Borg bepleit voor topvrouw Huawei

Na een weekeinde van zware diplomatieke druk vanuit Beijing heeft de Canadese rechter zich maandag opnieuw gebogen over het Chinese verzoek tot vrijlating van de aangehouden financiële topvrouw van techgigant Huawei. 

De 46-jarige Meng Wanzhou werd vorige week gearresteerd op verzoek van de Verenigde Staten. De Canadese rechter kwam er vrijdag niet uit of Meng de uitleveringszaak wel in vrijheid mag afwachten.

Mengs advocaten stelden maandag in een bomvolle rechtszaal dat de topvrouw veilig huisarrest kan krijgen in een van twee villa’s in Canada van haar echtgenoot. Hiervoor zou ze bereid zijn een borgsom van 13,2 miljoen euro te betalen, de waarde van de villa’s. Haar bedrijf Huawei zou de kosten van haar beveiliging op zich willen nemen. Ook zou Meng bereid zijn een enkelband te dragen.

In een van de panden is zondag overigens, onder onopgehelderde omstandigheden, een inbraakpoging gedaan.

De Canadese ambassadeur in Beijing kon in het weekeinde briesende commentaren in de Chinese staatsmedia lezen en kreeg zelf de boodschap dat zijn land op niet nader genoemde ‘gevolgen’ kan rekenen als Meng niet onmiddellijk op vrije voeten wordt gesteld. Meng is gearresteerd op het vliegveld van Vancouver, toen ze op doorreis was van Hongkong naar Mexico.

De juridische procedures rond het uitleveringsverzoek kunnen zich nog maanden voortslepen. Volgens de Canadese openbaar aanklager is het gevaar te groot dat ze in die tijd een veilig heenkomen zoekt buiten het bereik van de lange arm van de VS.

De Amerikanen beschuldigen Meng van fraude. Ze zou met een bedrijfje de Hongkongse bank HSBC hebben bedot, zodat die tegen Amerikaanse handelssancties in zou meewerken aan transacties met Iran. Als de Amerikanen hun verdenkingen kunnen bewijzen, hangt Meng in de VS 30 jaar cel boven het hoofd wegens samenzwering en fraude.

De Chinese overheid doet haar best om de zaak-Meng te scheiden van de gesprekken met Washington over de handelsoorlog die al enige tijd gaande is. Vandaar dat Canada en niet de Verenigde Staten de volle laag krijgt. ‘Deze Canadese praktijken zijn illegaal, onredelijk, onverdraaglijk en laaghartig’, aldus het staatspersbureau Xinhua, dat Meng neerzet als een martelares die als ‘zware crimineel’ is opgesloten, met handboeien en al.

Meng heeft maar liefst zeven Chinese en Hongkongse paspoorten, waarmee ze Canada ongemerkt zou kunnen verlaten. De vrouw met de zeven passen is bovendien zo rijk dat de geldboete die op een ontsnapping zou staan, een peuleschil betekent. Volgens haar advocaat is Meng volledig te vertrouwen, want ze wil haar vader, het bedrijf Huawei en haar land China niet ‘voor schut zetten’.

Meng gaf negen jaar geleden haar Canadese verblijfsvergunning op, omdat de zakelijke mogelijkheden in China aanlokkelijker waren dan een luxe migrantenleventje in Vancouver. Veel rijke Chinezen parkeren daar hun kinderen in peperduur vastgoed, dat ze vaak ook recht op een verblijfsvergunning of zelfs naturalisatie geeft. Het biedt de kostwinners van elite-gezinnen een buitenlands toevluchtsoord, mochten de zakelijke activiteiten in de Volksrepubliek op de een of andere manier problemen opleveren.

Complottheorieën

Al zouden Chinese internetgebruikers smullen van dit soort persoonlijke details over een van de topfamilies in de Chinese hightechindustrie, toch is het privéleven van Meng geen onderwerp van gesprek op de Chinese sociale media. Die speculeerden dagenlang over complottheorieën. Daarin kwam van allerlei ‘bewijs’ voorbij: van de dood van een Amerikaanse hoogleraar technologie van Chinese origine tot een recente brand bij het Nederlandse techbedrijf ASML, waar geavanceerde machines worden gemaakt die chips produceren. Op de dag van Mengs arrestatie brandde de fabriek deels af.

Bijtende commentaren in officiële media zetten de hele zaak neer als een politieke aanval. De regering-Trump heeft Meng ‘gegijzeld’ als een pion waarmee Washington de Volksrepubliek onder druk zet om stevige concessies te doen in onderhandelingen over de handelsoorlog. De meute op de Chinese twitterdienst Sina Weibo volgt deze lijn, zij het bloeddorstiger.

‘Oog om oog, tand om tand, leerden onze voorouders ons al. Als we de kans krijgen, zullen we het Westen totaal vernietigen’, aldus internetgebruiker wobuzuomohaoduonian op Sina Weibo. Twitteraar wutaidalingren roept op tot een boycot van Amerikaanse producten. ‘Tref de verraders die Amerika verafgoden! Elimineer Amerikaanse cultuur in de Chinese markt, roei Amerikaanse kwaadaardige machten uit!’

De grimmige stemming maakt Amerikaanse expats in China bezorgd om mogelijke vergeldingsmaatregelen volkswoede dan wel een staatsactie in de vorm van arrestaties onder Amerikaanse managers in China. Er is al langer een reisadvies van de Amerikaanse overheid voor de zakenwereld in gevoelige sectoren, dat aanraadt reizen naar de Volksrepubliek tot een minimum te beperken, meldt persbureau Reuters. Veel Amerikaanse werknemers zouden een vervroegde kerstvakantie overwegen in de hoop dat de spanningen overwaaien.