Opnieuw ergert Rutte de Kamer met zijn optreden in het 'dividenddossier'
Voor Mark Rutte is de dividendbelasting als een stuk plakband dat niet meer van z’n vinger wil. De Tweede Kamer dwong de minister-president dinsdag toch naar het wekelijkse vragenuur te komen. Of hij wist van de gunstige belastingafspraken met Shell waarover Trouw dit weekend publiceerde? En moet de multinational de niet afgedragen dividendbelasting – volgens berekeningen ruim 7 miljard sinds 2004 – terugbetalen?
Rutte had vast gehoopt dat de Kamer genoegen zou nemen met de antwoorden van staatssecretaris van financiën Menno Snel (D66). De regering beslist immers zelf wie van de leden de vragen van de Kamer het best kan beantwoorden. Maar Snel kreeg niemand te horen. SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, die als eerste vragen had ingediend en dus het spreekgestoelte op mocht, nam geen genoegen met Ruttes wegblijven. De hele oppositie schaarde zich achter haar. Toen ook Ruttes eigen VVD – in de persoon van fractievoorzitter Klaas Dijkhoff – geen bezwaar leek te hebben, haastte de premier zich alsnog naar het parlement. “Als een kind dat naar de tandarts moet”, aldus PVV-leider Geert Wilders.
Het onhandige opereren van Rutte wekte verbazing
Alleen weigerde Rutte figuurlijk z’n mond open te doen. “Mijn afwezigheid was juist en gepast.” De premier beriep zich op de Belastingwet, die een geheimhoudingsplicht kent waar het gaat om afspraken van de Belastingdienst met individuele bedrijven, de zogenoemde rulings. Volgens Rutte mocht hij er zelfs nu Shell dit weekend berichtgeving van deze krant bevestigde, niets over zeggen. Uit het onderzoek van Trouw bleek dat het olie- en gasconcern jarenlang geen dividendbelasting hoefde af te dragen over een deel van de aandelen via een trustconstructie op Jersey. Deze afspraak zou tegen de Europese regels voor eerlijke concurrentie zijn en mogelijk in strijd met de Nederlandse belastingwetgeving.
Wel wilde Rutte de Kamer na sterk aandringen toegeven dat hij niet op de hoogte is van individuele rulings, en zegde hij een vertrouwelijke ‘technische briefing’ toe. Een behandeling achter gesloten deuren zien niet alle Kamerleden zitten.
Het onhandige opereren van Rutte wekte verbazing. “Als je niet komt, moet je ook echt niet komen. Je gaat mij niet vertellen dat hij er echt niets van wist”, aldus GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver na afloop. De oppositiepartij wil het zware middel van een parlementaire enquête inzetten naar de belastingafspraken. “Onwaarschijnlijk onhandig”, oordeelde Lodewijk Asscher (PvdA) na afloop.
Het begint te wringen
Want de premier was gewaarschuwd. Het dividenddossier speelde al eerder op, en ook bij coalitiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie begint het te wringen. Dit voorjaar nog hielden de coalitiepartijen een motie van wantrouwen tegen Rutte tegen, nadat memo’s waren uitgelekt dat de afschaffing van de dividendbelasting vooral was ingegeven om bedrijven als Shell en Unilever gunstig te stemmen. Over het Nederlandse deel van de Shell-aandelen wordt immers nog wel dividendbelasting betaald. Op het VVD-congres gaf Rutte later toe zeer ‘onhandig’ te hebben geopereerd ten tijde van ‘memogate’.
Toch leek coalitiepartner Alexander Pechtold (D66) de premier maandag nog wel een uitweg te bieden. Hij stelde het inhoudelijke debat later te voeren, wanneer ook alle 80 Kamervragen die schriftelijk zijn ingediend beantwoord zijn. Maar dat deed hij naar eigen zeggen alleen om de Kamervoorzitter de hand te reiken. “De premier moet zichzelf redden”, aldus Pechtold. Of Rutte dat opnieuw lukt, zal volgende week blijken.
Lees ook:
Shell ontwijkt dividendbelasting
Via een trust op het - als belastingparadijs bekend staande - Kanaaleiland Jersey boekt olieconcern Shell dividend over naar aandeelhouders. Belastingvrij, mèt toestemming van de Belastingdienst.
Een oplossing voor Shell
Toen olieconcern Shell in 2004 wilde fuseren, kreeg het bedrijf toestemming van de Belastingdienst voor een constructie om de heffing deels via een trust op Jersey te ontwijken. Maar mocht de fiscus die afspraak wel maken?
Jesse Klaver: Parlementaire enquête nodig voor belastingafspraken
De fractievoorzitter van GroenLinks, Jesse Klaver, beschouwt de door deze krant onthulde afspraak uit 2005 tussen Shell en de Belastingdienst als ordinaire vriendjespolitiek. “Ik wil dat we ons verdiepen in de relaties tussen de overheid en Shell.”
Multinationals als Shell veroorzaken een race to the bottom
Wat het bedrijfsleven wil, en dan met name de multinationals die van land naar land kunnen hoppen, is simpel: zo weinig mogelijk belasting betalen. Dat willen wij allemaal, maar zij kunnen het afdwingen. Zo ontstaat een race to the bottom.