Direct naar artikelinhoud
UpdateSpanningen in Golfregio

Iran dwingt Britse olietanker naar de kust

De Steno Impero, hier op archieffoto, zou door de Iraanse Revolutionaire Garde zijn onderschept in de straat van Hormuz.Beeld AP

De Iraanse Revolutionaire Garde heeft vrijdag een Britse tanker gestopt op gezag van de provincie Hormuzgan. Het schip zou zich niet aan de voorschriften hebben gehouden. Het werd tegengehouden en naar de kust gebracht, om daar de juiste wettelijke procedures te volgen.

De aanhouding van de tanker volgde op berichten van de Amerikanen, eerder op de dag, dat er een Iraanse drone zou zijn vernietigd. Het kan dat het incident de spanningen in de Straat van Hormuz verder doet oplopen.

Later op de avond maakte de Britse minister van Buitenlandse Zaken Jeremy Hunt bekend dat Iran nog een tweede tanker in beslag zou hebben genomen. Minder dan een uur nadat de Britse tanker Stena Impero werd aangehouden, veranderde de Mesdar, die onder Liberiaanse vlag vaart, plotseling scherp van koers. Dat bleek uit trackinggegevens.

“Dit is onacceptabel”, aldus Hunt, vlak voor hij een crisisberaad van de Britse regering binnenging over de twee onderscheppingen binnenging. “Het is essentieel dat vrije zeevaart in de regio wordt gegarandeerd en dat schepen er veilig en vrij kunnen varen.”

Iran ontkende vervolgens dat de Mesdar in beslag is genomen. Trackinggegevens wijzen uit dat het schip andermaal van koers is veranderd en nu weer westwaarts gaat richting de Perzische Golf.

De Iraanse Revolutionaire Garde liet weten dat de Mesdar alleen tijdelijk is tegengehouden om de kapitein te wijzen op het belang van veilig navigeren en inachtneming van de milieuregels. Daarna mocht het schip zijn reis voortzetten. Ook de Britse rederij Norbulk, eigenaar van de Mesdar, bevestigde niet veel later dat het schip weer is vrijgegeven.

Ongeluk met vissersboot

Wel erkende de Revolutionaire Garde de Impero te hebben tegengehouden. Deze tanker, eigendom van de Zweedse rederij Stena, met een bemanning van 23 man, zou zich in de Straat van Hormuz niet aan de internationale regels hebben gehouden.  Op zaterdag meldt het Iraanse persbureau Fars dat de tanker betrokken is geweest bij een ongeluk met een vissersboot, en dat het hulpverzoeken negeerde.

Volgens rederij Stena Bulk hield de tanker zich aan alle regels. De Zweedse eigenaar van het schip verklaarde dat de Stena Impero “was benaderd door kleine vaartuigen zonder nadere kenmerken en een helikopter terwijl het schip in internationale wateren door de Straat van Hormuz voer”.

De tanker en zijn 23-koppige bemanning liggen in de haven van Bandar Abbas en blijven daar tot het onderzoek is afgerond, aldus Fars. “Het schip was betrokken bij een ongeluk met een Iraanse vissersboot. Toen de vissersboot een noodsignaal uitzond, werd dat door het Britse schip genegeerd”, zei Allahmorad Afifipour namens de havenautoriteiten tegen Fars.

Het schip met bemanningsleden uit onder meer India, Rusland, Letland en de Filipijnen aan boord werd vrijdag door de Iraanse Revolutionaire Garde (IRGC) gedwongen naar Bandar Abbas te varen.

Vorige maand werden al twee commerciële schepen in de regio beschoten. Rederijen maken zich zorgen om de veiligheidssituatie. De berichtgeving zorgde vrijdagavond voor snel oplopende olieprijzen. De onrust rondom de Perzische Golf en de door de Straat van Hormuz daarmee verbonden Golf van Oman zorgt voor onzekerheid over de aanvoer van olie.

Spanningen in de Golf 

De verhoudingen leken eerder op de dag juist wat opgewarmd, toen Iran ontkende dat er een drone vermist zou zijn. ‘We zijn geen enkele drone in de Straat van Hormuz kwijt, noch ergens anders’, twitterde de onderminister. ‘Ik ben bang dat de Amerikanen een eigen drone hebben neergeschoten!’ Minister Mohammad Javad Zarif, op bezoek bij de Verenigde Naties in New York, stelde dat Iran ‘geen informatie heeft over de zaak’.

Zo leek het laatste incident rond de Straat van Hormuz met een sisser af te lopen. Donderdag vertelde Trump de pers dat een Iraanse drone het Amerikaanse marineschip USS Boxer tot zo’n duizend meter was genaderd, en dat de Amerikanen daarop defensieve actie ondernamen om deze ‘vijandige en provocatieve’ daad te stoppen. Volgens de Iraanse autoriteiten klopt dit dus niet. De Revolutionaire Garde beloofde gisteren beelden vrij te geven van de drone, voor én nadat hij bij de USS Boxer was geweest.

Het incident met de drone en de tanker waren de zoveelste in een reeks incidenten die in mei begon met mysterieuze (kleine) aanslagen op olietankers die door de Straat van Hormuz voeren, de zee-engte die de Perzische Golf met de Golf van Oman verbindt en waar 20 procent van de wereldwijde olie door vervoerd wordt. Volgens de Amerikanen zou Iran achter de aanslagen zitten, iets wat het land (ook) ontkent. Washington heeft zijn militaire aanwezigheid in de Perzische Golf opgevoerd om naar eigen zeggen de vrije maritieme doorvoer te garanderen.

In juni schoot Iran een Amerikaanse drone uit de lucht, die volgens Teheran boven Iran vloog. De Amerikanen ontkenden dit laatste, maar erkenden wel dat het toestel verloren was gegaan. Het leidde volgens de Amerikaanse president Donald Trump bijna tot strafraketaanvallen op Iraanse doelen. Op het laatste moment zou Trump die aanvallen hebben afgezegd, nadat hem duidelijk was geworden dat er vele Iraanse doden bij zouden vallen.

Sindsdien blijven de spanningen almaar toenemen, maar tot dusver is ook duidelijk dat beide partijen liever niet willen dat de zaak echt uit de hand loopt. Ook werd zaterdagochtend bekend gemaakt dat de Verenigde Staten, met oog op de Iraanse militaire dreiging, militaire troepen naar een Saudische luchtmachtbasis sturen.

Lees ook:

VS gaan weer militaire troepen in Saudi-Arabië stationeren

De VS gaat militaire troepen, waaronder jagers, luchtverdedigingsraketten en waarschijnlijk meer dan 500 soldaten, naar een Saudische luchtmachtbasis sturen

Zowel Iran als de VS willen liever niet dat het echt uit de hand loopt

Volgens Donald Trump heeft de Amerikaanse marine een Iraanse drone vernietigd, maar in Teheran weten ze van niets.