Plannen om volgend jaar met je mtb de Alpen in te gaan? Met je lichtgewicht xc-racer, spannende paadjes rijden? Grote kans dat je van een koude kermis thuiskomt! Maar om nou gelijk voor die ene vakantie per jaar een nieuwe, Alpenbestendige bike te kopen… Met enkele relatief eenvoudige maatregelen maak je snel je eigen bike klaar voor de bergen! Gebruik de komende winter om de juiste voorbereidingen te treffen.

Tekst: Sebastiaan Kruik /// Foto’s: Heiko Mandl

Een mountainbike heet in de Lage Landen niet voor niets een all-terrain-bike. Want bergen, die hebben we hier niet. Niks aan te doen, maar dat betekent wel dat de fietsen waarmee we hier rond rijden, in veel gevallen niet geschikt zijn voor het betere bergwerk. Gladde en kwetsbare banden, onderbemeten remschijven, nerveuze geometrie. Zeg maar bikes zoals mijn Cube AMS van dit modeljaar. Een felle, wendbare bossencrosser, waarmee het schandalig lekker fietsen is op moderne MTB-parcoursen, maar die in alpine terrein al snel zijn grenzen bereikt. De onderdelen en geometrie die de fiets hier thuis tot een fijne bike maken, werken in de bergen juist tegen.

In twaalf stappen is mijn dubbelgeveerde crosscountry racer daarom geschikter gemaakt voor gebruik in de Alpen. Omhoog over asfaltwegen en gravelpaden, omlaag over ruige en stenige singletracks. Mijn vakantiebike moet daarom zowel goed kunnen klimmen als goed kunnen dalen en daarbij niet stuk gaan.

Ieder zijn eigen prioriteit

Bij deze ombouw is niet echt sprake van een vastomlijnd budget; ik laat zien zien wat er allemaal mogelijk is. Wie zelf aan de slag gaat, heeft natuurlijk te maken met financiële beperkingen, al is het alleen maar omdat er op een gegeven moment een punt komt waarop het kopen van een nieuwe bike gunstiger is.

Maar wie zijn bike wil aanpassen voor gebruik in de bergen, hoeft natuurlijk niet alle aanpassingen die hier gepresenteerd worden uit te voeren. De volgorde van de twaalf stappen weerspiegelt mijn persoonlijke prioriteiten. De eerste aanpassing is dus in mijn ogen het meest belangrijk, de twaalfde het minst. Maar iedereen is natuurlijk vrij zijn eigen prioriteiten te stellen bij het tunen van z’n bike. Overigens zijn de prijzen die bij de verschillende producten worden vermeld adviesprijzen. Wie een beetje slim googelt en de aanbiedingen in de gaten houdt, kan voor veel minder slagen.

En wat na de vakantie?

Hoe verrassend dat ook klinkt, mijn getunede bike bevalt me ook op de Nederlandse MTB-parcoursen beter dan het origineel. Ik heb de fiets dus niet teruggebracht in z’n oorspronkelijke staat. Zelfs de dropperpost is gebleven. Niet dat ik die in Nederland veel gebruik, maar weghalen is vanwege de interne kabeldoorvoer best een gedoe en de gewichtsbesparing die vervanging door een vaste pen oplevert, is relatief beperkt vanwege het lage gewicht van de carbon dropper. Het enige dat terugkomt zijn de oorspronkelijke wielen en banden. De brede velgen met dikke rubbers zijn voor hier echt te zwaar en te traag.

1. Dikkere rubbers

Andere banden, dat is altijd de meest effectieve maatregel die je kunt nemen als je je bike wilt ‘opruigen’. De lichtgewicht Rocket Ron en Racing Ralph die standaard om de wielen van de AMS liggen rollen weliswaar erg vlot, maar vanwege de kleine nopjes en de harde rubbersamenstelling is de grip erg beperkt. Daarnaast rijden ze, als gevolg van het relatief geringe luchtvolume en het lichte karkas, veel sneller lek. Een ander duo van Schwalbe neemt het daarom over. Omdat in de Alpentochten die ik maak veel lange asfaltbeklimmingen zitten, wil ik een achterband met een zo laag mogelijke rolweerstand. Vandaar mijn keuze voor de op het loopvlak zeer fijn genopte Rock Razor in de relatief snelle Addix Speedgrip rubbermix. Die rolt superlicht, terwijl de grote zijnoppen voor verrassend veel bochtengrip zorgen. Omdat ik aan de voorkant rolweerstand minder belangrijker vind dan grip, monteer ik daar de nieuwe Hans Dampf. Niet alleen heeft die lekker grote noppen, ook de zachtere rubbersamenstelling (Addix Soft) biedt veel meer grip. Bovendien: dankzij het grotere volume (2,35 inch) en het verstevigde SnakeSkin-karkas is lekrijden, zeker als je tubeless rijdt, er bij deze banden niet zo snel meer bij.

Prijs van deze aanpassing: € 115,80 (Schwalbe Rock Razor Evo €57,90 en Schwalbe Hans Dampf Evo €57,90)

2. Grotere remschijven

Standaard is mijn AMS voorzien van lichtgewicht XTR Race-remmen met 160 en 180 millimeter remschijven. Niks mis mee in het bos, maar in de bergen zijn deze schijven absoluut te klein. Op een van mijn favoriete routes ga je in één keer 1800 hoogtemeters naar beneden. Knappe 160 millimeter schijf die dan niet heet loopt! Daarom heb ik achter een 180 millimeter schijf gemonteerd en aan de voorkant een van 203 millimeter. De remkracht is daarmee enorm toegenomen, maar ondanks de grotere schijf loopt de achterste rem helaas toch nog heet. Een volgende keer ga ik Shimano-remblokjes met koelribben monteren.

Prijs van deze aanpassing: € 18,50 (Shimano SLX 203 millimeter remschijf)

3. Verstelbare zadelpen

Vooral als afwisselend omhoog en omlaag gaat, is een verstelbare zadelpen een uitkomst. Als je er eenmaal eentje gemonteerd hebt, haal je ’m er nooit meer af. En hoe groter het verstelbereik, hoe beter, wat mij betreft. Omdat de nieuwe carbon LEV Ci maar net iets meer dan 400 gram weegt, is ook het gewicht geen argument meer om zonder dropper rond te rijden.

Omdat de zitpositie wat minder diep wordt (zie ook punten 4 en 5), heb ik gelijk maar een wat minder smal zadel gemonteerd. Een 14 centimeter brede 611 Ergowave van SQlab. Ik heb de 611 op al mijn bikes en zou niet anders meer willen.

Prijs van deze aanpassingen: € 539,95 (KS LEV Ci-zadelpen met 150 millimeter verstelbereik) en € 189,95 (SQlab Ergowave Carbon)

4. Langere voorvork

Wie meer veerweg dan de standaard 10 centimeter uit een Fox Float 32 SC-voorvork wil halen heeft pech: dat kan niet. Zou je trouwens ook niet willen, want de 32 SC is behalve erg licht ook erg slap. En slap, dat is op ruige trails bepaald geen voordeel! Vandaar dat ik de nieuwe Float 34 SC met 12 centimeter veerweg in de balhoofdbuis heb gestoken. Die levert niet alleen twee centimeter (of 20 procent) meer veerweg op, maar ook een wat langere wielbasis en een iets vlakkere bakhoofdbuishoek (zie ook punt 6), waardoor de afdaalkwaliteiten verbeteren. Als het om stijfheid gaat is de 34 SC overigens bij lange na geen RockShox Pike, maar de stijfheid is voor het inzetbereik voldoende, terwijl het gewicht met iets meer dan 1600 gram nog steeds lekker laag is. En voor mij minstens zo belangrijk: de 34 SC kan net als de 32 SC die hij vervangt, vanaf het stuur worden geblokkeerd. Dat maakt deze vork, in combinatie met de eveneens vanaf het stuur blokkeerbare achterdemper, ideaal voor lange asfaltbeklimmingen.

Prijs van deze aanpassing: € 1399,90 (Fox Float 34 SC)

5. Hogere en kortere cockpit

Bij een xc-racer als de AMS is de zit diep en aanvallend. Fijn in het bos, minder prettig op een bergpad dat steil omlaag gaat. Ik zit dan liever wat meer rechtop en wat verder achter de vooras, om te voorkomen dat de bike voorover duikelt. Een hoger stuur en een kortere stuurpen helpen hierbij. De breedte van het carbon Newmen-stuur is met 76 centimeter precies goed. De bijpassende Newmen-stuurnok is met 6 centimeter 3 centimeter korter dan de originele nok van Cube. Om het geheel qua comfort een beetje te tunen – de originele, dunne siliconenhandvatten zijn wel erg spartaans – heb ik een setje nieuwe 711’s van SQlab gemonteerd. Heerlijke handvatten voor de lange afstand.

Prijs van deze aanpassing: € 189,95 (Newmen Advanced SL-stuur), € 99,95 (Newmen Evolution SL-stuurnok) en € 29,95 (SQlab 711-handvatten)

6. Lager en luier

Vanwege de montage van de langere voorvork is de trapas wat omhoog gekomen. Terwijl je in ruig terrein juist een wat lagere trapas wilt. Een set excentrische messing glijlagers van Offsetbushings brengt de oplossing. Niet alleen zakt daarmee de trapas een paar millimeter, ook wordt de balhoofdbuishoek ongeveer graad vlakker. Dat lijkt allemaal net niks, maar in het terrein is dat duidelijk merkbaar in de vorm van meer controle en stabiliteit. En dat voor relatief geringe kosten én geringe moeite, want monteren is appeltje-eitje.

