Koerdische strijders maken zich op voor aansluiting bij leger van oude vijand Assad
Een Koerdische militie die nu nog geldt als de belangrijkste westerse bondgenoot tegen Islamitische Staat (IS) in Syrië, maakt zich op onder bevel te komen van de Syrische president Bashar al-Assad. Autoriteiten in de autonome Koerdische regio van Syrië voeren gesprekken met Damascus om tienduizenden strijders te laten opgaan in het Syrische regeringsleger.
‘Als er een nieuwe grondwet komt, dan worden onze strijders onderdeel van het Syrische leger’, zegt Abdulkarim Omar, minister van Buitenlandse Zaken in de autonome regio in Noord-Oost Syrië.
De strijders vallen nu nog onder de Syrian Democratic Forces (SDF), een met Amerikaanse steun opgerichte militie die de afgelopen jaren furore maakte in de strijd tegen IS. SDF-strijders veroverden in 2017 Raqqa, de gewezen hoofdstad van het IS-kalifaat. Nu vechten SDF-strijders in Oost-Syrië aan de laatste frontlijn met IS. ‘Integratie van de SDF in het Syrische regeringsleger is een optie’, bevestigt SDF-woordvoerder Kino Gabriel.
De plannen om de SDF onder bevel van Assad te scharen, zijn onderdeel van een brede contrarevolutie in Rojava, de vrijstaat die Syrische Koerden vanaf 2012 hebben gecreëerd in Noord-Oost Syrië. De Koerdische machthebbers die hier eerder Assad verjoegen en daarna democratie en vrouwenrechten promootten, halen nu juist weer de banden aan met het regime in Damascus.
Turkse dreiging
De contrarevolutie is in een stroomversnelling geraakt door het besluit van de Amerikaanse president Trump om zijn militairen terug te trekken uit Syrië. Tegelijkertijd dreigt de Turkse president Erdogan de grensstreek binnen te vallen. De Syrische Koerden zijn in gesprek met landen in de anti-IS-coalitie om hen te beschermen tegen het Turkse Navo-leger, maar doen ook een beroep op Damascus, aldus minister Omar. ‘Wij zeggen: regering, neem hierin je verantwoordelijkheid.’
Als de SDF opgaat in het Syrische regeringsleger, betekent dit dat zeker 25 duizend strijders die zijn getraind en bewapend door de Verenigde Staten gaan vechten onder de vlag van Assad, een alleenheerser die door Trump is omschreven als ‘beest’ en waarmee de meeste Europese landen alle diplomatieke betrekkingen hebben verbroken. Damascus krijgt dan mogelijk ook de beschikking over de tienduizenden wapens die de Verenigde Staten heeft geleverd, waaronder antitankwapens, granaatwerpers en mitrailleurs. Nederland steunt de SDF niet met wapens of materieel, maar is lid van de anti-IS-coalitie die nauw met de SDF samenwerkt. Daarin worden onder meer inlichtingen gedeeld.
De autoriteiten in de Koerdische vrijstaat Rojava eisen als tegenprestatie van Assad dat hun rechten worden vastgelegd in een nieuwe grondwet voor Syrië. Met als inzet hun omvangrijke olievoorraden hopen de Syrische Koerden dat ze met Damascus kunnen onderhandelen over behoud van autonomie. ‘Het Syrië van voor 2011 komt niet meer terug’, zegt Omar. De Koerden zijn niet van plan om hun circa drieduizend buitenlandse IS-gevangenen, waaronder families uit Nederland, over te dragen aan Assad. ‘Wij houden ons aan het internationale recht.’