Motief voor schietpartij Utrecht nog onduidelijk
Utrecht
De tram kwam rond 10.45 uur tot stilstand op het 24 Oktoberplein. De man schoot met een vuurwapen. Er vielen drie doden. Vijf mensen raakten zwaargewond, van wie er drie in kritieke toestand verkeren. Over hun identiteit wil de gemeente Utrecht ‘uit respect voor de nabestaanden’ nog niets bekendmaken.
Na de schietpartij vluchtte de dader in een gekaapte rode Renault Clio, die ’s middags werd teruggevonden. In de auto lag een briefje, maar over wat daarop stond is niets bekend. De politie organiseerde een klopjacht naar de verdachte en riep inwoners op binnen te blijven. Het dreigingsniveau werd in de provincie Utrecht opgeschaald naar 5, het hoogste niveau.
Bij hoge uitzondering verspreidde de politie een foto van de verdachte. De verdachte is de 37-jarige Turkse Nederlander Gökmen T.. Even voor half zeven in de avond werd hij opgepakt in de Utrechtse straat Oudenoord. De aanname is dat hij alleen handelde. Na de arrestatie verlaagde de overheid het dreigingsniveau weer naar 4.
halfstok
Over het motief houden politie en justitie alle opties open. Het kan gaan om terreur, maar ook om iets in de persoonlijke of relationele sfeer. Premier Mark Rutte sprak over een ‘aanslag’. Hij vertelde die term te kiezen vanwege de omvang, de impact op de levens van veel burgers en de plek: een tram. Hij kondigde aan dat vandaag de vlaggen bij alle overheidsgebouwen halfstok gaan. Hij prees de hulpverleners die de hele dag bezig waren om slachtoffers te helpen.
Verder bleef de premier zeer terughoudend. ‘Er gaan veel geruchten rond, maar we moeten ons aan de feiten houden.’ Minister van Justitie Ferd Grapperhaus kon wel melden dat de dader ‘bekend bij Justitie’ was. De Utrechtse burgemeester Jan van Zanen uitte zich het scherpst: ‘We gaan uit van een terroristisch motief.’
De verkiezingen kunnen woensdag gewoon doorgaan, vindt Rutte. Wel legden vrijwel alle politieke partijen maandag hun campagne stil. Uitzondering was Forum voor Democratie, dat een verkiezingsavond in het Scheveningse Kurhaus liet doorgaan.
Over verdachte Gökmen T. bestond maandag veel speculatie, mede doordat de autoriteiten slechts mondjesmaat informatie prijsgaven. Op sociale media circuleerden foto’s en filmpjes waarop de verdachte te zien zou zijn.
De overheid had aanleiding rekening te houden met een terreuraanslag. Zo noemde ISIS in een wervingspamflet twee weken geleden Nederland expliciet als doelwit. Ook bestaat in westerse landen na de aanslagen in Nieuw-Zeeland vrees voor vergeldingsaanvallen.
relationele sfeer
Informatie die over T. bekend werd, voedde juist de gedachte dat zijn motief weleens in de persoonlijke en relationele sfeer kan liggen. In 2013 stond hij terecht voor poging tot doodslag. Op 4 maart stond hij voor de rechter vanwege een verkrachting in 2017. Hij zou het slachtoffer zwaar hebben mishandeld.
Volgens het AD was T. ‘instabiel en drugsverslaafd’. De krant sprak bronnen bij de politie en bekenden van de verdachte. Een van hen verklaart: ‘Hij is in een totaal idiote bui in 2007 eens uit een flatgebouw gesprongen. Van drie hoog, nota bene. Echt, hij kon het verkeerd in zijn kop krijgen.’
Getuigenverklaringen wijzen erop dat de aanslag gericht was tegen een vrouw. Ooggetuige Niels had de indruk dat T. zich op een specifieke persoon richtte: ‘Hij mikte op de mensen die de vrouw probeerden te helpen.’
Ook journalist Daan Molenaar, die bij de EO en de CHE werkt, was in de tram. Hij zag, nadat de tram gestopt was, op straat een vrouw liggen. Ook zijn indruk was dat de man het op haar gemunt had: ‘Het leek alsof hij diegene nog een keer wilde pakken, of misschien de mensen die haar hielpen.’ <
Zie ook: "Wat er in Utrecht gebeurde"
