Vierdaagse lesweek geeft meer rust

Geleen

Doordat er relatief veel leraren met pensioen gaan en er te weinig nieuwe leraren instromen, krijgen scholen de roosters niet rond. Scholen proberen aan de wens van ouders te voldoen door kinderen te verdelen over andere klassen.

Liesbeth Verheggen noemt dat op de site van onderwijsbond AOb ‘kinderopvang’. Bovendien worden vaak onbevoegde docenten ingezet.

Sommige basisscholen hebben al voor langere of kortere tijd een vierdaags rooster ingevoerd, waaronder koepelorganisatie Zaan Primair voor basisonderwijs en speciaal onderwijs in de gemeente Zaanstad. Sinds dit schooljaar lost de organisatie het langdurige lerarentekort bij sommige groepen op door vier in plaats van vijf dagen per week onderwijs te geven. Dit gebeurt in periodes van zes tot zeven weken tussen schoolvakanties. Een structurele vierdaagse lesweek is namelijk niet toegestaan. Volgens de wet mogen scholen wel zeven keer per jaar een vierdaagse lesweek bieden.

Voorzitter van College van Bestuur Niko Persoon: ‘We hebben structureel tien vacatures openstaan. Dit tekort willen we niet oplossen door plak- en knipwerk.’ Hij doelt op het verspreiden van leerlingen over andere klassen, leerkrachten extra laten werken en een groep soms naar huis sturen. ‘Dat kan je een dag of twee dagen doen, maar op langere termijn moet er een structurele oplossing zijn.’

noodoplossing

Met die noodoplossing zijn vooral de ouders van de leerlingen blij. ‘Ze zien het natuurlijk liever anders, maar ze hebben nu wel duidelijkheid. Voor hen is het vervelend als ze via de schoolapp lezen dat er plotseling een invaljuf is of dat hun kind onverwachts thuis moet blijven.’ De leerlingen op de betreffende scholen zijn daarentegen minder tevreden. ‘De eerste vrije dag vonden ze het nog leuk, maar daarna beginnen ze zich te vervelen’, vertelt Persoon.

Toch is dit de beste noodoplossing, vindt de voorzitter. ‘Bovendien is uit eerdere ervaringen gebleken dat een kortere lesweek geen negatieve invloed heeft op de Cito-scores.’

Ook basisschool De Blinker (speciaal onderwijs) in het Limburgse Geleen koos er in november voor niet door te modderen, maar twee weken achtereen de vrijdag te schrappen. Directeur van De Blinker Loe Reinders: ‘Soms hebben we een dag of een paar dagen te weinig leerkrachten door tijdelijke uitval. Dan kunnen we leerlingen bij andere klassen voegen. Maar begin november dreigde die uitval weken te duren, dus toen hebben we besloten om dan maar een dag in de week minder onderwijs te geven.’

rouleringssysteem

Het ging alleen om groep 7 en 8. Leraren werkten met een rouleringssysteem om de groepen op te vangen. Dit is de beste noodoplossing voor de leerlingen, vindt Reinders. ‘We moeten hen zo veel mogelijk rust en structuur bieden. Onverwachts kinderen in andere klassen zetten, en werken met stagiairs en invalkrachten – die er nauwelijks zijn – draagt daar niet aan bij’, zegt hij. ‘Zeker niet voor onze leerlingen die dus speciaal onderwijs volgen: die hebben meer aandacht nodig.’ Ouders en leerlingen reageerden volgens Reinders begripvol op de actie.

Inmiddels is het team van leerkrachten van De Blinker, waar 220 leerlingen les krijgen, weer op volle kracht. ‘Maar zodra er een leerkracht ziek is, zitten we in de knel. Het wordt steeds moeilijker nieuwe en kwalitatief goede leerkrachten te vinden.’

Volgens de basisschooldirecteur komt dat onder andere door het veranderende imago van het onderwijs. ‘Verhalen over werkdruk, het lage salaris en het onveilige gevoel van leerkrachten zorgen ervoor dat ons vak negatief in het nieuws komt. Daardoor willen steeds minder mensen werken in het onderwijs.’ <