In ArendState hebben alle ouderen een tablet

Assen

In elk appartement van woonzorgcentrum ArendState hangt een tablet. Als bewoners de rode knop op het scherm aanraken, maakt het apparaat een spreek-luisterverbinding met een zorgmedewerker. Deze techniek is een van de manieren waarop de gloednieuwe zorginstelling voorsorteert op de toekomst, zegt regiomanager John Post van Accolade Zorg, de christelijke zorgorganisatie waar ArendState deel van uitmaakt. ‘Steeds meer ouderen die bij ons binnenkomen, hebben al ervaring met tablets’, legt hij uit. ‘In de toekomst gaan we kijken of we het aantal apps kunnen uitbreiden. Bewoners zouden bijvoorbeeld hun menu via de tablet kunnen doorgeven.’

ArendState is de opvolger van de Arendshorst, een zorgcentrum dat in de jaren zestig werd opgericht vanuit de vrijgemaakt-gereformeerde kerken. Maar het pand in Assen-West voldeed niet meer aan de eisen van de moderne tijd. De ruimtes waren er kleiner en niet iedereen beschikte bijvoorbeeld over een eigen douche, legt Post uit. ‘Je hebt dan de keuze tussen heel rigoureus verbouwen of een nieuwe plek zoeken.’

De keuze voor nieuwbouw gaf mogelijkheden om het gebouw direct toekomstbestendig te maken. In een samenleving met steeds meer ouderen zal de zorg meer en meer gebruik gaan maken van techniek. Post: ‘In dit hele gebouw zijn goede internetverbindingen.’ Zo zijn in de woongroepen voor mensen met dementie alle kamers uitgerust met bewegingssensoren. De verpleegkundige van dienst kan een melding krijgen op haar smartphone als iemand bijvoorbeeld uit bed stapt. ‘Het zijn bewust geen camera’s omdat we de privacy van de bewoners belangrijk vinden’, vertelt Post. ‘In overleg met cliënt en familie kunnen we de instellingen van de sensoren per bewoner aanpassen.’

uitzicht

Op de gang van de vierde etage hangen een schilderijtje en een borduurwerk van Manny van de Hoek (84). Zelf woont ze in het appartement ertegenover. Binnen hangen ook kunstwerkjes. ‘Ik ben nog een bezige bij’, bevestigt ze. De moderne techniek in het gebouw moet ze nog wat beter leren kennen. ‘Deze plek is gericht op de toekomst. Maar mijn oude hoofd snapt het nog niet helemaal’, lacht ze. Zelf probeert ze het te accepteren, maar ziet ook bewoners die daarmee moeite hebben. ‘Die waren zo gewend aan dat knopje om hun hals.’

Nog geen twee jaar geleden betrok Van de Hoek een aanleunwoning bij de Arendshorst. Haar kinderen knapten het huisje voor haar op. Een jaar later diende zich de verhuizing aan. Ze kon kiezen om in haar woning te blijven of mee te verhuizen. ‘Bijna iedereen verhuisde mee, dus ben ik ook gegaan’, vertelt ze. ‘Eerst vond ik dat wel heel verdrietig. Het was weer een verandering en ik woonde daar heel mooi, met uitzicht op water met eendjes.’

Bij verhuizen hoort afscheid nemen en opnieuw wennen. Van de Hoek is achteraf blij dat ze het wel is aangegaan. ‘Het belangrijkste is dat je een goed onderkomen hebt met anderen. Het leven met elkaar is heel mooi.’ Ook geniet ze van de nabijheid van het stadscentrum. ‘Ik kook nog zelf en kan nu groenten halen op de markt en naar de supermarkt op de hoek. Voorheen deden mijn kinderen weleens boodschappen voor me. Dat is niet meer nodig. Ik ga er elke dag wel even uit met mijn rollator. Het is fijn dat je nog een beetje eigen baas bent.’

bruisende omgeving

ArendState ligt pal tegen het winkelcentrum van Assen aan. Dat heeft een paar nadelen, maar vooral voordelen, zegt Post. Er is minder groen en overdag kunnen bezoekers alleen betaald hun auto parkeren. Daartegenover staat dat de omgeving bruist. ‘Kijk maar om je heen’, zegt hij met een breed armgebaar in het restaurant en ontmoetingscentrum op de begane grond. Het is een grote ruimte met veel glas, waardoor de ouderen het winkelend publiek voorbij zien lopen. ‘Ik zie weleens bewoners een frikandel eten bij het cafetaria daar’, wijst hij. ‘Of ze halen zelf een bolletje ijs bij de ijssalon iets verderop in de straat.’

