Direct naar artikelinhoud
Reportage

Jong Irak paradeert in getailleerde mannenjurk

Mohammed Mohamedawi wijst op de duurdere modellen.Beeld Judit Neurink

Steeds minder jongeren in de Iraakse hoofdstad Bagdad dragen de traditionele mannenjurk, de dishdasha. Maar het gewaad maakt een comeback: dankzij populaire Arabische zangers ontstond een rage om toch weer de dishdasha te dragen, bij feestelijke gelegenheden.

Jarenlang dreigde de traditionele Arabische mannenjurk het bij Iraakse jongeren af te leggen tegen de spijkerbroek. Maar de dishdasha komt terug. Niet meer als een kledingstuk voor dagelijks gebruik, maar als iets bijzonders voor speciale gelegenheden.

De witte dishdasha is veruit de favoriet, maar veel jongeren komen willen gekleurde exemplaren die bovendien getailleerd zijn.

"Jongeren kopen ze bij mij als ze gaan afstuderen, of voor bruiloften, religieuze feesten en de ramadan", vertelt Mohammed Jasim Mohamedawi (23) in zijn zaak in de Iraakse hoofdstad Bagdad. Na zo'n eerste keer trekken ze het gewaad steeds aan bij speciale gelegenheden.

Zelf loopt hij ook in vrijetijdskleding - "ik moet me hier veel bewegen en de dishdasha wordt dan vuil" - net als de meeste klanten die in en uit lopen om een nieuwe mannenjurk te kopen. Of de bijbehorende shemagh, de geblokte hoofddoek die met een zwarte band, de agal, op z'n plaats wordt gehouden. Zoals het jonge gezin dat binnenkomt: vader, moeder, twee zoontjes. Vader koopt een witte dishdasha, zijn zoontje van vijf wil er ook een, en paradeert er parmantig in door de zaak. "Hij wil alles wat zijn vader heeft", vergoelijkt de moeder.

De witte dishdasha is nog steeds veruit favoriet, vertelt Mohamedawi, maar veel jongeren komen voor gekleurde exemplaren die bovendien getailleerd zijn. Hij verkoopt ze in blauw, groen, grijs, geel, bruin en donkerrood. Een jonge klant kiest na veel kijken en voelen een dun, blauw, getailleerd exemplaar. Hij beaamt dat jongeren weer meer dishdasha's dragen, en meent dat dit vooral is omdat ze de traditie in ere willen houden.

Veel Irakezen beschouwen de dishdasha met de shemagh als hun nationale dracht. Eeuwenlang was het de belangrijkste mannenkleding, zowel in de stad als op het platteland. Maar sinds de jaren zeventig wint de spijkerbroek terrein, met name onder de jeugd. "Er was een tijd dat bepaalde delen van de maatschappij dishdasha-dragers belachelijk maakten", zegt Mohamedawi. Die werden uitgemaakt voor achterlijk, of voor Golf-Arabieren, die in Irak vaak als arrogant worden gezien.

Ik voel dat als ik hem draag, iedereen me respecteert
Shakar Shimmeri (65)

Hippe zangers

Maar zijn clientèle is nu overwegend jong, zegt de winkelier, en de dishdasha is een kledingstuk geworden dat in de mode is, en zich met de mode ontwikkelt. Getailleerd, met een boord of knoopjes, dun of juist van een dikkere stof, en in een opvallende kleur. Jongeren laten zich inspireren door hippe zangers uit de Golfstaten die hun muziekvideo's verspreiden via sociale media. Hij laat er een zien op zijn telefoon: "Kijk, dit is vorig jaar, dishdasha's in donkerblauw en lichtgeel. Dit jaar is het zwart en wit."

Shakar Shimmeri draagt altijd een witte dishdasha, de wijde variant.Beeld Judit Neurink

Mohamedawi begon zijn achtjarige carrière in de kledingindustrie als dishdasha-naaier en staat al vijf jaar in de winkel. "Ik weet van oud en jong precies wat ze mooi vinden." Hij verkoopt ook nog steeds handgemaakte gewaden, en hoewel ze duur zijn, komen de kopers van heinde en verre. Anderen geven de voorkeur aan de goedkopere fabrieksjurken. Tijdens de sjiitische rouwmaand Muharram verkoopt hij vooral veel zwarte.

De zaak heeft 132 winkels, en verstuurt orders naar afnemers in heel Irak en erbuiten. In de etalage van de vestiging in de welvarende Mansour-wijk staan gewaden in de stijl van Koeweit en de Emiraten, die anders dan de Iraakse opgesierd zijn met borduursels op de borst. De prijzen variëren van duizend dollar voor de sjiekste handgemaakte Saudische dishdasha's, tot veertig voor de eenvoudige witte. Goedkoper kan, "maar die verkoop ik niet".

Voor veel ouderen is de dishdasha nooit weggeweest. Shakar Shimmeri (65) omschrijft de wijde witte die hij draagt als 'comfortabel' vanwege zijn niet meer zo slanke figuur. Er zijn nog steeds plekken waar je alleen dishdasha's ziet, zegt hij: "Zoals bepaalde regeringskantoren en mannenclubs, en in de provincie worden ze meer gedragen dan in de stad". Hij ziet een tweedeling: "Ouderen die de dishdasha dragen, doen dat zeven dagen per week, jongeren alleen bij speciale gelegenheden".

Hij kwam naar de winkel om te kijken of er iets van zijn gading is: nieuwe slippers voor bij de enkellange jurk of lang ondergoed voor eronder. Voor ramadan koopt hij altijd een nieuwe dishdasha. Zelfs op zijn identiteitskaart staat hij in de traditionele dracht. Iets anders wil hij niet. "Ik voel dat als ik hem draag, iedereen me respecteert."

Lees ook:

De Sjiieten in Irak zijn hun politici zat

Armoede en slechte voorzieningen leiden tot hevige rellen in Zuid-Irak. De sjiitische overheid en Iran moeten het ontgelden.

Nu IS verslagen is, leeft Bagdad op door zwart geld

Dure auto's en luxe winkelcentra: de Iraakse hoofdstad Bagdad bloeit op nu IS is verjaagd. Maar de werkloosheid en armoede nemen niet af. Zwart geld jaagt de economie aan.