Direct naar artikelinhoud

Tanzaniaanse president heeft een radicaal antwoord op cashewnotencrisis: hij koopt de oogst op

Vrouwen pellen en sorteren cashews in Mtwara, Tanzania.Beeld Getty Images

De Tanzaniaanse overheid vindt de prijs die handelaren betalen voor de cashewoogst te laag. Dus koopt ze de oogst op. Legertrucks staan klaar om de noten naar pakhuizen te brengen.

Tanzania zit in een cashewnotencrisis. Vanwege de lage prijzen besloot president John Magufuli vandaag de veiling die de noten verhandelt te sluiten. De overheid koopt de oogst en betaalt de boeren ruim twee keer meer dan de handelaren bieden. In het weekend heeft Magufuli de ministers van landbouw en van handel ontslagen, omdat ze de boeren te weinig beschermden tegen de grillen van de markt.

Magufuli hakte vanmiddag de knoop door: de Tanzaniaanse ontwikkelingsbank voor agriculturele ontwikkeling koopt de noten op. De overheidsinstelling betaalt 3300 shilling (1,27 euro) per kilo. Meer dan de minimumprijs van 3000 shilling die de president vorige maand had vastgesteld. Handelaren gingen daarmee niet akkoord en ­besloten de veiling te boycotten. Zij willen niet hoger gaan dan 1550 shilling per ­kilo. Volgens de boeren is dat te weinig om de productiekosten te dekken. Magufuli had de opkopende bedrijven tot vandaag de tijd gegeven om een hoger bod uit te brengen.

Om de boeren te betalen, heeft de overheid meer dan 150 miljoen euro nodig

Cashewnoten zijn voor Tanzania het belangrijkste exportproduct. Dit jaar wordt een oogst verwacht van 210.000 tot 220.000 ton. Handelaren hebben al 90.000 ton opgekocht. De overheid neemt de rest, zei Magufuli. Zaterdag inspecteerde hij 75 ­legervrachtwagens die de oogst naar pakhuizen moeten vervoeren. Onduidelijk is wat er daarna met de noten gebeurt.

Ingehaald door Vietnam

De president erkent dat de prijzen van cashewnoten ook zijn ­gedaald in andere productielanden, zoals Vietnam en India. “Maar onze noten zijn van eersteklas kwaliteit en zouden hogere prijzen moeten krijgen op de internationale markt”, zei Magufuli bij de inauguratie van de nieuwe ministers.

De cashewindustrie van Tanzania heeft al langer problemen, waardoor de relatief jonge producent Vietnam het land razendsnel kon inhalen. Blandina Kilama uit Tanzania deed aan de Universiteit van Leiden onderzoek naar het verschil tussen beide landen en zag dat het deels met beleid te maken heeft.

Een van de problemen is dat Tanzania vooral ruwe cashewnoten exporteert en te weinig heeft geïnvesteerd in de verwerking ervan. Noten klaarmaken voor consumptie levert relatief veel geld op. De cashewnoot zit aan de cashewappel vast, die aan een boom groeit. Voordat de ­noten in een vacuümzak zitten, moet er veel gebeuren: stomen, schillen, drogen, pellen, sorteren. Juist die bewerking creëert waarde.

Om de boeren te betalen, heeft de overheid meer dan 150 miljoen euro nodig. Volgens Zitto Kabwe Ruyagwa, leider van een oppositiepartij, gaat het om zo’n groot bedrag dat de president goedkeuring moet vragen aan het parlement. De oppositie verwijt Magufuli autoritaire trekjes. Ook buitenlandse mensenrechtenorganisaties maken zich zorgen over de situatie in Tanzania.

De Verenigde Staten spraken ­recent hun zorgen uit over de arrestaties en intimidatie van lesbiënnes, homo’s, biseksuelen en transgenders en de inperking van rechten, zoals de vrijheid van meningsuiting. De mensenrechtensituatie en de afkalvende rechtsstaat schaden volgens het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken ook de ontwikkeling en de economische welvaart.

Lees ook: 

De comeback van de Afrikaanse pinda

In de jaren zestig kwam driekwart van alle pinda’s in de wereld uit Afrika. In 2005 nog maar 5 procent. Boosdoener is aflatoxine, een gif geproduceerd door een schimmel die zich op Afrikaanse pinda’s nestelt. Intersnack wil de schimmel te lijf en de export nieuw leven inblazen.