NFI-baas stapt op na beschuldiging van machtsmisbruik

De interim-directeur zou een ‘bijzondere verhouding’ hebben gehad met een werknemer en misbruik hebben gemaakt van zijn positie. Zij kaartte de kwestie aan, waarop het ministerie van Justitie en Veiligheid op 5 juli een onderzoek begon. Over de uitkomsten van het onderzoek wil het ministerie alleen kwijt ‘dat het handelen van Van den Elzen niet in overeenstemming is’ met de gedragscodes ten aanzien van privérelaties op het werk.

Van den Elzen werd in 2017 aangetrokken als ‘puinruimer’. In maart van dat jaar stapte Reinout Woittiez op nadat deze directeur van zijn personeel een ‘dikke onvoldoende’ had gekregen. Er was veel onrust onder de werknemers na een reorganisatie. En uit een interne enquête bleek dat zij het functioneren van de directie beoordeelden met een 3.

Vernietigend rapport
Twee maanden later presenteerden twee externe onderzoeksbureaus bovendien een rapport over de situatie bij het NFI. Hun conclusies waren vernietigend: er heerste ‘achterdocht’ bij het instituut en ‘basale normen en waarden als eerlijk en betrouwbaar zijn’ werden geschonden. De forensisch deskundigen van het NFI, stuk voor stuk expert op hun gebied, opereerden op ‘koninkrijkjes’ en duldden amper inspraak van anderen.

Een jaar eerder hadden NFI-medewerkers in de Volkskrant al gewaarschuwd dat het ‘wachten is op de eerste verdachten die vrijuit gaan omdat de organisatie zo'n puinhoop is’. Onderzoeken werden destijds niet op tijd afgerond en levertijden stegen. De medewerkers waren bang dat hun agentschap, dat onder meer het mysterie van de Utrechtse serieverkrachter ontrafelde en dat tot de top van de forensische wereld behoort, zou afglijden.

Uit een rondgang langs medewerkers blijkt dat het onder leiding van Van den Velzen beter ging met de organisatie. ‘We zaten op de goede weg. Je merkte dat de energie terugkwam in de organisatie’, zegt een medewerker die anoniem wil blijven. ‘Maar dat neemt niet weg dat ontoelaatbaar gedrag, ontoelaatbaar is.’

MIT-onderzoek
Vrijdag werd eveneens bekend dat er sinds april nog een ander onderzoek loopt naar het NFI. Een klokkenluider meldde misstanden bij Micro-analyse Invasieve Trauma’s (MIT), een team dat bestaat uit verschillende disciplines en dat steek- en slagwonden analyseert. MIT zou niet goed functioneren, procedures zouden niet goed worden uitgevoerd. Een speciale commissie, bestaande uit drie hoogleraren, onderzoek de mogelijke misstanden. In het najaar worden de resultaten verwacht.

Rapportages van het NFI worden veelvuldig gebruikt in strafzaken, rechters hechten er veel waarde aan. De Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten noemt het dan ook zorgelijk dat de advocatuur niet actief is geïnformeerd over de mogelijke misstanden bij MIT. De advocaten willen weten in hoeveel lopende en afgeronde strafzaken mogelijk ‘besmette’ MIT-rapportages een rol spelen of hebben gespeeld.

Verbetering: in een eerdere versie van dit artikel stond tweemaal 'Van den Velzen'. Dat is inmiddels aangepast.