In de ontmoetingsruimte vinden vrijwel alle activiteiten plaats: de maaltijden, de wekelijkse kerkdienst, de weekopening, creatieve activiteiten. En er is altijd gelegenheid om eten of drinken te bestellen. Het idee is dat voorbijgangers op straat dat ook kunnen doen en zich zo tussen de ouderen mengen. In de praktijk gebeurt dat nog niet zoveel, zegt Post. ‘Maar we hebben er ook geen reclame voor gemaakt.’

De zachte muziek in het restaurant laat intussen een paaslied horen: ‘Daar juicht een toon’. ArendState staat open voor iedereen, maar trekt in de praktijk voornamelijk christenen. Post: ‘Wij werken vanuit een christelijke overtuiging. Dat zie je terug in de teksten op de muur, in de weekopening op maandagochtend, en op allerlei andere manieren. Als mensen niets met het christelijk geloof hebben, zullen ze zich hier niet thuis voelen.’

Voor Janna Vos (85) was de identiteit van het huis reden om dertien jaar geleden te kiezen voor de Arendshorst. ‘Ik woonde in Delfzijl, maar kende de Arendshorst via een kennis die er woonde. Toen de huisarts zei dat ik meer zorg en toezicht nodig had, heb ik me opgegeven. Ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze, het voelde direct als een warm nest.’ Aan ArendState heeft ze moeten wennen. ‘Alles is hier wat groter, het oude gebouw was iets knusser.’

Van het stadscentrum krijgt ze niet zo veel mee. Ze komt alleen buiten als haar kinderen haar meenemen. Veel behoefte heeft ze er ook niet aan, want er zijn binnen activiteiten genoeg. Ze somt op: ‘’s Zondags de kerkdienst, ‘s avonds dan de zondagavondzang, maandagmorgen weekopening, op maandagmiddag ben ik vrij, want aan de ouderwetse spelletjes doe ik niet mee, dinsdagochtend bewegen, woensdag handwerken, donderdag schilderen … Nee, ik zit best graag even op mijn balkon, maar hoef niet zo nodig naar het centrum. Mijn bestaan is in ArendState.’

kleurstalen

De verhuizing was een ingrijpende operatie, zowel in praktische zin als mentaal, blikt Post terug. ‘We zijn er jaren mee bezig geweest en hebben veel tijd genomen om bewoners in het proces mee te nemen. Zo lagen in het oude gebouw bijvoorbeeld kleurstalen om bewoners te laten meebeslissen.’ Hij is nu vooral trots op het resultaat en blij dat de reacties van bewoners voornamelijk positief zijn. ‘Met de TT in Assen (de jaarlijkse motorrace, red.) waren we bang dat we veel last zouden krijgen van de drukte in het centrum. In de praktijk viel dat mee. Bewoners hebben genoten van de gezelligheid, we hadden een speciaal TT-menu, en met behulp van vrijwilligers hebben we een TT-wandeling georganiseerd voor bewoners.’

Natuurlijk was het wennen op een nieuwe plek, concludeert Janna Vos. ‘We zijn niet meer de jongsten hè’, zegt ze met een knipoog. Toch voelt ze zich er steeds meer thuis. ‘Ik ben de Arendshorst nog niet vergeten, maar moet soms toch even nadenken: hoe was het daar ook alweer?’ <

ArendState in Assen heeft drie woongroepen voor mensen met dementie. Daarnaast zijn er 74 appartementen voor mensen die een indicatie hebben voor 24 uurszorg. Twee appartementen zijn beschikbaar voor kortdurende opnames of voor logés. In oktober 2018 verhuisden de bewoners naar de nieuwe locatie en in juni 2019 verrichtte burgemeester Marcel Out van Assen de officiële opening.