Record gevestigd: 90 miljoen dollar voor zwembadschilderij van Hockney

Voor ruim negentig miljoen dollar (79,4 miljoen euro) is Portrait of an Artist (Pool with Two Figures) vannacht het duurste geveilde kunstwerk van een levende kunstenaar ooit geworden. Het kunstwerk van David Hockney uit 1972 werd iets na 01.00 uur Nederlandse tijd geveild bij Christie’s in New York. Met de recordopbrengst verplettert het doek het vorige veilingrecord voor een levende kunstenaar. Dat stond op 58,4 miljoen dollar, voor Balloon Dog van Jeff Koons tijdens een veiling in 2013. De eigenaar die Portrait of an Artist (Pool with Two Figures) liet veilen, kocht het in 1995 van entertainmentmiljardair David Geffen.

David Hockney (81) is een van de populairste kunstenaars wereldwijd. Zijn kunst breekt vaker records. Een groot retrospectief in Tate Britain in 2017 was met bijna 480.000 bezoekers de drukst bezochte tentoonstelling ooit in het belangrijke Britse museum. Die tentoonstelling reisde vervolgens door naar Centre Pompidou in Parijs en het Metropolitan Museum of Arts in New York. In totaal kwamen er ruim een miljoen mensen kijken.

Waterreflecties

Het schilderij (213,5 x 305 cm) dat donderdagnacht geveild werd, maakte Hockney in 1972, toen hij net vanuit zijn geboortestreek Yorkshire in Engeland verhuisd was naar Los Angeles. Hij werd er, altijd opvallend gekleed in felgekleurde pakken en met een grote ronde bril op zijn neus, een van de hipste pop-artkunstenaars van het moment.

Lees ook: Hoe een onverkoopbaar schilderij een topstuk van 14 miljoen dollar werd

Het schilderij Portrait of an Artist (Pool with Two Figures) combineert twee belangrijke thema’s uit het oeuvre van Hockney: het zwembad en het dubbelportret. Portrait of an Artist lijkt met twee mannen bij een zwembad de afbeelding van het glamoureuze en zonovergoten leven aan de westkust van de Verenigde Staten, maar Hockney zelf was vooral geïnteresseerd in de manier waarop je water kon schilderen. „Ik heb altijd van zwembaden gehouden, van de wiebelende lijnen die ze maken”, zei Hockney in 2017 tegen CNN, „Wanneer je ze fotografeert lijkt het alsof het zwembad bevriest, maar als je schildert kun je wiebelende lijnen maken die wiebelen.”

Hockney maakte talloze pool paintings. Een van de andere beroemde werken is A Bigger Splash (1963), gemaakt tijdens een bezoek aan Los Angeles. Het werk, sinds 1981 in bezit van het Tate, toont opspattend water bij een privévilla, net nadat iemand een duik heeft genomen.

Hockney is zijn carrière lang geïnteresseerd gebleven in water en transparantie als onderwerp. Toen hij vanaf 2009 ging tekenen op iPad en iPhone was een van de terugkerende onderwerpen bloemvazen en drinkglazen gevuld met water.

Het idee voor Portrait of an Artist (Pool with Two Figures) ontstond in 1971 toen Hockney toevallig twee foto’s op de grond in zijn studio bij elkaar zag liggen: „Eén was van een figuur die onder water zwemt en daardoor nogal vervormd was, en het andere was van een jongen die staart naar iets op de grond. Het idee om twee figuren in verschillende stijlen te schilderen sprak me zo aan, dat ik direct begon met schilderen.”

Hockney werkte maanden aan het doek, maar slaagde er niet in het af te maken. Uiteindelijk vernietigde hij deze eerste versie.

Een jaar later hernam Hockney het project in zijn studio in Londen. Hij werkte twee weken lang achttien uur per dag aan het schilderij. Hij kon het pas voltooien op de avond voordat het op transport moest naar de galerie in New York waar het tentoongesteld zou worden, schrijft Hockney op zijn website.

Het is een week van records op kunstveilingen. Maandag verkocht Sotheby’s de duurste werken ooit van de Belgische surrealist René Magritte (26,8 miljoen dollar) en de Oostenrijkse kunstenaar Oskar Kokoschka (20,4 mln). Bij Christie’s werd dinsdag bijna 92 miljoen dollar betaald voor een werk van Edward Hopper.

16 november 2018: Dit is een geactualiseerde versie van een artikel dat eerder gepubliceerd is.