May krijgt steun, maar het vergde wel een offer
De Britse premier Theresa May heeft de vertrouwensstemming in het Britse parlement overleefd. Ze mag blijven als partijleider en premier.
De uitkomst, na een tumultueuze dag in Londen, is dat de wereld nog even blijft zoals hij was. Theresa May blijft nog even premier van het Verenigd Koninkrijk en leider van de Conservatieve Partij. Tegelijk blijft ook onzeker of en hoe ze het brexit-akkoord dat ze met de EU sloot tijdig door haar parlement zal loodsen.
Toch veranderde er ook iets wezenlijks. Het gegeven dat woensdagavond een meerderheid van tweehonderd van de conservatieve Lagerhuisfractie het vertrouwen in haar uitsprak, maakte de positie van de Britse premier vandaag net even sterker dan hij gisteren was. Dat er 117 parlementsleden tegen haar stemden is weliswaar een behoorlijk getal, maar met dit mandaat kan May donderdag met opgeheven hoofd naar de Europese top in Brussel afreizen, waar ze een uiterste poging waagt een om het akkoord nog een beetje haar kant op te buigen. Net zo goed kan ze daarna met enige flair met het resultaat in het Lagerhuis kunnen terugkeren, ook al heeft ze dan waarschijnlijk weinig concrete toezeggingen op zak.
May zal voor de verkiezingen van 2022 vertrekken, al is onduidelijk voor welk moment ze precies haar aftreden voorziet
“Ik ben dankbaar voor de steun van mijn collega’s”, zei May woensdagavond. Ze zei dat ze donderdag naar Brussel gaat met een ‘vernieuwde missie’ en beloofde terug te keren met ‘wettelijke en politieke verzekeringen’ die de tegenstanders van haar brexit-deal over de streep trekken.
Het vergde wel een offer. Om de steun van haar partijgenoten te krijgen, beloofde May dat ze op termijn zal opstappen. “In mijn hart zou ik de partij graag nog leiden bij de verkiezingen van 2022”, zei ze volgens aanwezigen in de besloten vergadering, nog voor het moment dat de 317 conservatieve parlementsleden besloten of ze wel of niet nog vertrouwen in haar hadden. Toch zal ze in 2022 geen partijleider meer zijn. Vóór die tijd zal ze vertrekken, al is onduidelijk gebleven voor welk moment ze precies haar aftreden voorziet.
Vechten
Op het Europese vasteland groeide woensdag de bewondering voor Mays standvastigheid en haar strijdbaarheid. “Ik zal vechten met alles wat ik in me heb”, zei ze woensdagochtend op de stoep van Downing Street 10, toen duidelijk werd dat minstens 48 partijgenoten haar aftreden eisten. Het ontzag dat dat afdwong, kan misschien een beetje helpen in het zoeken naar woorden in een uitleg bij de overigens vaststaande afspraken met Brussel.
Zo eindigde een dag in het voordeel van May, terwijl ze aan het begin ervan nog flink op achterstand stond. De afspraak met haar Ierse ambtsgenoot Leo Varadkar over brexit moest ze op stel en sprong afzeggen toen door een opstand in de fractie haar premierschap op het spel stond. “Ave atque vale”, twitterde het opstandige parlementslid Jacob Rees-Mogg aanvankelijk, ‘gegroet en tot ziens’. Maar uiteindelijk bleken Rees-Mogg en de zijnen zich te hebben vergist in het aantal collega’s dat May op dit moment wil vervangen. Om leidersverkiezingen af te dwingen, moesten 159 conservatieve Lagerhuisleden voor haar aftreden stemmen.
Nu de stemming in het voordeel van May uitviel, kan haar leiderschap het komend jaar niet opnieuw worden betwist
Met haar aanblijven besparen de conservatieven hun partij en hun land een nog grotere onzekerheid dan er nu al heerst. De keus voor een nieuwe leider zou zeker enkele weken hebben gevergd, een periode waarin onderhandelingen over brexit stil zouden komen te liggen. Ook daarop wees May woensdagochtend: wie wil dat het Verenigd Koninkrijk op 29 maart ordelijk uit de EU stapt, moet op 21 januari beginnen met de wettelijke voorbereiding. Die deadline zou onhaalbaar zijn als zij werd afgezet.
Nu de stemming in het voordeel van May uitviel, kan haar leiderschap het komend jaar niet opnieuw worden betwist. Zo staat het in de partijregels. Dat betekent dat May ook voldoende mandaat heeft om in ieder geval de overgangsperiode met de EU in te gaan, die loopt tot eind 2020. In die periode moet duidelijk worden hoe de toekomstige handelsrelatie eruit zal zien.
Lees ook:
Leider van muiterij tegen May is een cartooneske, oerconservatieve Engelse gentleman
Het conservatieve Lagerhuislid Jacob Rees-Mogg dwong samen met andere conservatieve parlementsleden een vertrouwensstemming af over het leiderschap van premier Theresa May. Wie is de man die May zo graag weg wil hebben?
De machtspositie van May is fragieler dan ooit
Premier Theresa May is bezig aan de belangrijkste week uit haar politieke leven. Ze haalt alles uit de kast om haar brexitdeal komende dinsdag door het parlement te krijgen. Maar de voortekenen zijn uiterst beroerd.