Direct naar artikelinhoud
ReportageMarokko op weg naar WK

De 'Leeuwen van de Atlas' waren even kwijt, maar duiken op aan zee: de WK-voorbereiding is gestart

De Marokkaanse selectie doet een rustige training op het strand van Skhirat, iets ten zuiden van Rabat.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Het Marokkaanse elftal is in een stil badplaatsje, haast geheimzinnig, begonnen aan de WK-voorbereiding. Met zes geboren Nederlanders in de selectie. ‘Ziyesh!’ schreeuwen de fans naar hun favoriet Hakim Ziyech.

Waar is het Marokkaans voetbalelftal? Het enige dat volk en pers weten is dat de ‘Leeuwen van de Atlas’ ergens eind mei bij elkaar zullen komen in Marokko om aan hun voorbereiding op het WK in Rusland te beginnen. De Marokkaanse voetbalbond geeft al weken niet thuis. Telefoons en mails worden niet beantwoord. Nergens verschijnt een perscommuniqué met details over het programma van het elftal in Marokko.

Net op het moment dat het begint te lijken dat het Marokkaanse elftal niet meer dan een hersenspinsel is, gebeurt een wonder. En wel op het strand van Skhirat, een badplaatsje net ten zuiden van de hoofdstad Rabat. Het gerucht – opgevangen door een lokale journalist – doet de ronde dat het Marokkaanse elftal zich op donderdag 24 mei in het luxueuze Amphitrite Hotel in Skhirat verzamelt.

De 'Leeuwen van de Atlas' waren even kwijt, maar duiken op aan zee: de WK-voorbereiding is gestart
Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Om half zeven ’s avonds, één uur voor de ftur – het officiële verbreken van het vasten tijdens de ramadan – doemt in zuidelijke richting op het strand van Skhirat een rood-groene massa op. Het zijn de ‘Leeuwen’. Bezig aan een rustige loopsessie. De paar badgasten die het laatste restje van de ramadandag op het koele strand wilden doorbrengen, stuiven op en trekken hun mobiele telefoons om selfies te maken met de hollende voetbalsterren op de achtergrond.

Vlak voor het terras-aan-zee van het Amphitrite Hotel komt het Marokkaans elftal tot stilstand. Toeschouwers worden op ruime afstand gehouden door beveiligers van het hotel. Eerst puffen de spelers uit, daarna doen ze onder begeleiding van een fitnesscoach rek- en strekoefeningen. Op het terras van het hotel verschijnt Hervé Renard, de Franse bondscoach. De strakgekamde en gespierde Fransman heeft de handen in de zij, een voet rust op een rotsblok – een maarschalk die op afstand de fysieke gesteldheid van zijn troepen inspecteert.

‘Ziyech!’ roept iemand uit het publiek.

De 'Leeuwen van de Atlas' waren even kwijt, maar duiken op aan zee: de WK-voorbereiding is gestart
Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

De zes Nederlanders in het Marokkaanse team – Hakim Ziyech, Karim El Ahmadi, Nordin Amrabat, Sofyan Amrabat, Noussair Mazraoui en Mbark Boussoufa – zijn naar elkaar toegetrokken tijdens de rek- en strekoefeningen. Ziyech kijkt enigszins schuchter. In de Nederlandse pers vertelt Ziyech graag dat Oranje hem ‘vrij weinig’ boeit, en dat hij in Marokko ‘niets dan waardering’ krijgt. Maar op het strand van Skhirat lijkt Ziyech vooral verlegen onder de bewonderende aandacht van zijn Marokkaanse fans en vermijdt hij oogcontact. Zijn gedachten lijken maar half bij de training. Hij zet telkens net iets laat in bij een nieuwe oefening. Op halve kracht nog wel. Het hinken op één been gaat hem slecht af. Hij blijft zijn balans verliezen.

De frêle Ajax-speler – vooral naast de stevige Amrabat-broertjes valt Ziyech in het niet – gaat maar naast Feyenoorder Karim El Ahmadi staan. El Ahmadi, een van de drie leiders van dit team, helpt zijn collega bij de laatste oefeningen door het gedisciplineerde trainingsvoorbeeld te geven. Dan klinkt het fluitje en rennen de spelers het terras van het hotel op. Alleen spelers Faycal Fajr, Ayoub El Kaabi en Youssef En-Nesyri blijven achter om uitgebreid selfies te maken met de toeschouwers.

Ziyech en El Ahmadi rekken en strekken in het zand.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Op het terras wordt door het bedienend personeel de vastenmaaltijd voor de voetballers voorbereid. De borden met honing- en pannenkoeken, en soepschalen vol gebonden linzensoep, vliegen af en aan. De eerste dag van het elftal in Marokko wordt ook opgeluisterd door een modeshow waar alleen staatsgezinde media bij aanwezig mogen zijn. Op een catwalk zal een half uur na de vastenmaaltijd het nieuwe Marokkaanse voetbalshirt gepresenteerd worden.

