Direct naar artikelinhoud

Rutte ziet geen problemen meer voor Blok

Rutte ziet geen problemen meer voor Blok
Beeld ANP

Het debat met de Tweede Kamer moet nog plaatsvinden, maar wat het kabinet betreft zijn er voor minister Stef Blok van buitenlandse zaken geen politieke problemen meer. "Als je een fout maakt, moet je deze rechtzetten. Dat heeft de minister gedaan", zei premier Mark Rutte vrijdag.

Blok sprak een maand geleden tijdens een besloten bijeenkomst over migratie en de multiculturele samenleving. Daar deed hij zijn fel bekritiseerde uitspraak dat Suriname een 'failed state' is. De minister vertelde de aanwezigen ook dat hij geen enkel multicultureel land in de wereld kent waar mensen vreedzaam met elkaar leven. Toen de beelden van deze bijeenkomst uitlekten, stak een storm van protest op.

Spijt

Blok is inmiddels meerdere keren teruggekomen op zijn omstreden beweringen. Donderdag stuurde hij een brief naar de Tweede Kamer met de boodschap dat zijn uitlatingen zowel 'ongelukkig' als 'onzorgvuldig' zijn. "Dat had ik niet moeten doen, zeker in mijn rol als minister van buitenlandse zaken. Dit spijt mij."

Opvallend is dat Rutte in stelliger bewoordingen afstand neemt van de uitspraken van Blok dan Blok zelf

Tot gisteren weigerde de minister-president te reageren op alle tumult. Vrijdag, na de eerste ministerraad sinds het zomerreces, was er voor Rutte geen ontkomen aan. Hij noemde het 'verstandig' hoe Blok de afgelopen weken heeft geprobeerd de internationale diplomatieke  schade te beperken. Rutte: "Mijn ervaring is dat als je een fout maakt en je zet dat recht, dat dat de effectiviteit van het Nederlandse buitenlandbeleid niet in de weg staat.'' Wat de premier betreft kan Blok 'prima doorfunctioneren'.

Opvallend is dat Rutte in stelliger bewoordingen afstand neemt van de uitspraken van Blok dan Blok zelf. De premier rept nadrukkelijk over een fout die is rechtgezet. De minister van buitenlandse zaken heeft excuses aangeboden, maar onduidelijk blijft in hoeverre de strekking van zijn verhaal ook geheel van tafel is.

Het Kamerdebat - naar verwachting begin september - wordt om die reden interessant. De rechtse oppositie zal van de minister van buitenlandse zaken verlangen dat hij achter zijn uitspraken blijft staan. De linkse oppositie, GroenLinks voorop, wil dat Blok zich volmondig achter de multiculturele samenleving schaart.

De rechtse oppositie zal van de minister van buitenlandse zaken verlangen dat hij achter zijn uitspraken blijft staan

Halbe Zijlstra

Er is Rutte alles aan gelegen de schade niet verder te laten oplopen, zowel internationaal als in eigen huis. Eén afgetreden VVD-minister van buitenlandse zaken (Halbe Zijlstra) is genoeg. Stef Blok werd juist als opvolger aangesteld omdat van hem geen uitglijders werden verwacht.

Minister Blok begint over enkele weken aan het lastige debat met de Kamer in de wetenschap dat de uitgesproken steun van Rutte wellicht niet voldoende is. De premier heeft zich de afgelopen jaren onomwonden achter diverse in politieke moeilijkheden geraakte VVD-bewindslieden geschaard, die uiteindelijk toch voortijdig moesten vertrekken.

Vrijdag zei CDA'er Hugo de Jonge, vicepremier: "Het is goed als de Kamer binnenkort een debat heeft en het goed uitpraat. Dan gaan we weer gewoon aan het werk." Sybrand Buma, fractievoorzitter van de christen-democraten, zei op Radio 1 dat wat Blok heeft gedaan 'buitengewoon onverstandig' is. Om er aan toe te voegen: "Maar daarna heeft de minister heel veel gedaan om de schade te herstellen." 

Het wordt vervelend voor Blok als de coalitiefracties zich nadrukkelijk gaan roeren in het debat. D66 en ChristenUnie houden zich vooralsnog stil.

Kabinet: zorgen over Turkse weekendscholen

Premier Rutte is bezorgd over de komst van weekendscholen voor Turkse kinderen in Nederland. “Dat roept een ongemakkelijk gevoel op”, zei de premier op zijn wekelijkse persconferentie. Maar het kabinet ziet voorlopig geen aanleiding om de scholen te verbieden. Het gaat met Turkije overleggen over de scholen.

Turkse Nederlanders zijn vrij om taallessen te organiseren, desnoods met financiële hulp uit het buitenland, vindt de premier. Dat valt onder de vrijheid van vereniging en vergadering. “Wij zijn een vrij land, zo werkt het”, reageert Rutte op het nieuws dat de Turkse regering zulke weekendscholen wil gaan financieren.

Volgens premier Rutte is er een risico dat Turkije de weekendscholen gebruikt om naast taallessen, ook een politieke boodschap bij Nederlands-Turkse kinderen af te leveren. “Ik wil dat mensen zich vooral betrokken voelen bij de Nederlandse samenleving. Er is het risico dat weekendscholen het voor kinderen moeilijker maken om goed te integreren.”

Het Turkse plan houdt in dat jonge Turken in het buitenland ongeveer vijf uur per weekend les krijgen, waarvan twee uur taalles en drie uur geschiedenis, godsdienst, kunst en maatschappijleer. Het onderwijs wordt grotendeels gefinancierd door de Turkse overheid. Behalve in Nederland wil Turkije ook in andere landen weekendscholen opzetten.

Volgens de premier kan de onderwijsinspectie de weekendscholen niet controleren, omdat het niet gaat om regulier onderwijs. Het ministerie van sociale zaken liet al weten dat het landen vrij staat om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij landgenoten.

Lees ook:

Minister Blok is nog lang niet klaar met excuses maken

Minister Stef Blok van buitenlandse zaken moest in juli al eens diep door het stof vanwege zijn uitspraken over multiculturaliteit.

De uitspraken van Blok tekenen de liberale spagaat van de VVD

Tekenen de uitspraken van minister Blok over het echec van de multiculturele samenleving de verrechtsing van de VVD? De toon verhardt, maar in het standpunt van de partij over integratie zijn een aantal constante waarden aan te wijzen.