Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

Topvoetballer Özil verlaat Duits elftal met verwijt van racisme

Voetbal De voetballer schreef een lange bittere brief. Voor de bond zou hij Duitser zijn ‘als we winnen, maar een immigrant als we verliezen’.

Voor het eerst verdedigt de Duitse voetballer Mesut Özil zich voor de foto die in mei van dit jaar van hem en de Turkse president Erdogan gemaakt werd.
Voor het eerst verdedigt de Duitse voetballer Mesut Özil zich voor de foto die in mei van dit jaar van hem en de Turkse president Erdogan gemaakt werd. Foto Kayhan Ozer/via Reuters

Vanwege racisme bij de leiding van de Duitse voetbalbond wil de topvoetballer Mesut Özil niet meer uitkomen voor het nationale elftal. Özil, die afgelopen maanden fel bekritiseerd is omdat hij in mei op de foto is gegaan met de Turkse president Erdogan, maakte dat zondagavond bekend in een lange, bittere brief die hij verspreidde via Twitter (zie onderaan dit bericht).

Voor het eerst verdedigde Özil zich voor de foto. De voorzitter van de voetbalbond DFB, die hij incompetentie verwijt, zou hem gekleineerd hebben. Voor deze Reinhard Grindel, schrijft Özil, „ben ik een Duitser als we winnen, maar een immigrant als we verliezen. Is het omdat ik een moslim ben?”. Hij herinnert eraan dat Grindel, toen die nog voor de CDU in de bondsdag zat, eens verklaarde dat multiculturalisme een mythe is.

Duitse kranten beschuldigt Özil ervan „het land tegen mij op te zetten”. Ook hekelt hij in vlijmscherpe woorden sponsors en zijn partners in een liefdadigheidsproject, die hem lieten vallen in verband met de kwestie.

Tot nu toe gezwegen

De affaire achtervolgde het Duitse elftal tijdens het WK en ook politici mengden zich erin, tot en met president Steinmeier die de zaak vergeefs probeerde te sussen.

Anders dan zijn collega-international Ilkay Gündogan, die eveneens met Erdogan heeft geposeerd, had Özil er ondanks aanhoudende druk tot nu toe in het openbaar over gezwegen. Volgens critici toonde de foto de mislukte integratie van de twee voetballers, die Turkse wortels hebben maar in Duitsland zijn geboren en opgegroeid. Het feit dat Gündogan een shirt aan Erdogan overhandigde waar op stond ‘Met groot respect voor mijn president’, zou bewijzen dat hun loyaliteit meer bij Turkije ligt dan bij Duitsland.

Özil wijst op een dubbele standaard: Lothar Matthaüs ging met Poetin op de foto

‘Twee harten’

Boulevardkrant Bild schreef groot op zijn voorpagina dat Özil zich in het Duitse shirt niet op zijn gemak voelt, een citaat uit een column van de legendarische oud-voetballer Lothar Matthäus. De AfD riep op Özil tijdens het WK niet op te stellen. En toen Duitsland al in de groepsfase werd uitgeschakeld, hield het gemopper over vooral Özil aan, ook bij functionarissen van de voetbalbond.

„De afgelopen weken hebben me de gelegenheid gegeven erover na te denken”, schrijft Özil nu. Doordat hij in Duitsland is opgegroeid en Turkse wortels heeft, legt hij uit, „heb ik twee harten, een Duits en een Turks hart”.

Met de foto met Erdogan (genomen in de weken voor de Turkse verkiezingen) zegt Özil geen politieke bedoelingen gehad te hebben. „Het ging erom respect te tonen voor het hoogste ambt in het land van mijn familie. Het ging mij er niet om wie de president is, maar dat het de president is.” Hij wijst op de dubbele standaard, die ertoe leidde dat Lothar Matthäus zich nauwelijks hoefde te rechtvaardigen voor een bezoek aan Poetin. „Maakt mijn Turkse achtergrond me een dankbaarder doelwit?”

Een sponsor van de DFB, waarmee hij op Mercedes doelt, verwijderde hem uit een reclamecampagne, terwijl het bedrijf zelf „klanten in gevaar heeft gebracht”, een verwijzing naar het dieselschandaal.

Dit is de eerste tweet van Özil:

Deel II van zijn brief:

Deel III: