Nieuw-Zeeland verbiedt halfautomatische wapens

Naast halfautomatische wapens gaan ook de bijbehorende magazijnen in de ban, alsmede onderdelen waarmee geweren kunnen worden aangepast om meer kogels achter elkaar af te kunnen vuren. Het vermoeden bestaat dat de terrorist, de 28-jarige Brenton Tarrant, zo’n gemanipuleerd wapen gebruikte.

‘Kortom, elk halfautomatisch wapen dat vorige week bij de terroristische aanslag is gebruikt, wordt verboden’, zei Ardern. Het verbod ging donderdag 15.00 uur (lokale tijd) in.

Wapenbezitters krijgen gedurende een overgangsperiode de tijd hun geweren in te leveren. Met een opkoopregeling zal de overheid de wapens voor een ‘eerlijk en redelijk’ tarief overnemen. Dit gaat Nieuw-Zeeland tussen de 80 en 175 miljoen euro kosten, zei de premier.

Actie

‘Op 15 maart is de geschiedenis van ons land voorgoed veranderd. Nu gebeurt hetzelfde met onze wetten. Namens alle Nieuw-Zeelanders gaan we vandaag tot actie over om onze wapenwetten aan te scherpen en ons land veiliger te maken’, aldus Ardern.

Onder de huidige wet mogen Nieuw-Zeelanders beschikken over een halfautomatisch wapen dat zeven kogels kan afvuren voordat het herladen moet worden. Met de nieuwe wet volgt Nieuw-Zeeland in de voetsporen van Australië, dat de regels drastisch aanscherpte na het bloedbad van Port Arthur in 1996, waarbij een man 35 mensen doodschoot.

‘Ik geloof er sterk in dat de grote meerderheid van de Nieuw-Zeelandse wapenbezitters zal begrijpen dat deze maatregelen in het nationale belang zijn’, aldus Ardern. Net als in Australië komt er een uitzonderingsregel voor boeren die de wapens nodig hebben voor het beheer van hun veestapel. Twee type geweren die vooral voor de jacht en veebeheer gebruikt worden, blijven legaal.

Jacht

Veel boeren gebruiken de halfautomatische wapens voor de bestrijding van buidelratten en konijnen en om gewond vee mee te doden. Ook wordt er in Nieuw-Zeeland veel gejaagd op herten, eenden en varkens. In het land zijn tal van schietverenigingen actief.

Bijna 250 duizend Nieuw-Zeelanders hebben een wapenvergunning. Er zijn naar schatting tussen de 1,2 en 1,5 miljoen wapens in omloop, waaronder 13.500 halfautomatische geweren. Premier Ardern gaf toe dat de regering geen goed idee heeft over hoeveel wapens er daadwerkelijk in omloop zijn. Voor inwoners die illegaal een halfautomatisch wapen bezitten, geldt een amnestieregel.

Vier eerdere pogingen om de wapenwetten in Nieuw-Zeeland aan te scherpen, mislukten mede dankzij een invloedrijke lobby van boeren en andere wapenbezitters. De aanslag heeft echter het meeste verzet gebroken. ‘Dit zal niet populair zijn bij een aantal van onze leden, maar het is de enige werkbare oplossing’, aldus een woordvoerder van boerenbond Federated Farmers. Ook de grootste oppositiepartij steunt de maatregelen.

Gemak versus risico

Sommige boeren hebben hun wapen deze week al ingeleverd, vooruitlopend op de nieuwe regels. ‘Tot vandaag was ik een van de Nieuw-Zeelanders die een halfautomatisch wapen bezat’, schreef schapenboer John Hart maandag op Twitter. ‘Ze zijn in sommige gevallen handig op de boerderij, maar het gemak weegt minder zwaar dan het risico op misbruik.’

Bij de aanslag op 15 maart vielen vijftig doden en tientallen gewonden. 28 gewonden liggen in het ziekenhuis. Zes van hen verkeren nog altijd in kritieke toestand, onder wie een 4-jarig meisje.

Alle slachtoffers van de aanslag zijn inmiddels geïdentificeerd. Het is de bedoeling dat de moskeeën donderdag weer opengaan. Vrijdag zal in het park tegenover de moskee een herdenkingsbijeenkomst zijn waarbij duizenden mensen verwacht worden. Na de oproep tot het middaggebed – precies een week na de aanslag – zal in het hele land twee minuten stilte in acht worden genomen.

Woensdag werden de eerste overledenen begraven, de 44-jarige Khalid Mustafa en zijn 15-jarige zoon Hamza, die vanwege de oorlog in Syrië naar Nieuw-Zeeland waren gevlucht. De rector van de school vertelde op de begrafenis dat Hamza een hardwerkende jongen was die excelleerde in paardrijden. Het was zijn droom geweest om dierenarts te worden. Hamza’s jongere broer, die tijdens de aanslag gewond raakte aan zijn arm en been, was bij de plechtigheid aanwezig. Donderdagmiddag (lokale tijd) waren twaalf slachtoffers begraven.