Onderzoekscommissie: IND maakt fouten, maar van misstand is geen sprake
De Integratie- en Naturalisatiedienst (IND) maakt fouten: bezwaarschriften worden door de verkeerde personen beoordeeld, verblijfsvergunningen van criminele asielzoekers worden te weinig ingetrokken. Maar van een misstand is geen sprake, aldus een onderzoekscommissie.
Oorzaak is onder meer het complexe veld van wetten en regels op dit politiek gevoelige gebied. De IND gaat niet vrijuit: de procedures ervan zijn ‘onvoldoende op orde’.
Dat stelt het rapport van de commissie onder leiding van voormalig topambtenaar Johan de Leeuw. Die commissie werd ingesteld door het ministerie van Justitie en Veiligheid nadat een klokkenluider melding had gemaakt van misstanden.
Zo wordt in 3 procent (enkele honderden keren per jaar) van de gevallen een bezwaarschrift beoordeeld door de ambtenaar die de zaak ook in eerste instantie al had afgehandeld. Dit is in strijd met de wet.
Ook gaat het mis met criminele asielzoekers. Wie veroordeeld wordt voor een misdrijf ‘loopt grote kans zijn verblijfsstatus te verliezen en Nederland te moeten verlaten’, schrijft de IND op haar site. Dit blijkt niet waar te zijn: slechts 5 procent van de criminele asielzoekers verliest zijn of haar verblijfsstatus. Een logisch gevolg van het grote aantal signalen dat de IND hierover krijgt en de vele rechtsregels en jurisprudentie waar deze aan getoetst moeten worden, stelt staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid in een begeleidende brief.
De stroeve procedures en personeelstekorten bij de IND verergeren het probleem. De Leeuw doet daarom voorstellen om het functioneren van de dienst te verbeteren. Zo stelt hij de benoeming van een compliance officer voor.
Op een misstand is de commissie niet gestuit, concludeert De Leeuw. De fouten zijn het gevolg van incidenten. Van opzet is geen sprake.