Direct naar artikelinhoud
COLUMN

We dreigen vandaag in overspannen toestand de verkiezingen in te gaan

Stevo AkkermanBeeld Trouw

We zijn het niet meer gewend, we willen het niet, en soms moet het toch: ons oordeel opschorten. Utrecht dwong ons ertoe; we wisten heel snel wat er was gebeurd, maar niet hoe het moest heten: aanslag of schietpartij, terreurdaad of meervoudige moord. En dat viel ons zwaar. 

We krijgen het nieuws tegenwoordig opgediend terwijl het zich voltrekt en het duurt nooit lang voordat we ook de betekenis erbij geleverd krijgen – maar wat als die onzeker blijft en gewoon niemand het weet? Waar halen we het geduld vandaan om dan simpelweg te wachten?

Het was alsof het hele land aan een zen-oefening werd blootgesteld, alsof we moesten leren de gebeurtenissen en de daarop volgende emoties waar te nemen zonder dat we er direct conclusies aan konden verbinden. Of ben ik nu al te esoterisch? Dat komt dan waarschijnlijk omdat ik sinds kort elke dag – nou ja, bijna elke dag – een kwartiertje probeer te mediteren, daarbij geholpen door een disciplinerende app. Gisterochtend vroeg die app de cursisten weer letterlijk ‘elk oordeel even op te schorten’, en dat is iets wat ik als heilzaam ervaar. Een kort uitstel, voordat de gedachten in beslag worden genomen door het nieuws en de meningen, inclusief die van mijzelf.

Het kan ook geen kwaad te bedenken dat heethoofden wel de meeste aandacht trekken, maar daarom nog niet in de meerderheid zijn

Een dergelijk uitstel zou het hele land de afgelopen dagen goed hebben gedaan, en het stilleggen van de verkiezingscampagne op maandag was een juiste stap in die richting. In het licht van wat in elk geval mogelijk een aanslag was, zou het de politiek passen een dagje te zwijgen. Om te laten zien dat er waarden zijn die de partijverschillen overstijgen. Maar als zulke waarden in Nederland ooit al hebben bestaan, dan nu in elk geval niet meer: het Forum voor Democratie besloot zijn campagnebijeenkomst in Scheveningen ‘juist nu’ door te zetten. Wie wees op verwantschap tussen het denken (niet de daden) van de Christchurch-schutter en dat van FvD kreeg de volle laag, maar intussen greep Baudet het dodelijke geweld in Utrecht wel aan voor een aanval op VVD en CDA: zij waren verantwoordelijk, met hun ‘naïeve open-grenzen-politiek’.

Gisteren deed Wilders er een schepje bovenop door het aftreden van minister Grapperhaus te eisen en te spreken over ‘islamitische terreur’. Misschien was het dat, misschien niet. Misschien was het wel van alles wat. De minister kon er weinig over zeggen zolang politie en justitie nog bezig zijn met hun onderzoek – een standpunt dat zo redelijk is dat je niet begrijpt dat niet iedereen het begrijpt.

Intussen is van de politieke adempauze niets meer over; we dreigen vandaag in overspannen toestand de verkiezingen voor de Provinciale Staten in te gaan. Al kan het ook geen kwaad te bedenken dat heethoofden wel de meeste aandacht trekken, maar daarom nog niet in de meerderheid zijn. Het belang van deze verkiezingen is er niet minder om geworden – het ging altijd al om veel meer dan de provincies, en dat geldt nu des te meer. Scheidslijnen te over, maar allesbepalend is: wie wil de samenleving splijten, wie houdt haar bij elkaar?

Drie keer per week schrijft Stevo Akkerman een column waarin hij de ‘keiharde nuance’ en het ‘onverbiddelijke enerzijds-anderzijds’ preekt.

Lees ook:

‘Bij een aanslag moet je verkiezingscampagnes juist niet stilleggen’

Het is onbegrijpelijk dat politieke partijen na de aanslag in Utrecht hun activiteiten staakten, vindt hoogleraar terrorisme Edwin Bakker

Lees ook het commentaar van Trouw

Uiteraard wil een politicus respect tonen voor de doden en nabestaanden. Maar de samenleving is er niet mee gediend dat dit gebeurt door de meningsverschillen tijdelijk toe te dekken