Hema-top haalt uit naar franchisenemers
Het warenhuis geeft zelfstandige filiaalhouders de schuld van de mislukte verkoop van het bedrijf.
Met een felle brief heeft de top van Hema de relatie met een deel van de filiaalhouders op scherp gezet. Ze geven de franchisers (zelfstandige ondernemers die Hema-filialen runnen) onder meer de schuld van het niet doorgaan van de verkoop van de warenhuisketen aan het Belgische Core Equity Holdings. De deal ketste vorige maand af omdat de Belgen niet konden leven met een conflict tussen Hema en de franchisenemers over de verdeling van de online-verkopen.
‘Gebleken is dat uw rol als franchisenemer binnen het huidige retaillandschap als zeer problematisch wordt ervaren en er geen investeringsperspectief gezien wordt in Hema’, schrijven manager franchise Ton Vervat en directeur Tico Schneider van Hema Nederland.
De hele toon van de brief is bijzonder onvriendelijk
De sneer naar de franchisers beperkt zich niet tot een reactie op de mislukte verkoop van Hema, maar leest als een aaneenschakeling van klachten aan het adres van de filiaalhouders. De boze brief is geadresseerd aan de Vereniging Aangesloten Bedrijven (VAB), de club die de franchisers vertegenwoordigt. De twee Hema-bestuurders noemen de samenwerking met de franchisers ‘in toenemende mate contraproductief en bezwarend’.
Schuld
“De hele toon van de brief is bijzonder onvriendelijk”, zegt Harmen Geers, woordvoerder van de VAB. “Hier wordt onomwonden de schuld van de mislukte verkoop van Hema bij de franchisenemers gelegd, terwijl die nooit bij de verkoop zijn betrokken.” Volgens Geers kan het bedrijf beter erkennen dat eigenaar Lion Capital de Hema destijds te duur heeft gekocht en er nu te veel geld voor vraagt.
De Hollandse Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam heeft zo’n 750 vestigingen in 7 landen. Daarvan worden 250 filialen als franchisebedrijf gerund, door 96 zelfstandige ondernemers. De franchise-Hema’s zijn goed voor zo’n 40 procent van de omzet van de warenhuisformule.
In de brief constateert de top van het bedrijf nu dat ‘de huidige vorm van franchisesamenwerking geen toekomst meer heeft’ en ‘onhoudbaar’ en ‘onwerkbaar’ is geworden.
Lokale ondernemers zijn veel beter ingevoerd in de plaatselijke markt
Destructief
“Een slechte relatie tussen concern en franchisers is destructief voor een winkelketen”, zegt Kitty Koelemeijer, hoogleraar Marketing & Retailing van business universiteit Nyenrode. Zij ziet tal van voordelen van het oorspronkelijke idee van franchising, dat ook veelvuldig toegepast wordt bij de formule van bijvoorbeeld restaurantketen McDonald’s. “Vooral geografisch is franchising aantrekkelijk. Lokale ondernemers zijn veel beter ingevoerd in de plaatselijke markt. Zij brengen niet alleen zelf geld mee, maar versnellen ook de uitrol van een concept in de regio. Bovendien hou je als concern de regie over je formule en behoud je je inkoopvoordeel.”
Inherent aan franchising zijn volgens haar echter ook de tegengestelde belangen en veranderende marktomstandigheden: “Wie betaalt wat? En hoe verdelen we de inkomsten uit online-verkopen?”
Over het laatste steggelen Hema en VAB al langere tijd. Koelemeijer: “Door de komst van online-verkoop is het geografische belang van franchising afgenomen. Je moet de formule dus vernieuwen. Daar zullen ze samen moeten uitkomen.”
Lees ook: Wat er misgaat bij de Hema (2017)
Weer staat de Hema in de etalage. Het warenhuis groeit hard maar blijft verlies lijden. Wat ooit zijn kracht was - de Hema is van iedereen - is nu zijn zwakte, zeggen kenners.