Mark Rutte alweer op bezoek bij Donald Trump is onderdeel van een strategie
Washington
Trump en Rutte benadrukten vooral het gemeenschappelijk belang op het gebied van veiligheid en economie. ‘We willen allebei hetzelfde bereiken’, zei Rutte tegen Trump. ‘Banen en veiligheid voor onze mensen.’ Hij zei erbij dat Nederland meer banen in de VS creëert dan andersom. ‘Daar werken we nog aan’, aldus Trump.
De vriendelijkheden over en weer passen in het streven van Rutte om uit te groeien tot de belangrijkste gesprekspartner van de VS binnen de EU, zeker als straks de Britten eruit zijn gestapt. Het tweede bezoek in een jaar tijd aan het Oval Office is een onderdeel van die strategie. Vorige maand sprak Rutte ook al met Trump op de G20-top in Osaka.
Niet alle Europese leiders zijn zo happig om met de onvoorspelbare Amerikaanse president op te trekken.
‘Amerika-haters’
Na de uitwisseling van vriendelijkheden moest Rutte toekijken hoe de Amerikaanse president zich opnieuw kritisch uitliet over vier vrouwen in het Congres. Die had hij eerder ‘amazones van de apocalyps’ en ‘Amerika-haters’ genoemd, die beter terug konden gaan naar het land waar ze vandaan komen. Drie van de vier vrouwen zijn in de VS geboren.
Trump liet de ergste verwensingen dit keer achterwege, maar herhaalde wel dat de vier vreselijke dingen zouden hebben gezegd over Amerika. Rutte schoof daarbij wat ongemakkelijk op zijn stoel, zo was op de beelden te zien.
De president kwam tijdens de ontmoeting ook met nieuws: Amerika had bij de Straat van Hormuz een Iraanse drone neergeschoten.
Volgens Trump was het ‘een defensieve daad’, omdat de drone dicht bij een Amerikaans slagveld was gekomen en verzoeken om te vertrekken had genegeerd.
‘We hebben het recht om ons te verdedigen’, zo zei de Amerikaanse president. ‘Dit is een van de vele vijandige acties van Iran de laatste tijd. Iran bedreigt de internationale handel in de Straat van Hormuz.’
Zonder Nederland bij name te noemen, deed Trump het verzoek aan andere landen om de onrust in de Straat van Hormuz bij Iran – waar zo’n twintig procent van het wereldwijde olietransport doorheen moet – te helpen bezweren.
Rutte wilde donderdag nog geen uitsluitsel geven over een Nederlandse bijdrage aan die missie. Het kabinet wil langer de tijd nemen om een besluit te nemen.
verzoek ligt gevoelig
Het verzoek van de Amerikanen ligt gevoelig op het Binnenhof. Nederland is zeer kritisch op het Amerikaanse beleid rond Iran. De spanningen rond dat land zijn snel opgelopen sinds Trump een jaar geleden eenzijdig besloot om het atoomverdrag met Iran op te zeggen. Rutte noemde die stap destijds ‘lomp’.
Ook op andere terreinen hikt Nederland aan tegen de eisen van Trump. Zo dringen de Amerikanen al langer erop aan om meer uit te geven aan Defensie. Ook zou Nederland troepen moeten sturen naar Syrië.
Daarnaast willen de VS dat Nederland Syriëgangers terug gaat halen, om zo de Koerdische autoriteiten in Noord-Syrië te ontlasten. Vooralsnog wil Nederland aan die verzoeken allemaal niet voldoen.
Trump zou gisteren niet opnieuw inhoudelijk zijn ingegaan op de kwesties. Mark Rutte – die volgens Trump ‘zeer populair in eigen land’ is – had vooraf al aangegeven dat hij geen toezeggingen zou doen.
‘Dit gesprek was vooral bedoeld om de afspraken die we eerder hebben gemaakt over investeringen op te krikken’, aldus Rutte. <
