Google furieus na uitlekken plan voor gecensureerde Chinese zoekmachine

Acht jaar geleden trok Google zich terug uit China uit protest tegen de verplichte censuur van internetdiensten door de overheid. Sinds vorige maand doen echter geruchten de ronde dat Google werkt aan een terugkeer in China met een zoekmachine die voldoet aan de eisen van de Chinese internetwaakhond, zo meldt nieuwssite The Intercept.

In de memo die sinds 5 september rondging op het hoofdkantoor van Google in Mountain View, in de buurt van San Francisco, staan details over hoe de overheid controle zou krijgen over de zoekmachine. Zo zouden gebruikers moeten inloggen en zou hun locatie worden gevolgd. Google doet dat overigens ook in andere landen. In dit geval zouden de gegevens echter worden gedeeld met de overheid.

Het schrijven circuleerde binnen een groep Google-medewerkers die intern de trom roerden over het gecensureerde zoeksysteem, dat voor de autoritaire Communistische Partij informatie over democratie, mensenrechten en vreedzame protesten moet blokkeren. De zoekmachine zet 'gevoelige zoekopdrachten' op een zwarte lijst.

Bij het invoeren van bepaalde woorden of zinsdelen geeft de Chinese zoekmachine aan dat er geen zoekresultaten kunnen worden getoond, meldt The Intercept na het inzien van Google-documenten. Om de zoekmachine van de grond te krijgen, zou Google in China een samenwerking hebben opgezet met een niet nader genoemd bedrijf. 

Het management van Google zou ziedend hebben gereageerd toen het lucht kreeg van de memo. Personeelszaken stuurde medewerkers die vermoedelijk betrokken waren een e-mail en sommeerde hen de memo te verwijderen. De verstuurde e-mails zouden zijn voorzien van zogenaamde 'pixel-trackers', scripts die het voor de afzender mogelijk maken te zien of een bericht is gelezen. 

Twee weken na het uitlekken van de memo verklaarde Google-topman Sundar Pichai  dat het plan voor de zoekmachine zich nog in een 'vroeg stadium' bevond:  een 'onderzoeksfase'. Programmeurs kregen echter eind juli al te horen dat ze zich moesten voorbereiden op een snelle lancering. Binnen een aantal weken, blijkt uit de memo. Het moment van uitrollen van de zoekmachine zou nog slechts afhangen van de goedkeuring uit Peking.

De memo zet grote vraagtekens bij Pichais claim dat het project nog in de kinderschoenen stond. ,,De informatie op het interne netwerk schets een heel ander beeld'', valt te lezen. ,,De verklaring dat Dragonfly alleen een experiment is, klopt niet. Het zet de privacy en veiligheid van gebruikers volledig op de tocht.''

Google heeft een opmerkelijke passage in de gedragsregels voor personeel. Het gebod 'Don't be Evil' - Wees niet kwaadaardig - is weliswaar onlangs bij een revisie weggestopt in een voetnoot, maar de medewerkers van Google vinden dat de plannen voor China strijdig zijn met die regel. Het management van Google wilde niet reageren op de berichten.