Is Ajax wel zo rijk als gedacht?

Op de eerste speeldag na de onthulling van het borstbeeld van Johan Cruijff bij de hoofdentree van het stadion met zijn naam, kon Ajax koploper worden. Zou dat in Amsterdam niet de zoetste samenloop zijn? De club en de spelers die zich al veel langer de beste van Nederland wanen, nu dan toch op de daarbij behorende plaats, na het 2-2 gelijkspel van PSV even eerder in de achttiende speelronde bij Emmen.

Niet dus. Die goede voetballers van Ajax verspeelden tegen Heerenveen net zo makkelijk een 3-1 voorsprong, en warempel in de slotfase nog een 4-3 voorsprong (4-4). Dwaze cijfers, te dwaas, voor een rijk geachte club, na zo’n misstap ook nog van de concurrent. Trainer Ten Hag was ‘boos’. Zijn spelers ‘hadden taken verwaarloosd’, zei hij met recht. Een bedenkelijke constatering, óók voor hemzelf: hoe dwingend is de hand van deze gestructureerde denker?

Is Ajax wel zo rijk, kon na deze malle middag ook de vraag zijn. De toch al gammele defensie moest bij gebrek aan een linksback na het uitvallen van de kwetsbare Sinkgraven geforceerd worden herschikt. De kleine Lamprou, invaller-doelman, bleek menig schot te machtig. Frenkie de Jong en Ziyech, ze hadden weer veel moois in gedachten, maar klinisch doordrukken, nee, dat konden ze niet. Wat zou Cruijff hier allemaal van hebben gedacht?

Tierelantijnen

Wat zou de clubvader van al de eerste schreden van Ajax hebben gedacht? Opgejut door het puntenverlies van PSV, was de ploeg met wat hakjes hier en daar begonnen, als om te laten zien dat bij wat de nieuwe koploper moest worden de beste voetballers van Nederland spelen. Eerst een veilige voorsprong, dan pas tierelantijnen, of zelfs dan niet, was ooit het devies van Cruijff. Hoe goed hij ook was, hij was immer op doelmatigheid gericht.

Maar wie wil die les in het Nederland van nu nog kennen? Het zou toch wel goed komen, met een 3-1 voorsprong halverwege. Het ging nog simpel, zoals Schöne de bal naar de ongedekte Tadic kon prikken (1-0).

Snel volgde een eerste bevestiging dat Ajax nóg niet bij de les was. Blind verdedigde halfslachtig, waardoor Lammers de bal naar de verre hoek kon sturen (1-1). Luttele minuten later dacht Blind dat te hebben uitgewist met een fraaie lange trap. Heerenveen-verdediger Floranus tolde na een opzetje van Ziyech en Tadic, die subtiel scoorde (2-1).

Een derde treffer had er voor de Serviër voor rust ook nog in gezeten na een curieus doelpunt van De Ligt, die de uit de lucht vallende bal beter inschatte dan doelman Hahn (3-1). Verdediger Woudenberg vergreep zich opzichtig aan Van de Beek. Tadic schoot de bal vanaf de strafschopstip op de voet van Hahn.

Geen 4-1, maar na tien minuten in de tweede helft 3-3 – het bleek allemaal te kunnen bij de ploeg die zijn virtuele status als koploper al te grabbel leek te gooien. Spits Lammers, draaipunt in het aardige counterspel van Heerenveen, mocht wéér ver komen van de week verdedigende Blind, en weer kon Lamprou niet bij de bal (3-2). In de volgende counter stuurde Lammers Van Bergen weg en Sinkgraven, geen verdediger nu eenmaal, liep alleen maar terug (3-3).

Nee, zelfs een vierde doelpunt, van invaller Huntelaar (4-3) na nog een paar knappe reddingen van Hahn, bleek niet voldoende voor Ajax. Verdediger Pierie duwde de bal in het doel (4-4) na een hoekschop van Zeneli, die even later tekenend genoeg nog een keer mocht uitbreken. Nu werd Ajax zowaar gered door Lamprou.

Zo onpeilbaar was de wedstrijd, zo poreus en laks was vooral ook de ploeg die de nieuwe koploper dacht te kunnen worden en uiteindelijk zo ernstig in gebreke bleef.