Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Voorbeeldprof Tadic toont leiderschap

Ajax won het eerste duel in de Champions League met 3-0 van AEK Athene. Dusan Tadic nam als aanvoerder zijn ploeg bij de hand.

Aanvoerder Dusan Tadic (rechts) en Carel Eiting omhelzen Nicolas Tagliafico, nadat de Argentijn met een als voorzet bedoeld schot Ajax op 3-0 heeft gezet tegen AEK Athene.
Aanvoerder Dusan Tadic (rechts) en Carel Eiting omhelzen Nicolas Tagliafico, nadat de Argentijn met een als voorzet bedoeld schot Ajax op 3-0 heeft gezet tegen AEK Athene. Foto Peter Dejong/AP

Het lange wachten op de Champions League voor de 29-jarige Dusan Tadic uit Novi Sad eindigde met het aanvoerderschap in een wedstrijd die volgens hem „aantoont dat we hier thuishoren”. ‘We’ zijnde Ajax, en ‘hier’ zijnde het hoogste echelon van Europa. Typerend beeld van hem: de felle klappen met de vlakke hand op de grasmat, nadat de scheidsrechter een beuk in zijn rug onbestraft liet. Het stond 2-0 toen, tien minuten te spelen nog. Wie maakt zich nog druk? Hij dus.

Het zegt veel over de instelling van Tadic dat coach Erik ten Hag deze zomer als vice-aanvoerder niet koos voor oud-Ajaxaanvoerder Daley Blind, de langstdienende Lasse Schöne of groepsoudste Klaas Jan Huntelaar. „We hebben best veel leiderschap”, zei Ten Hag. „Die dynamiek heb ik op natuurlijke wijze laten ontstaan in de groep, daarna hebben we dit zo besloten.” De Servische nieuwkomer Tadic droeg zodoende woensdagavond de band, nadat de 19-jarige Matthijs de Ligt geblesseerd daags voor het duel afhaakte.

AEK Athene-thuis was een stugge aangelegenheid in het duel dat in eigen Johan Cruijff Arena gewonnen moest worden voor Ajax, met Benfica en Bayern München als groepsgenoten. Het was moeizaam, zij het dat het spel zich afspeelde op de helft van AEK. Elf keer balverlies leed Tadic in de eerste helft, zijn creatieve evenknie Hakim Ziyech zelfs zestien keer.

Met de wat toevallige 1-0 van back Nicolas Tagliafico begin tweede helft daalde de rust over de grasmat. Het was de opmaat naar wat moois. De diepgang van Tadic, begrepen door Ziyech. Het wegdraaien, de voorzet op invaller Donny van de Beek: 2-0. Als toegift viel nog de miraculeuze boogbal van Tagliafico, bedoeld als voorzet. Na het eindsignaal had Tadic oog voor Van de Beek, die door zijn coach basisspeler wordt genoemd maar naar de zin van de speler zelf te sporadisch wordt ingezet. Hij werd na het duel toegezongen door het publiek, Tadic tilde hem op om hem te tonen aan het volk.

Toen Tadic vanuit Servië overkwam naar FC Groningen, acht jaar geleden al, was het eerste dat hem opviel de relaxte reactie in Nederland bij het verliezen van een wedstrijd. Iets dat in zijn ervaring bij het Servische Vojvodina zowat een zaak van leven of dood was, werd door het publiek vrij relativerend afgedaan. „Als je een wedstijd verloor, lachten mensen daarna gewoon. Als je dat in Servië deed had je een groot probleem hoor.”

Ajax is „iets magisch voor hem”, zei technisch directeur Marc Overmars na het strikken van de Serviër afgelopen juni. Het moet ook voor Overmars iets magisch zijn geweest toen hij met financieel directeur Jeroen Slop langs ging in het Zwitserse Zug, waar de zaakwaarnemer van Tadic zetelt. Op jacht naar zijn meest spectaculaire aanwinst in zes jaar technisch bewindvoerder. Daarna trok het Ajax-duo in allerijl door naar Southampton, zo reconstrueerde De Telegraaf. Er waren kapers op de kust en ook Southampton wilde Tadic houden.

En waarom ook niet? In een overzicht van aantal gecreëerde kansen in de afgelopen vier seizoenen Premier League prijkt zijn naam op nummer acht: 267 keer bood hij iemand een schietkans. Dat is kort achter mannen voor wie een transfer naar de eredivisie buiten ieders voorstellingsvermogen ligt: Christian Eriksen, Mesut Özil, Eden Hazard, Kevin De Bruyne.

Twee miljoen

Tadic viel als een blok voor Ajax. Hij kent assistent-coach Alfred Schreuder uit zijn tijd bij FC Twente, en hoofdscout Henk Veldmate nog van FC Groningen. Het contract is ook niet misselijk, maar daarover doet Ajax geen uitspraken. Een salaris rond de 2 miljoen euro zal de orde van grootte zijn, met tekengeld aangevuld tot onbekende hoogten.

Hij is idolaat van Zinedine Zidane, diens sierlijke sereniteit sprak hem aan. Maar voorbeeldprof is de typering die bij Tadic het vaakst valt. Zijn lichaam is dat van een ondergoedmodel, met een ‘eightpack’ van spieren rond de navel.

Danny Holla vertelde onlangs in AD nog dat hij, niet de zachtzinnigste van het stel bij FC Groningen, weer eens een waas had voor de ogen en Tadic trapte op een training. Commotie, trainer kwaad. Maar Tadic zei: geen probleem. ‘Prima dat je mij aanpakt. Zullen ze in de wedstrijd ook doen. Hup, voetballen. Play.’

FC Twente beleefde daarna veel plezier aan Tadic. Maar zijn transfer naar Southampton in de zomer van 2014, 13 miljoen euro, kreeg een bittere nasmaak in Enschede. Een dubbele commissie (twee keer 1,8 miljoen euro) aan de inmiddels ex-zaakwaarnemer van Tadic werd inzet van een fel conflict in het bestuur, later zelfs werd belastingfraude vermoed. Recent trof FC Twente een schikking met de fiscus van 4,3 miljoen euro, waarvan een fors deel terug te brengen is op die Tadic-deal.

De onverkwikkelijkheden rond zijn vertrek uit Nederland staan allemaal los van de dadendrang en de ambitie die hij etaleert bij zijn terugkeer. Ajax koestert zijn aanjager, medespelers uiten hun bewondering voor de ‘mentor’ die zijn sporen verdiende in de Premier League.