In de afgelopen weken was er hevig kritiek op het design van het rood-witte uitshirt dat eind april door Adidas naar buiten werd gebracht. Een ‘Marlboro-pakje’ werd het spottend genoemd. In Skhirat wordt het nieuwe ontwerp gepresenteerd door de Marokkaanse Nederlander Mbark Boussoufa. De reacties van het Marokkaanse publiek op sociale media zijn wederom lauw. Erg veel lijkt er niet te zijn aangepast aan het shirt. Vooral het rood-groene thuisshirt roept hoon op. Dat lijkt op een regulier Adidas-shirt van 20 euro. Plak er zelf een embleem op van de Marokkaanse voetbalbond, is het advies op sociale media, en je hoeft niet de 70 euro te betalen die het officiële voetbalshirt kost.

De volgende dag, vrijdag 25 mei, verschijnt er in de krochten van het internet eindelijk iets dat op een programma lijkt. Het elftal zal tot zondag 27 mei nog drie keer trainen. Twee trainingen zijn achter gesloten deuren, één training is toegankelijk voor pers en publiek. Die vindt plaats op zaterdag 26 mei op een veldje bij het Moulay Abdallah Stadion in Rabat.

Bondscoach, de strakgekamde en gespierde Fransman, Herve Renard dolt met een speler.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

De training begint om half vijf in de middag. De aanwezige pers en publiek horen Nederlandse straattaal over het veldje schallen. ‘Heb je geen mattie?’ roept Ziyech naar zijn Ajax-teamgenoot Noussair Mazraoui, een van de grote verrassingen op de lijst geselecteerde spelers voor Marokko.

Ziyech vraagt aan Mazraoui of hij zijn trainingsmaatje mag zijn, want het elftal begint in groepjes van twee aan de warming-up. De broertjes Amrabat vormen ook een paar. Karim El Ahmadi heeft geen ‘Hollandse’ landgenoot om mee te trainen, maar blijft wel in de buurt van de Nederlandse kabel hangen. Alleen Mbark Boussoufa – die het Arabisch, Frans, en zelfs het Russisch machtig is – gaat zijn eigen gang. Hij lijkt de meest geïntegreerde speler van de Nederlandse enclave.

Niet dat de Nederlandse voetballers zich van de rest afzonderen. Vooral Ziyech is overal op het veld te bekennen. Dan is hij boter, kaas en eieren aan het spelen met Hamza Mendyl, voetballer van het Franse Lille OSC. Of hij slaat een liefdevolle arm om Amine Harit, uitblinker bij FC Schalke ’04.

Nordin Amrabat is, naast zijn broertje Sofyan Amrabat, Noussair Mazraoui, Mbark Boussoufa, Hakim Ziyech en Karim El Ahmadi, een van de zes Nederlanders in het Marokkaanse team.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

De training lijkt er een beetje bij in te schieten bij Ziyech. Bij het opdrukken zakt hij net iets minder verder door dan de andere spelers. Hij gooit zijn schouder er niet altijd in bij de duels. En achter ballen aanhollen doet hij ook niet met dezelfde inzet als anderen. Maar hij maakt niet de indruk van iemand die er met de pet naar gooit. Hij wil vooral dollen met zijn teamgenoten.

Ziyech heeft het naar zijn zin in Marokko en hij wil dat de hele wereld dat weet. Daarom houdt hij balletjes hoog, probeert ze van de middenlijn in het doel te mikken, en haalt tot hilariteit van de verzamelde pers en publiek kunstjes uit met een grote blauwe skippybal. Ziyech is ook de speler van wie op sociale media de meeste filmpjes circuleren waarin hij nadrukkelijk laat weten hoe goed het leven in Marokko en in het Marokkaans elftal hem bevalt. Als iemand die eindelijk op schoolreisje mag, nadat hij een rotjaar achter de rug heeft.

De liefde is wederzijds. Geen enkele andere spelersnaam die zo vaak aan de zijlijn door het publiek wordt gescandeerd als die van Ziyech. Hier wordt zijn achternaam overigens niet uitgesproken met een harde g-klank, maar met een sh-klank. ‘Ziyesh!’

Op het strand van Skhirat lijkt Ziyech vooral verlegen onder de bewonderende aandacht van zijn Marokkaanse fans.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Interviews met de spelers blijken wederom niet mogelijk. Ze zijn vooral in Marokko om hun gezichten te laten zien, niet om hun verwachtingen en ervaringen te delen. Sommige journalisten proberen wel een reactie bij de spelers te ontlokken en roepen iets in het Berbers naar de Riffijnse broertjes Amrabat. Maar die grijnzen alleen maar terug.

Een uur later is het over met de pottenkijkers. Pers en publiek moeten het terrein verlaten, zodat het Marokkaanse team onbespied verder kan trainen. De politie moet er aan te pas komen om de meest halsstarrige fans van het terrein weg te drijven.

Op zondagochtend volgt, tot slot van het korte trainingskamp, een besloten training. Later die dag vliegt het team naar een trainingskamp in het Zwitserse Crans-Montana, een rustig skigebied op 1.500 meter hoogte. Daar zullen de ‘Leeuwen’ twee weken lang worden klaargestoomd voor het belangrijkste voetbaltoernooi ter wereld. De tegenstanders? Eerst Iran, op 15 juni in St.-Petersburg, daarna Portugal en Spanje.