Britten zitten in hun maag met ‘tankeroorlog’
De oplopende confrontatie tussen de VS en Iran eist een nieuw slachtoffer: Groot-Brittannië. De Britse olietanker Stena Impero is de inzet van een pokerspel waarvan niemand de uitkomst kent.
Het was niet de vraag of het zou gebeuren maar wanneer Iran zou toeslaan. Het aan de ketting leggen van de Iraanse tanker Grace 1 in Gibraltar, begin deze maand, zou niet zonder gevolgen blijven, dreigde Teheran. De eerste actie liet niet lang op zich wachten: op 11 juli kan de Britse oorlogsbodem HMS Montrose in de Straat van Hormuz op het nippertje voorkomen dat de Republikeinse Garde van Iran de tanker British Heritage entert. Maar acht dagen later is het wel raak: de Stena Impero valt in handen van de Garde en wordt naar een Iraanse haven geleid. De prooi is binnen.
Het is zeker geen toeval dat Teheran vrijdag toesloeg. In de ochtend valt in Gibraltar het besluit om de inbeslagname van de Iraanse tanker Grace 1 met 30 dagen te verlengen. Daarmee wordt het Iran duidelijk dat het schip niet zoals wordt geëist weer snel wordt vrijgegeven. Voor Teheran is het daarom zaak snel een ‘ruilmiddel’ te hebben. Dat lukt later op de dag: de Stena Impero valt in haar handen waarmee de ‘tankeroorlog’ echt is losgebrand. Het wordt oog om oog, tand om tand, tanker om tanker.
Wielen
Met de Iraanse overval is Groot-Brittannië tussen de wielen geraakt in de race tussen Donald Trump en ayatollah Khamenei om het eigen gelijk. Het is een pijnlijke situatie voor de Britten. Allereerst is er de vraag waarom de Iraanse tanker aan de ketting werd gelegd. Als zij inderdaad olie vervoerde voor Syrië, dan heeft Iran daarmee internationale sancties tegen dat land gebroken. Maar de Grace 1 zou zeker niet de eerste tanker zijn die koers heeft gezet naar Syrië. Het lijkt er daarom op dat Groot-Brittannië op verzoek van de VS heeft gehandeld om tegenover Iran een daad te stellen met het opbrengen van de tanker. Een stelling die Spanje onderschrijft.
Voorts is de vraag gerechtvaardigd waarom Groot-Brittannië zo lang heeft gewacht met een betere beveiliging van de eigen tankers. In de smalle Straat van Hormuz – de belangrijkste vaarroute van olietankers in heel de wereld, opereerde één Brits marineschip, de HMS Montrose. Ondanks alle dreigementen van Iran is er nu pas een tweede oorlogsbodem, de HMS Duncan, onderweg.
Gedraal
Het gedraal onderstreept de uiterst lastige positie van Groot-Brittannië in dit conflict. Aan de ene kant kan het zich niet permitteren dat een land zich vergrijpt aan zijn olietankers en moet het dus spierballen laten zien, aan de andere kant wil het de spanningen in de crisis rond het Iraanse kernwapenprogramma niet verder laten oplopen.
Donald Trump mag dan vorig jaar het in 2015 gesloten kernakkoord met Iran hebben verscheurd, Groot-Brittannië maakt deel uit van de groep Europese ondertekenaars die het Trumps besluit niet eens zijn. Volgens hen voldeed Iran wel aan de afspraken – bevestigd door inspecteurs van de IAEA, en was het daarom niet terecht om het land opnieuw te straffen met snoeiharde sancties zoals Trump heeft gedaan. Sancties die Iran hard raken omdat zij gericht zijn op zijn banktegoeden en de allerbelangrijkste bron van inkomsten, olie.
Escalatie
De Britse diplomatie zal nu met die van andere landen overuren moeten maken om te voorkomen dat de escalatie nog verder oploopt. Na Trumps besluit zit er geen rem meer op het conflict. De VS blijft zijn troepenmacht in de regio opbouwen – voor het eerst sinds 2003 worden er nu weer Amerikaanse troepen in Saudi-Arabië gestationeerd, en Iran laat zien dat het zich ook niet langer geroepen voelt zich aan het kernakkoord te houden. Het verrijkt weer uranium boven de toegelaten marge en overschrijdt daarbij ook de voorgeschreven hoeveelheid. Een reactie, die Trump weer bevestigd in zijn besluit omdat Iran zich niet aan de regels houdt.
