Jan Olde Riekerink: 'Ik kijk niet met wrok naar Ajax'

U mag zondag in de Johan Cruijff Arena niet in de dug-out zitten, want u bent geschorst.
"Ja, voor het eerst in mijn trainerscarrière. Mijn assistenten nemen de honneurs waar. Ik mag ook niet in de kleedkamer komen, ik mag zelfs niet met de spelersbus naar Amsterdam reizen. Ik zit op de tribune, naast onze directieleden vermoed ik."

U bent in 2011 op weinig hoffelijke wijze aan de kant gezet bij Ajax; hoe kijkt u nu naar de club?
"Niet met gevoelens van wrok of zo, als je dat bedoelt. Dat is gepasseerd. Ik heb in twee verschillende periodes totaal elf jaar met plezier gewerkt bij Ajax, als jeugdtrainer, als assistent van Jan Wouters bij het eerste elftal en de laatste jaren als hoofd opleidingen. De argumen­tatie bij mijn afscheid was: we gaan het anders aanpakken in de opleiding en in het eerste elftal alléén nog eigen jeugd gebruiken. Dat is ­inmiddels wel veranderd... Maar het netto­resultaat is dat de ploeg attractief voetbalt en internationaal meedoet. Dat is knap."

Volgt u die internationale wedstrijden?
"Zeker. Ik houd van voetbal. Vakmatig is het ook interessant. PSV en Ajax doen het elk op hun eigen manier. PSV zet een systeem neer en zoekt daarin naar mogelijkheden om beslissend te kunnen zijn. Ajax zoekt het in de crea­tiviteit van het individu."

En waar zoekt u het in met Heerenveen?
"In meer stabiliteit."

Want u krijgt op twee ploegen na de meeste doelpunten tegen in de eredivisie.
"Je kan het ook anders zien: wij zoeken het in veel goals máken. Want we scoren wel vaak en makkelijk. We staan tiende. Het doel om de play-offs voor Europees voetbal te halen is nog steeds reëel, maar we moeten stabieler worden."

"Ik heb alle tegengoals van de eerste seizoens­helft op een rij gezet - een rode draad is daarin niet te ontdekken. Behalve dat we statistisch gezien van alle clubs de meeste doelpunten ­tegen krijgen in het eerste kwartier."

Stijn Schaars is terug, na een dubbele beenbreuk die hem acht maanden aan de kant heeft gehouden. Kan hij de ploeg helpen?
"Als hij fit is, kan hij ons zeker stabieler maken. Stijn heeft de vaardigheden en hij wordt gerespecteerd in de selectie. Met zijn 35 jaar weet hij precies wat er moet gebeuren in het veld en hij kan dat ook nog eens overbrengen. Die ouwe rotten hebben een meerwaarde, gezien de leeftijdsopbouw in de eredivisie." 

"Bij Galatasaray was mijn jongste speler 24 jaar, bij Heerenveen hoor je dan tot de ouderen. Het is gissen hoe fit Stijn is. Hij heeft tijdens het trainingskamp in Spanje een uurtje gespeeld tegen Ingolstadt. Zijn eerste minuten in acht maanden. We be­kijken het per dag, maar het is hoe dan ook bewonderenswaardig dat hij terug is. Het was niet makkelijk. Stijn heeft er echt álles aan gedaan."

Is de bekerwedstrijd tegen Ajax van donderdag niet belangrijker voor Heerenveen dan het duel van zondag?
"Zo kijk ik er niet naar. We hebben een hart­stikke leuk ploeg, met veel kwaliteit, die in de kwartfinale van het bekertoernooi goed voor de dag wil komen én graag wil klimmen op de ranglijst. Nu staan we twee keer tegenover Ajax. We hebben een plannetje. Maar het begint ermee dat spelers geloven in hun kansen. En niet na een kwartier met 1-0 achter staan."

Denkt u dat Heerenveen kan verrassen in de tweede seizoenshelft?
"Ja, op basis van de individuele kwaliteiten van de spelers en op basis van de homogeniteit in de selectie en de trainingshouding. Die goede grondhouding heb ik overigens niet gebracht, dat is de heersende cultuur hier. Het hoort bij Heerenveen. Er wordt keihard gewerkt. Ook bij de jeugd."

Wat vindt u eigenlijk leuker: jonge voetballers opleiden of een eerste elftal trainen?
"Dat laatste. Maar ik heb een geweldige tijd ­gehad bij Ajax, vooral in mijn eerste periode in Amsterdam. Ik kwam binnen in 1994. Trainde de D'tjes met Wesley Sneijder en Nigel de Jong. Hoofd opleidingen Co Adriaanse werkte vanuit een bouwkeet. Zaakwaarnemers waren er niet."

"Er werd een speelwijze gecreëerd waarin de ­hele club geloofde, uitmondend in Europees succes. Dat geloof in die filosofie en die overeind houden in de storm, dat is de kracht van de club. Wij hadden het destijds ook nooit over tactiek. We spraken alleen over hoe we spelers beter konden maken."

En hoe is dat bij Heerenveen?
"Hier heb je niet altijd de allerbeste spelers tot je beschikking. En dan kan tactiek een middel zijn om te winnen, of om mindere punten van een elftal te maskeren. Maar mijn uitgangspunt als trainer is niet veranderd: hoe beter het individu, hoe sterker het team. En niet andersom."

Heeft Heerenveen een filosofie?
"Het is in elk geval een traditionele club, net als Ajax, en daar begint het mee. De rijke historie, een icoon als Abe Lenstra, het klassieke shirt. De mensen die naar Heerenveen komen kijken, willen wat zien: mooi, aanvallend, verzorgd voetbal. Maar geen poespas. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg." 

"Je moet laten zien dat je voor de ploeg wil werken. Teamgevoel uitstralen. En daar hoort dus ook die trainingshouding bij waar ik het over had. Dat stamt uit de tijd van voorzitter Riemer van der Velde en trainer Foppe de Haan."

Spreekt u hen weleens?
"Niet wekelijks, af en toe. Foppe en Riemer zijn regelmatig in het stadion. Zij hebben de club groot gemaakt, terecht dat zij een mening ­hebben over Heerenveen. Ze zijn bezorgd."

Terecht bezorgd?
"Toen Foppe hier werkte en Riemer de club leidde, stond Heerenveen dichter bij de top 3 dan nu het geval is. Maar het is ook niet mak­kelijker geworden."

De top 3 is eigenlijk een top 2. En Ajax en PSV raken steeds verder uit zicht.
"Ik ben hartstikke blij dat het die clubs zo goed gaat. Dat is belangrijk voor het Nederlandse voetbal. Maar ik hoop dat het Ajax nog twee keer tegenzit dit jaar. Binnen nu en vijf dagen."