Luister naar

Afgedankte dieren op een landgoed

Nieuws
Leeuwen en tijgers uit obscure particuliere collecties en uit circussen die van ze af willen vinden een plekje in de opvang van de stichting Leeuw in het dierenpark van het Landgoed Hoenderdaell in Anna Paulowna. Robert Kruijff, directeur van het park, runt ook de stichting. Hij was als jongen al gek op beesten.
Theo Haerkens
vrijdag 23 augustus 2019 om 03:00
Robert Kruijff vangt met stichting Leeuw verwaarloosde leeuwen en tijgers op. Dat de meeste leeuwen en tijgers uit circussen afkomstig zijn, betekent dat er op den duur een eind komt aan de toestroom.
Robert Kruijff vangt met stichting Leeuw verwaarloosde leeuwen en tijgers op. Dat de meeste leeuwen en tijgers uit circussen afkomstig zijn, betekent dat er op den duur een eind komt aan de toestroom. Theo Haerkens en Carola Franken

Anna Paulowna

Terwijl hij enthousiast vertelt over de stichting Leeuw raapt directeur Robert Kruijff (48) terloops wat plastic flesjes en een door een maaimachine verminkt blikje op en gooit ze in de prullenbak. Ook een muizenhol op het pad naar de speeltuin laat hij niet ongemoeid. Hij grijpt een paar handenvol aarde, gooit die in het gat en stampt dat aan.

Kruijff, van huis uit bedrijfskundige, zet de grote lijnen uit maar houdt ook de details in de gaten als hij een rondleiding geeft in zijn dierenpark op het Landgoed Hoenderdaell, waar de stichting Leeuw is gevestigd. De condors, gieren, oehoes, valken en uilen, Kruijffs grote liefde, zitten in het Avitorium, een complex dat door de steeds groter wordende verblijven rondom een piste van bovenaf eruitziet als een slakkenhuis. De vale gieren pulken aan een paar koeienkoppen van de slager. ‘We hebben geen gewone roofvogelshow met vogels aan een riempje, maar verleiden ze om in de overdekte piste hun natuurlijke gedrag te laten zien.’

kijkgaten

Direct naast de speeltuin ligt het verblijf van de leeuwen, tijgers en poema’s. Een muur van klimop schermt de grote katten af en biedt ze rust. De dieren zijn alleen te zien via kijkgaten waarvoor je enigszins door de knieën moet. Kruijff is tevreden over deze vinding, die door de Britse tv-presentator David Attenborough al eens werd aangeprezen.

De verblijven van de roofdieren zijn gebouwd om een grote rechthoekige binnenruimte waar de dieren hun jachtinstinct kunnen uitleven. Door middel van kabels en katrollen wordt de grote katten beurtelings vlees aangeboden dat ze echt moeten bejagen en zien te vangen. Met een joystick kan de verzorger het vlees door de ruimte laten bewegen en de dieren tot actie prikkelen. Vandaag, een van de dagen waarop warmterecords worden gebroken alsof het niets is, wordt deze uitvinding niet gebruikt. ‘Veel te warm’, aldus Kruijff, die een bermuda draagt en op slippers loopt. Een tijger vermaakt zich in een rechthoekige vijver met een blauwe bal.

Remi

‘Kijk, dit is Remi.’ Het jonge leeuwtje dat in oktober vorig jaar in een kooitje in een weiland bij Tienhoven (Utrecht) werd gevonden, is onder de hoede van de stichting uitgegroeid tot een flinke halfwas leeuw die het bezoek vanachter gaas nieuwsgierig bekijkt. Kruijff spreekt hem geruststellend toe. Hij kent de leeuwen en tijgers, die anders dan Remi veelal op leeftijd zijn, bij naam en roept ze. De leeuwen en tijgers komen uit obscure particuliere collecties en uit circussen die van ze af willen omdat steeds minder West-Europese landen nog roofdierenacts tolereren. De dieren lijken volkomen op hun gemak in de verblijven van tien bij vijfentwintig meter die begroeid zijn met bomen en struiken. De meeste rusten in de schaduw. ‘Kijk daar liggen de poema’s, achterin rechts.’

Simba, de sterk verwaarloosde leeuw die in januari door diplomaten op een markt in Bagdad werd aangetroffen en onlangs in Irak werd opgehaald, zit elders op het terrein in quarantaine om op krachten te komen. Hij knapt aardig op, en is zelfs een beetje te vet geworden. Hij krijgt nu een speciale behandeling om juist spiermassa te kweken in plaats van vet.

