Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Politie, recht en criminaliteit

Een parttime crimefighter in Brabant is ‘geen goed signaal’

Openbaar Ministerie De top van het OM Zeeland-West-Brabant stapt op, zo werd deze week bekend. Sommige burgemeesters vrezen dat de aanpak van de zware drugscriminaliteit eronder zal lijden.

De problemen met synthetische drugs en hennepplantages zijn groot in Brabant.
De problemen met synthetische drugs en hennepplantages zijn groot in Brabant. Foto Ans Brys

Een burgemeester in Brabant moet niet bang zijn om de georganiseerde misdaad aan te pakken, vindt Jan Boelhouwer van Gilze en Rijen. Vanwege die houding werd hij een van Brabants meest in het oog springende burgemeesters, hij staat bekend als een crimefighter met ambtsketting.

Zijn opstelling leidde ook tot ernstige bedreigingen, onder meer door een inwoner van zijn gemeente. De afgelopen jaren hing toenmalig hoofdofficier Charles van der Voort meerdere keren aan de telefoon. Of alles goed ging. En of het Openbaar Ministerie (OM) wat kon doen.

Maar Charles van der Voort belt niet meer. De driekoppige leiding van het parket Zeeland-West-Brabant moet onder druk van de landelijke OM-top nog dit jaar in zijn geheel opstappen. Naast hoofdofficier Van der Voort gaat het om zijn plaatsvervanger Yolanda de Groot en directeur bedrijfsvoering Ruud Bloembergen. Aanleiding zijn de uitkomsten van een enquête onder het eigen personeel, waarin werd geklaagd over een ‘verrotte organisatie.’

Burgemeester Boelhouwer is daar niet gelukkig mee. „De problemen met synthetische drugs en hennepplantages zijn in Brabant zo groot, dat we alleen een kans hebben als er heel nauwe samenwerking is tussen het OM, de politie en de gemeenten. Dat werkte de afgelopen jaren perfect.” Sinds 2010 bestaat in het zuiden een speciale taskforce, waarin overheidsdiensten samen de strijd aangaan tegen de georganiseerde misdaad.

Pillenschuur van Europa

Als tijdelijk opvolger van Van der Voort is Bob Steensma aangesteld, hoofdofficier van het parket Noord-Holland. Hij zal niet fulltime in het zuiden aan de slag gaan: een dag per week blijft hij verbonden aan zijn huidige parket.

Burgemeester Boelhouwer vindt dat „geen goed signaal”. „Brabant is de pillenschuur van Europa en we krijgen nu een parttimer om aan de bestrijding sturing aan te geven.” Volgens Boelhouwer moeten de burgemeesters in de regio ervan op aan kunnen dat de beschikbare OM-capaciteit voor zware criminaliteit minimaal op peil blijft. „Onder leiding van Charles van der Voort werd het beetje capaciteit dat er was, ingezet om de drugscriminaliteit een slag toe te brengen. Ik wil zekerheid dat er met zijn vertrek geen verschuiving plaats zal vinden.”

Dat gevoel wordt gedeeld door Jan Lonink, burgemeester van Terneuzen, in Zeeland. Volgens hem zorgen de problemen rond de productie van synthetische drugs in de regio voor ontwrichting in sommige wijken en dorpen. „Dat moeten we aanpakken. Dan is het geen best signaal om hier iemand neer te zetten die het er zo’n beetje bij gaat doen. Dit gebied vraagt om iemand die adequaat de leiding kan nemen.”

Waarom is de top van het OM Zeeland-West-Brabant weggestuurd? Lees ook: OM Breda is ‘een verrotte organisatie’

Het vertrek van de top van het OM kan ook gevolgen hebben voor de rechtsgang, zegt advocaat Lex Lensink, deken van de Orde Zeeland-West-Brabant. „Bij de projecten en zaken waar deze mensen bij betrokken waren, worden nu nieuwe personen ingezet. Die moeten ingewerkt worden. Een gevolg kan zijn dat het allemaal langer duurt. Als advocaten staan wij ook slachtoffers bij, en die willen in rechtszaken snel weten waar ze aan toe zijn.”

Het OM laat in een reactie weten dat de aanpak van de georganiseerde misdaad niet verandert nu er een nieuw bestuur komt. De woordvoerder stelt dat de nieuwe hoofdofficier Steensma „voldoende beschikbaar is voor het parket Zeeland-West-Brabant, ook buiten de vier dagen dat hij daar kantoor houdt.” De werving voor een nieuw OM-bestuur zal zorgvuldig gebeuren en daarom enige tijd in beslag nemen.

Koers blijft hetzelfde

Er zijn ook burgemeesters in het zuiden die meer vertrouwen hebben in Steensma. De Tilburgse burgemeester Theo Weterings laat via zijn woordvoerder weten dat hij verwacht dat het OM zal doorgaan op de weg zoals die er nu ligt. Hij heeft „het volste vertrouwen” dat de tijdelijke hoofdofficier „vol energie aan de slag gaat in het gebied”.

Ook Paul Depla, burgemeester van Breda, verwacht niet dat het bestrijden van de georganiseerde drugscriminaliteit zal lijden onder het vertrek van de OM-top. „Intern gedoe is nooit goed en ik baal ook van dit vertrek.” Maar het vertrek van de drie mensen heeft volgens hem niks te maken met het beleid van het OM of de aanpak van georganiseerde misdaad. „Het vertrek van personen is verdrietig, maar de structuur staat”, zegt Depla. „De samenwerking in het zuiden is zo sterk, dat de koers hetzelfde blijft. Wij gaan gewoon door met waar we mee bezig zijn.”