Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

Politie, recht en criminaliteit

Tweede Kamer wil nu ‘rust in de tent’ bij de politie

Debat Nationale Politie Minister Grapperhaus ziet nieuwe veranderingen bij de politie niet zitten. Ondertussen zijn agenten nog altijd overbelast.

Woensdagavond debatteerde de Tweede Kamer met minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) over de invoering van de Nationale Politie in 2013.
Woensdagavond debatteerde de Tweede Kamer met minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) over de invoering van de Nationale Politie in 2013. Foto Bart Maat/ANP

Overbelaste agenten. Schaalvergroting. Politiebureaus die moesten sluiten. CDA-Kamerlid Chris van Dam noemt op wat er misging bij de invoering van de Nationale Politie. „Het ging ten koste van de nabijheid van de politie. Agenten zijn verder af komen te staan van de burger, niet dichterbij.”

Dat was wel de bedoeling toen op 1 januari 2013 26 politiekorpsen fuseerden tot de Nationale Politie. Woensdagavond debatteerde de Tweede Kamer met minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) over die invoering.

Dat er veel misging, bleek vorig jaar al uit de conclusies van de commissie die de oprichting onderzocht – het rapport is de aanleiding voor het debat. De omvorming tot één korps met één korpschef, één informatiesysteem en één centrale organisatie „was te veel in te korte tijd”, aldus de onderzoekscommissie onder leiding van topambtenaar Wim Kuijken.

Lokaal is er te weinig ruimte voor maatwerk. En de macht van burgemeesters – lokaal verantwoordelijk voor de politie – om agenten voor problemen de straat op te sturen, zou te klein zijn. Gevolg: een overbelaste politieorganisatie die lokaal haar gezag dreigt te verliezen.

Geef het lokale gezag en de politie meer macht en de minister minder, was het advies. Dat ziet Grapperhaus niet zitten, zei hij dit voorjaar al: hij wil na jaren van reorganisaties niet wéér grote veranderingen doorvoeren. Wel heeft de korpschef iets meer te zeggen gekregen, onder meer over de begroting van de politie, maar alles binnen grenzen die de minister stelt.

Grapperhaus kondigde 1.100 extra agenten aan, waarvan er 770 de wijken in moeten. Over vijf jaar moeten zij ook daadwerkelijk aan het werk zijn, de instroom bij de politieacademie is volgens een woordvoerder van de minister „verhoogd” en de opleidingen worden „geïntensiveerd”.

Lees ook: Wijkagent ‘ome Roel’ is al weken niet in zijn wijk geweest

Gezagsprobleem

Ook de Kamer wil niet wéér grote wijzigingen: „Er moet rust in de tent, dus even op adem komen”, zegt PvdA’er Attje Kuiken bijvoorbeeld.

Ondertussen etteren de problemen door. Wijkagenten komen te weinig in hun wijk en veel agenten zijn overbelast door „administratieve rompslomp”, bleek vorige maand uit onderzoek van het WODC, het onderzoeksinstituut van Justitie en Veiligheid. Door tekorten zijn dit jaar 16.000 zaken stopgezet, terwijl nog ruim 20.000 zaken op de plank liggen.

Het risico, waarschuwde Kuiken vorig jaar, is dat de politie een gezagsprobleem krijgt. Lokale handhavers nemen het werk over dat burgemeesters belangrijk vinden, maar waar agenten niet aan toe komen. „De politie moet de regie over de boa’s [buitengewoon opsporingsambtenaren] voeren”, zei Kuiken vorig jaar. „Anders krijg je straks weer allerlei lokale korpsen, met een eigen uniform.”