De stichting Leeuw maakt gebruik van de faciliteiten van het dierenpark op het Landgoed Hoenderdaell, dat is gesticht door de vader van Kruijff, die fortuin maakte in de oliehandel. Hij kocht de grond toen het nog ‘bietenland’ was en omdat het hem mooi leek een bos na te laten, liet hij er in de jaren negentig ruim 100.000 boompjes planten. Inmiddels zijn de boompjes flink uitgegroeid en vormen ze het decor van het dierenpark dat Kruijff, als jongen al gek op beesten, er heeft verwezenlijkt. Het landgoed meet ruim zeventig hectare en combineert een natuurgebied – inclusief vogelparadijs en dierenpark – met een opvang voor roofdieren als Remi en Simba. Dat is niet gebruikelijk. ‘De meeste organisaties die zich het lot van dieren aantrekken, kiezen voor één optie. Ze vangen individuele dieren op, zoals de Dierenbescherming; richten zich op het redden van een soort, zoals dierentuinen; of proberen het leefgebied van dieren te beschermen, zoals het Wereldnatuurfonds.’

Kruijff combineert een en ander en spreekt van ‘onderlinge versterking’. Dat idee ontstond toen bleek dat het publiek dat aanvankelijk gratis toegang had tot het park en de collectie dieren die Kruijff er al jong op na hield, niet te spreken was over de inrichting. ‘Er was geen sanitair, geen horeca en we lieten alles lekker groeien’, schetst hij. ‘Maar de mensen vonden het park verwaarloosd: er zat frictie tussen wat goed is voor dieren en wat mensen waarderen.’

dierenjongen

Met vallen en opstaan – de economische crisis kwam niet erg gelegen – ontstond het dierenpark dat afgelopen jaar zo’n 220.000 bezoekers trok. Kruijff heeft zijn werk als bedrijvendokter neergelegd om het park nieuw leven in te blazen. Naarmate er meer geld binnenkomt, kan hij meer doen. ‘We hebben pas een nieuwe entree, vorig jaar zaten de meisjes achter de balie nog in een hokje van twee bij twee’, illustreert hij. ‘We werken nu aan voorzieningen om ook olifanten op te vangen, dat wil mijn vader graag.’

Aanvankelijk was het de bedoeling samen met anderen leeuwen en tijgers op te vangen, maar dat mislukte. ‘In de olie is een deal een deal en daar houd je je aan, ook al staat die niet op papier’, vat Kruijff de kern van het probleem samen, terwijl de ergernis van zijn gezicht straalt. ‘Ik was verbouwereerd over hoe dat in deze wereld gaat.’ Uiteindelijk besloot hij zelf maar dieren op te vangen, de verblijven waren immers al gebouwd. Dat was het begin van de stichting Leeuw.

‘De natuurbeschermers zien het liefst dat ik stop met het kweken van flamingo’s, terwijl de dierentuinen juist willen dat ik me inzet voor het fokken van beschermde panters. Ik geef om dieren en accepteer dat ik niet perfect ben’, concludeert hij. ‘Zij kijken met een scheef oog naar me en zien me als een rijkeluisjongen, maar ik ben ook een dierenjongen.’ Complimenten van de algemene inspectiedienst doen hem zichtbaar plezier: ‘Ik doe toch iets goed!’

Op dit moment vangt de stichting zo’n 35 grote katten op, meest leeuwen. Tien zijn er al verhuisd naar een park in Zuid-Afrika. Kruijff maakt zich geen illusies: zelfs voor een jonge leeuw als Simba is terug naar de natuur geen optie: alleen al omdat hij van zijn klauwen is beroofd. ‘Ik vraag me alleen nog af of een dier zich prettiger voelt in een park in Afrika of hier in Anna Paulowna.’ Zo zijn er ook contacten in Thailand voor de opvang van tijgers.

oliehandel

Dat de meeste leeuwen en tijgers uit circussen afkomstig zijn, betekent dat er op den duur een eind komt aan de toestroom. ‘Dat zou mooi zijn!’ De stichting wil dan iets doen aan de bescherming van dieren in het wild. Via bekenden uit de oliehandel wist ze contact te leggen met een Russische organisatie die zich bekommert om de ernstig bedreigde Siberische tijger. ‘De directeur kon de brieven die hij kreeg in het Engels niet lezen en gooide ze weg. De onze, in het Russisch, las hij wel en hij staat open voor samenwerking. Wij hebben hier een tijgerin waarmee kan worden gefokt, haar jongen kunnen op den duur wél in de natuur worden uitgezet.’ <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.

Anniek Pheiher leidt een trainingssessie voor activistische beleggers bij The Field in Leiden.

Klimaatactivistische beleggers trainen voor de confrontatie met CEO's: 'Ik wil ja of nee horen'

In de aanloop naar het aandeelhoudersseizoen stoomt Milieudefensie honderden klimaatactivisten klaar om een duurzamer beleid af te dwingen bij bedrijven. Actrice Anniek Pheifer traint de activistische beleggers.