Handreiking
Toch is de weg van de diplomatie nog niet dicht. Volgens Amerikaanse commentatoren zou Donald Trump in deze crisis enige afstand hebben genomen van zijn adviseurs, met voorop de nationale veiligheidsadviseur John Bolton, om Iran hard aan te pakken. De president zit ook niet te wachten op een oorlog in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Bovendien geeft Iran aan dat het bereid is om te praten.
Zijn minister Mohammad Javad Zarif (Buitenlandse Zaken) deed afgelopen week tijdens een bezoek aan New York een handreiking richting de VS. Iran zou formeel en permanent akkoord willen gaan met extra inspecties van zijn nucleaire programma in ruil voor de opheffing van de Amerikaanse sancties. Daarmee zou Teheran de in 2015 gemaakte afspraak om daarmee in 2025 te beginnen nu al in praktijk willen brengen.
Het aanbod geeft aan dat Iran in de hoek zit waar de meeste klappen vallen. De sancties zijn wurgend en een militaire confrontatie met de VS zal uiteindelijk nooit kunnen worden gewonnen. Het is intussen aan Europa, inclusief Groot-Brittannië, om tot een oplossing te komen voordat het kernakkoord definitief in de prullenmand ligt en deze ‘tankeroorlog’ de voorbode wordt van een echte oorlog.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Van wie zijn de goudstaven ter waarde van 6 miljoen? ‘De verklaring liegt er niet om’
-
Iran: ‘Britse tanker aan de ketting na ongeluk met vissersboot’
De door Iran in beslag genomen tanker Stena Impero was gisteren betrokken bij een ongeluk met een vissersboot en negeerde hulpverzoeken, meldt het Iraanse persbureau Fars. Het schip met bemanningsleden uit onder meer India, Rusland, Letland en de Filipijnen aan boord werd gisteren door de Iraanse Revolutionaire Garde (IRGC) gedwongen naar Bandar Abbas te varen. -
PREMIUM39
Lieve Debby: ‘Ik wil geen seksloos leven, ik ben bang dat ik het ergens anders moet zoeken’
Debby Gerritsen weet raad als het gaat over de liefde, lust en relaties. Deze week wederom een seksuele kwestie: de man van Marlene wil geen seks meer en wil er ook niet over praten. Ze wil niet bij hem weg, maar wel graag weer een seksleven. -
VS gaan militaire troepen in Saoedi-Arabië stationeren
Met het oog op de Iraanse militaire dreiging sturen de Verenigde Staten militaire troepen, waaronder jagers, luchtverdedigingsraketten en waarschijnlijk meer dan 500 soldaten, naar een Saoedische luchtmachtbasis. De VS verlieten het land in 2003 nadat de Iraakse leider Saddam Hoessein ten val was gebracht. -
PREMIUMCloud seeding43
Knoeien met het weer, zodat de hemel openbreekt: regen opwekken wordt al decennia gedaan
Dobberende bolides op ondergelopen autowegen en een chaos op het vliegveld: Dubai leed dinsdag en woensdag onder hevige overstromingen als gevolg van extreme regenval. Die regen zou volgens meteorologen deels kunstmatig zijn opgewekt, al werd dat later weer ontkend. Feit is dat cloud seeding in de Verenigde Arabische Emiraten al langer wordt gebruikt om droogte tegen te gaan. Experts verklaren hoe het precies werkt.
-
PREMIUM
Deze inkomsten moet je opgeven bij de belastingaangifte: ‘Risico op boetes’
-
-
-
Politie beschouwt steekpartij 15-jarige jongen in kerk Sydney als terroristische daad
De aanval met een mes waarbij maandag vier mensen gewond raakten in een kerk in de Australische stad Sydney, is een “terroristische daad”. Dat concludeert de politie, die na de steekpartij een 15-jarige jongen arresteerde. -
Bankrover in Oostenrijk blundert tijdens zijn vlucht: verliest aanzienlijk deel van buit
De politie van Innsbruck heeft beelden verspreid van een bankovervaller die een wel heel opmerkelijk spoor achterliet: een deel van zijn buit.
-
Italiaanse gemeente onder vuur om boomklimverbod: ‘Absurd, waarschuwingsborden voor ongelukken volstaan’
-
met video
Ministerie staat Rotterdamse influencer in Marokko bij na rel om kort rokje in datingshow
De Rotterdamse influencer Armani L’Goumani, die vastzit in Marokko na deelname aan een datingshow op YouTube, krijgt bijstand van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Armani is onderwerp van een nationale rel, nadat zij in een kort rokje in het programma verscheen. Volgens de Rotterdamse zender Rijnmond mag ze het land niet uit.Rotterdam -
-
PREMIUM
Hoe bang moeten we zijn om ernstig ziek te worden? ‘Een deel van onze gezondheid hebben we zelf in de hand’