Prijs van deze aanpassing: € 32,95 (messing glijlagers van Offsetbushings)

7. Bredere velgen

Het is simpel: brede banden (zie punt 1) zitten het lekkerst om een wat bredere velg, zeker als je ze met een wat lagere luchtdruk wilt rijden. En breed, dat zijn de originele Newmen-velgen op de AMS niet bepaald. Met een binnenbreedte van 30 millimeter zijn de Evolution SL A.30-wielen, ook van Newmen, dat duidelijk wel. Ik kan de banden nu duidelijk met minder druk rijden, zonder dat ze wegknikken in snelle kombochten. En ondanks hun lage gewicht (1700 gram voor de set) zijn deze brede Newmens ongevoelig gebleken voor heftig offroad misbruik.

Prijs van deze aanpassing: € 698,95 (Newmen Evolution SL A.30-wielen)

8. Framebescherming

Cube beschermt de AMS nogal karig tegen steenslag en klappen van de ketting: transparante folie, meer niet. Ik heb daarom op de onderbuis framebeschermers van AMS geplakt. Niet duur, makkelijk aan te brengen en effectief. De liggende achtervork is beschermd in ghetto-style: met een stuk van een oude buitenband en een zooitje kabelbinders. Kost niks en is uitermate effectief!

Prijs van deze aanpassing: € 29,95 (AMS Honeycomb Frame Guard XL)

9. Flat pedals

Oké, de meeste mountainbikers in NL en B klikken liever hun schoenen aan hun pedalen vast. Maar in ruig terrein hebben platformpedalen bij mij absoluut een streepje voor, al is het alleen maar omdat je sneller een voetje aan de grond hebt. Voor deze ombouwoperatie ben ik bij Cube te rade gegaan, aangezien die sinds kort ook een mooie serie pedalen brengen onder eigen naam. De Slasher, hun topmodel, heeft alles dat ik zoek in een platformpedaal: niet te dik, niet te zwaar en met een groot oppervlak een bovengemiddelde hoeveelheid grip verzorgd. Oftewel: prima pedalen.

Prijs van deze aanpassing: € 99,95 (set Cube Slasher-pedalen)

10. Lichter klimverzet

Mooi clean, zo’n moderne en hippe 1 x 12-aandrijflijn. Maar om nou de fraaie en functionele XTR 2 x 11-transmissie van de AMS te slopen… Nee hoor, ouderwets of niet, die blijft gewoon lekker zitten! Wel heb ik de standaard 11-40 XTR-cassette vervangen door een XT-cassette met een tandje 42 als grootste krans. Scheelt maar twee tandjes, maar het is op steile stukken een paar keer mijn redding gebleken. Wie nog lichter wil, kan ook de 36/26 voorbladcombi vervangen door een 34/24-tands setje.

Prijs van deze aanpassing: € 149,95 (11-42 Shimano XT-cassette)

11. Schuimvulling

Als ik érgens een hekel aan heb, dan is het wel aan lekrijden. Of meer specifiek: aan de snakebites, die optreden als je in een snelle afdaling een hoekige kei raakt, zelfs als je zoals ik tubeless rijdt. Natuurlijk, je kunt je band keihard oppompen, maar dat gaat ten koste van grip, controle en comfort. Vorig jaar ben ik daarom gaan experimenteren met zogenaamde tire-inserts in de achterband, die snakebite moeten voorkomen. Eerst Schwalbe’s Procore, later CushCore. De eerste, met een extra luchtband binnenin de band, was geen succes. Ingewikkeld om te monteren en ik reed uiteindelijk toch lek. De tweede doet z’n werk wel goed, vreselijk goed zelfs, maar de hoepel van een taai en stug schuim is reuze onhandig bij het omleggen van de buitenband. Gelukkig heeft Vittorio dit voorjaar de Air-Liner op de markt gebracht. Ook dat is een hoepel van een geschuimde kunststof, maar het monteren gaat echt razendsnel. En een stootlek is er absoluut niet meer bij, zelfs niet bij een lage bandenspanning. Veel extra grammen kost al deze lekbestendigheid niet: de Air-Liner weegt niet veel meer dan een binnenband!

Prijs van deze aanpassing: € 72,95 (Vittoria Air-Liner)

12. Water aan boord

Het kan ’s zomers heet zijn in de Alpen. En vers water is niet overal te krijgen. Ik neem dus altijd zoveel mogelijk water mee naar boven. Laat de AMS nu plek bieden aan twee bidonhouders! Eentje op de schuine buis, waar een grote fles in past, en eentje tegen de zitbuis aan, voor een kleine bidon. Wegens plaatsgebrek heb ik bidonhouders gebruikt waar je de bidons via de zijkant inschuift. Werkt prima.

Prijs van deze aanpassing: € 29,90 (set Cube-bidonhouders)

Voor en Na

Benieuwd naar het totaalplaatje? De foto’s hieronder tonen de fiets voor en na de verbouwing.