Ook Albert Heijn stopt met verkoop Franse ‘staleend’ na campagne Wakker Dier

‘Dit is een grote overwinning', zegt Valeska Hovener, woordvoerder van Wakker Dier. ‘De laatste drie grote supermarkten die de eend verkochten en een aantal kleintjes (Boon's Markt, MCD en Nettorama) zijn om.’ 

Toch valt er volgens Hovener nog wel wat winst te behalen. ‘Er zijn nog steeds groothandels en horecagelegenheden die staleend verkopen. We hopen dat ook zij zullen overstappen op de vrije uitloop-eend.’ 

Deze variant, bestaande uit pekingeenden uit Frankrijk, wordt nu al verkocht door Jumbo, Deen, Dirk, Hoogvliet en Dekamarkt. De dieren hebben weliswaar geen zwemwater, maar beschikken over stro in plaats van roostervloeren, hebben meer ruimte dan de gemiddelde staleend en kunnen naar buiten.

Staleend

Barbarie-eenden, die dit jaar nog gewoon in de schappen liggen onder luxueuze merknamen als Delicieux (Lidl) en Excellent (Albert Heijn), hebben volgens Wakker Dier een erbarmelijk bestaan, vergelijkbaar met dat van de plofkip. Ze leven met duizenden dicht op elkaar, opgesloten in een dichte stal. Met hun zwemvliezen staan ze op roostervloeren, wat ernstige pootproblemen kan veroorzaken. Hun snavels worden gekort, om verwondingen en kannibalisme tegen te gaan. 

Met radiospotjes en op sociale media werden Albert Heijn, Lidl en Aldi dringend verzocht de eend definitief van het kerstmenu te schrappen. De spotjes zullen per direct stoppen, nu de supermarkten hebben aangekondigd de staleend vanaf volgend jaar niet meer te verkopen. 

De woordvoerder van Aldi zei eerder in reactie op vragen van de Volkskrant dat de huisvesting van barbarie-eenden voldoet aan alle geldende wetgeving. 'Hieronder vallen eisen voor daglicht en ventilatie. Water en voer zijn altijd aanwezig. Er is geen sprake van gedwongen voeding.'

Volgens Albert Heijn wordt deze 'stevige, sappige eend vol smaak' dagelijks door de boeren in de gaten gehouden. De wettelijke richtlijnen houden rekening met 'de behoeften van de dieren'.

Lidl liet weten 'de ontwikkelingen in de markt te volgen'. De supermarkt keek naar eigen zeggen samen met de leveranciers 'welke stappen gezet kunnen worden'. Daarop volgt nu dus het besluit om te stoppen met de verkoop van de staleend.

Chinese restaurants

De barbarie-eend, een stevige eend van het formaat kalkoen, wordt in Nederland niet gefokt. De vijftig eendenhouderijen die Nederland telt, huisvesten een andere soort: de pekingeend.

'Die worden verkocht aan Chinese restaurants of zijn bedoeld voor de export', zegt Marko Ruis, onderzoeker dierenwelzijn aan de Wageningen Universiteit. 'Omdat de eendenhouderij zo klein is, bestaat er voor deze sector geen welzijnsregelgeving. Maar de eenden hebben het in Nederland, vergeleken met andere Europese landen, relatief goed. De staldichtheid is hier bijvoorbeeld, met 7 à 8 eenden per vierkante meter, veel lager dan in Frankrijk, en de vloeren zijn met stro ingestrooid.'

In de jaren negentig liepen eenden nog buiten. Europese mest- en milieuwetgeving dwong ze de stallen in. Daar hebben ze alleen water via drinknippels. Open water in de stallen is lastig, zegt Ruis, 'omdat water wordt vermorst en de hoeveelheid mest hierdoor toeneemt. Dit leidt tot meer ammoniakuitstoot in de stallen en daarmee kom je weer in het geding met de milieuwetgeving.’

Valeska Hovener van Wakker Dier roept consumenten op de staleend links te laten liggen. ‘Als je met Kerst per se eend wilt eten, koop dan de vrije uitloop-variant. Bij Kerst hoort het gevoel van goed doen. Dan moet je geen beest op het menu zetten dat een verschrikkelijk leven heeft gehad.’

Dit is een update van een op 10 december gepubliceerd artikel.