Direct naar artikelinhoud
NieuwsRoeiers

Haaien, infecties en gevriesdroogd voedsel: wat bezielt de avonturiers die roeiend de oceaan oversteken?

Roeiend van Europa naar Amerika: avonturier Ralph Tuijn begon er woensdag voor de vierde keer aan. Ook drie vrienden uit Kennemerland varen de komende dagen in een roeiboot de Atlantische Oceaan over. Wat bezielt deze solo-roeiers om vrijwillig een reeks ontberingen te trotseren?

Haaien, infecties en gevriesdroogd voedsel: wat bezielt de avonturiers die roeiend de oceaan oversteken?

Er zouden meer mensen zijn die de top van de Mount Everest hebben bereikt dan mensen die de Atlantische Oceaan zijn over geroeid. Maar getalsmatig rukken de laatsten op. Woensdag begonnen Erik Koning, Marcel Ates, David de Bruijn en Bart Adema – roeivrienden uit Kennemerland – bij het Canarische eiland La Gomera aan de oversteek naar het Caribische eiland Antigua. Ze hebben geoefend op de Wolga in Rusland, maar Koning verlangde naar iets groters, zei hij op de regionale televisie.

Roeier Ralph Tuijn.Beeld ANP

In die wens is ruimhartig voorzien. Voor de dertig teams die deelnemen aan de vijfde editie van de Talisker Whisky Atlantic Challenge strekken zich zo’n 5.000 kilometers uit. Tijdens de overtocht, die ruim een maand zal duren, voeden zij zich met gevriesdroogd eten en met zeewater dat door een watermaker is ontzilt. De enige genotsartikelen die zijn meegegaan aan boord zijn een fles whisky die elke vrijdagmiddag even opengaat, en vier sigaren ‘voor als we op de helft van de reis zijn’.

Roeier Erik Koning.

De boot waarmee Koning c.s. de overtocht hopen de maken, is hun beschikbaar gesteld door zeeroeier Ralph Tuijn, verpleger van beroep. Tuijn op zijn beurt maakt zich momenteel op voor een nog langere solotocht over de Atlantische Oceaan: van Portugal naar Frans-Guyana, een afstand van ruim 6.000 kilometer. Als hij die weet af te leggen, zal hij de eerste mens zijn die vier keer van Europa naar Amerika is geroeid. Bij eerdere overtochten – hij bevoer ook de Indische en de Grote Oceaan – is zijn boot meerdere keren gekapseisd, werd hij belaagd door haaien en liep hij infecties en een bloedvergiftiging op. Dat zal ook nu weer gebeuren. Niettemin zei hij in het Noordhollands Dagblad zich te verheugen op een nieuwe reeks ontberingen. ‘De zee is mijn favoriete leefomgeving en ik ben blij met een storm. Dan ben ik nog meer in mijn element.’

Avontuurlijk

De elementen trotseren en het eigen uithoudingsvermogen beproeven. Daar is het ook nautisch avonturier, en Wassenaars aannemer, Mark Slats om te doen. Vorig jaar legde hij als solo-roeier de 5.000 kilometer tussen de Canarische eilanden en de Kleine Antillen af in dertig dagen, zeven uur en 49 minuten, waarmee hij maar liefst 21 dagen van het bestaande record af roeide. Na aankomst liet hij weten hooguit een beetje last te hebben gehad van puisten op zijn billen – ‘gelukkig geen zweren’ – en dat hij er ‘nooit echt doorheen’ had gezeten. De nieuwe uitdaging die hij vervolgens zocht, bestaat uit deelname aan Golden Globe Race: een non-stop solo zeilrace om de wereld die 1 juli jongstleden begon. Enkele dagen geleden passeerde hij Kaap Hoorn, de punt van Zuid-Amerika. Bij de enige andere editie van de race, in 1968-’69, haalde slechts één van de negen deelnemers de finish.

Roeier Mark Slats.

Voor de Britse Roz Savage was het oceaanroeien, waarmee zij in 2005 begon, een radicale manier om te breken met haar comfortabele maar ook wat lusteloze bestaan als managementconsultant in Londen. Zij koos voor een leven dat, zo zei ze tijdens een TED-talk, zou resulteren in een necrologie die zij graag zou lezen. En dat was een beduidend avontuurlijker leven dan zij tot dan toe had geleid. Sindsdien heeft Savage 13.000 kilometer geroeid, en heeft ze meer dan 312 dagen alleen op de wereldzeeën doorgebracht. ‘Hoe groter de uitdaging, hoe groter het gevoel van voldoening als je bij het eind komt.’

Roeier Roz Savage.

Als de roeiers van de grote vaart het over hun drijfveren hebben, gaat het meestal over henzelf. En over de grimmige zee die hen omringt. Een wereld waarin zij zich meer thuis zeggen te voelen dan de wereld waaruit zij afkomstig zijn. ‘Ik ben een lone wolf van nature’, zei John Fairfax (1937-2012), de eerste trans-Atlantische solo-roeier. Toen hij zich op een vijver in Hyde Park voorbereidde op zijn lange roeitocht naar Florida, lag al een avontuurlijk leven als globetrotter en smokkelaar achter hem. ‘Avonturier’, was het beroep dat in zijn paspoort stond. Hij legde de reis in 180 dagen af. Op 19 juli 1969 bereikte hij Hollywood Beach, Florida. Een dag later bereikte Apollo 11 de maan. De bemanning wenste Fairfax geluk met een verklaring waarvan de strekking was: wij zijn geholpen door duizenden toegewijde mensen, maar jij hebt het in je eentje gedaan. Twee jaar later stak Fairfax met zijn toenmalige partner Sylvia Cook, die niet kon zwemmen, de Grote Oceaan over.

Roeier John Fairfax.

Fairfax heeft veel navolgers gekregen. Maar voor hem waren Frank Samuelsen en George Harbo de grote inspiratoren. Deze Amerikanen van Noorse afkomst roeiden in 1896 als eersten de Atlantische Oceaan over, van de Verenigde Staten naar Groot-Brittannië. In een recordtijd, 55 dagen, die 114 jaar stand heeft gehouden. De oceaanstomer die de roeiers en hun boot terugbracht naar huis, viel met motorpech stil ter hoogte van de Amerikaanse kustplaats Cape Cod. Samuelsen en Harbo lieten hun boot, Fox, te water, en bereikten de thuishaven New York in stijl: roeiend.

LEES VERDER

De oceaanroeimachine
De Nederlandse oceaanroeier Ralph Tuijn en zijn vier Britse mederoeiers hebben in 2015 in een recordtijd de Atlantische Oceaan overgestoken. Na een roeitocht van 51 dagen en 17 uur. Dit is een wereldrecord. Nooit eerder roeide iemand zo snel de oceaan over. Het oude record stond op 96 dagen.

Het ging ook eens mis: de oceaanroeier heeft in 2013 zijn poging om de Indische Oceaan van Australië naar Afrika over te steken moeten staken. Zijn boot was tot twee keer toe in aanvaring gekomen met een tanker. Zelf werd hij opgepikt, maar zijn scheepje was verloren.