreid naar dertig teams, met onder meer een MLS-franchise in Nashville, Austin, St. Louis en Miami.

Lees ook Voetbal lijkt eindelijk ook de VS te veroveren

In die laatste stad is David Beckham drijvende kracht achter de nieuwe club, Inter Miami. Hij en zijn medeoprichters kregen onlangs echter slecht nieuws te verwerken. Op de plek waar het gloednieuwe stadion van de gloednieuwe club zou verrijzen, is onder meer arsenicum in de grond aangetroffen, waardoor extra onderzoek moet uitwijzen of hier überhaupt een stadion gebouwd kan worden.

Dat onder meer alle nieuwe teams in nieuwe, eigen stadions gaan spelen, wijst op een andere trend in de MLS: de bouw van nieuwe arena’s. Eens speelden MLS-teams in gigantische (lege) American Football tempels, nu krijgen ze hun eigen plek om historie op te bouwen.

Dat geldt bijvoorbeeld voor Orlando, waar De Boer vrijdagavond te gast is. Dat team speelt zijn thuisduels in een stadion dat in geen enkele Europese competitie zou misstaan. Doordat er alleen wordt gevoetbald, kan het publiek dicht op het veld zitten, wat bijvoorbeeld niet kan bij New York City FC dat speelt in het stadion van de Yankees. Alleen de reclameborden van Disney wijzen erop dat je naar een niet-Europese competitie kijkt.

Dat geldt niet voor het spel van beide teams. Het tempo wil nog weleens afnemen, maar dit is duidelijk voetbal zoals we dat hier ook kennen.

Voor Frank de Boer is het prettig dat hij zich na zijn mislukte avonturen bij Internazionale en Crystal Palce eindelijk kan bewijzen in een competitie waarin geld geen doorslaggevende rol speelt. Teams werken met opgelegde salarisplafonds en mogen slechts enkele spelers een miljoenensalaris betalen. Uit de jaarlijkse lijst met spelerssalarissen die de MLS naar buiten brengt, blijkt dat Zlatan Ibrahimovic van La Galaxy grootverdiener is, met een jaarloon van 6,4 miljoen euro.

Door regels als de salary cap liggen de niveaus van de clubs zelden ver uit elkaar. De voorbije twaalf jaar zijn tien verschillende clubs kampioen geworden. Indirect betekent dit dat elke trainer zich kan richten op het landskampioenschap, onder wie Frank de Boer, die met Atlanta momenteel eerste staat in de Eastern Conference. De bovenste zeven van zijn competitie plaatsen zich voor de finaleronde met de zeven beste teams uit de Western Conference.

Tienduizenden fans

Hoewel Atlanta United nog maar vijf jaar bestaat, trekken thuisduels tienduizenden toeschouwers naar de Mercedes Benz Arena. Zoveel dat Atlanta de tiende plek bezet in de ranking van best bezochte clubs ter wereld, zo blijkt uit een rapport van de Cies Football Observatory. Dit seizoen trok het duel met LA Galaxy de meeste fans: 72.548. Iets minder dan de gemiddelde 75.000 bij Bayern München, méér dan de 63.000 van Real Madrid. Atlanta, dat met bijna 300 miljoen euro de meest waardevolle club van de MLS is, scoorde alleen minder tegen Toronto: 42.537.

Door heel de MLS heen lag het gemiddelde vorig seizoen op 22.000 toeschouwers per duel, meer dan de eredivisie (18.000). Portland Timbers, opgericht in 2011, zit daar met ruim 19.000 fans altijd boven. De club heeft nog nooit thuis in een niét uitverkocht stadion gespeeld.

Tegelijk wordt de groei van de MLS ook beperkt door de eigen regels. Neem het vliegen tussen de speelsteden. Terwijl profs in het honkbal, basketbal en football via gecharterde vluchten naar uitwedstrijden reizen, zijn voetballers aangewezen op lijnvluchten. Per seizoen mogen ze maar bij twee duels gebruik maken van een gecharterd vliegtuig.

Gevolg? Spelers verblijven na een avondwedstrijd in een hotel, staan om vier uur ’s nachts op voor een indirecte vlucht, moeten elders overstappen en arriveren soms pas ’s avonds op de plaats van hun bestemming. Echt herstellen doen ze niet. Voor topspelers die in Europa altijd business class hebben gevlogen met hun club, zijn die verre reizen geen aantrekkelijk vooruitzicht.

De Boer speelde vrijdag relatief in de buurt. 646 vliegkilometers vanaf Atlanta behaalde hij met zijn ploeg de zesde zege op rij, dankzij een goal van de Venezolaan Josef Martínez, vorig jaar topscorer van de Amerikaanse competitie. De play-offs zijn nabij. Misschien zelfs de landstitel.