Merel van Dongen strijdt voor homoacceptatie: ‘Niet bang om een statement te maken’

Zeker als er net een interview met de in Amsterdam geboren Merel van Dongen (26) in een krant of tijdschrift heeft gestaan, krijgt de voetbalster veel berichtjes via de sociale media. Directe berichten via Facebook, Twitter of Instagram. “Meiden en jongens die teksten sturen als ‘Ik heb me nooit begrepen gevoeld en dat gaat nu een stuk beter, heel erg bedankt’. Als ik één iemand bereik die zoiets stuurt, denk ik al: wow, mooi. Maar het zijn er dus meer. Ja, ik krijg ook nare berichten, maar dat boeit me niet. Die leg ik zo naast me neer.”

Haar boodschap: wees wie je bent. Schaam je niet voor je homoseksualiteit. Al weet Van Dongen, die zelf een relatie heeft met een ploeggenote bij haar club Betis Sevilla, ook wel dat het niet zo makkelijk is. Juist door er openlijk over te praten, hoopt ze anderen te helpen.

Van Dongen was ook onderdeel van de Fifa-campagne Heroes of Football. “Ik krijg ook reacties van mensen die geen homo zijn. Mensen die het een fijn en verfrissend geluid vinden.”

In de eerste plaats voetbalster

Van Dongen is nooit bewust op de barricades gaan staan. Simpel gezegd: het is niet haar missie om een groot publiek te bereiken. “Vier jaar geleden had ik dezelfde normen en waarden. Maar toen stond mijn verhaal in het plaatselijke sufferdje. In die tijd had ik persoonlijk gesprekken met mensen over hun keuzes. Nu praat ik met journalisten en zeg ik precies hetzelfde.”

“Natuurlijk realiseer ik me dat ik een platform heb. Als de ene buurvrouw het tegen de andere zegt, heeft het minder impact. Hoe groter wij als Nederlands team zijn, hoe meer mensen we kunnen bereiken. Ik ben niet bang om een statement te maken of het over mijn normen en waarden te hebben. Maar het is niet mijn missie.”

Van Dongen wéét dat er homoseksuelen in de voetbalsport zijn die niet voor hun geaardheid uit durven komen en dat steekt haar. Net als sporters die thuis al uit de kast zijn gekomen, maar op het voetbalveld nog niet. “Als je er niet voor wílt uitkomen, is dat natuurlijk prima. Dat is ieders eigen keuze. Maar als het te maken heeft met de cultuur waarin je zit, vind ik dat níet prima. Dat is heel pijnlijk.”

Van Dongen is vooral voetbalster, benadrukt ze een paar keer. Zeker tijdens het WK moet alles daarvoor wijken. Ze is er voor de herinneringen. Voor later, voor als ze kleinkinderen heeft. Want dat lijkt haar schitterend, dat ze kan vertellen dat oma op WK’s heeft gespeeld. Daarom geniet ze van elke minuut tijdens het toernooi.

Van Dongen snapt dat er mensen zijn die vinden dat het bij haar te veel over haar sociale betrokkenheid gaat en te weinig over de voetbalster Van Dongen. “Wil je nu met mij een uur over voetbal praten? Be my guest. Ook tof hoor, helemaal prima, maar ik praat óók graag over andere dingen. Ook met journalisten. Andere meiden zijn misschien introverter en hebben dat minder. Is ook goed. Het voetbal staat voor mij met afstand op nummer 1. Tijdens mijn loopbaan wil ik dat mensen het vooral over mij als voetbalster hebben. Tegelijkertijd: voetbal is ook maar een ding. We zijn allemaal meer dan alleen voetbalsters.”

Van Dongen is bezig aan haar tweede WK. Vier jaar geleden, in Canada, was ze er als groentje ook bij. Ze maakte een fout waardoor Oranje de tweede groepswedstrijd tegen China verloor. Ze brandde zichzelf daarna hard af. Al heeft ze haar reactie van toen zelf nooit teruggelezen of teruggezien.

Foutloosheid is een utopie

In 2017 viel Van Dongen tot haar eigen verrassing op het laatste moment af voor de EK-selectie. Daarna kon ze de wedstrijden maar moeilijk bekijken. Zonder haar won Oranje de Europese titel. Het land stond op zijn kop.

Het heeft haar gevormd tot de speelster die ze nu is, met een steeds prominentere rol. Steeds dichter bij het basiselftal. Tegen Nieuw-Zeeland viel ze vorige week goed in en had ze met haar voorzet een aandeel in het enige doelpunt van de wedstrijd. “Als je ouder wordt, ga je beter relativeren. Dat je geen fouten meer maakt, is een utopie. Mijn lichaam is steeds beter gewend aan het omgaan met spanning. Daar zijn hele studies naar gedaan, maar uiteindelijk moet je dat gewoon ervaren. De hele dag onder spanning staan, is heel pittig voor je lijf. Gelukkig ga ik daar nu veel beter mee om. Ik speel en train ook niet meer om me te bewijzen voor anderen, voor de technische staf. Dan word je helemaal gek.”