NGO's zwijgzaam over hulpverleensters die zijn aangerand en verkracht

Met het deze week aangekondigde vertrek van de Oxfam-directeur in Groot-Brittannië, Mark Goldring, is de rust nog niet teruggekeerd. Goldring lag onder vuur vanwege zijn nonchalante behandeling van een schandaal over het veronderstelde gebruik van prostituees in Haïti in 2011, door medewerkers van Oxfam. Libération doet een boekje open over 'intern' seksueel misbruik, waarvan uitgezonden medewerksters binnen non-gouvernementele organisaties (NGO’s) slachtoffer zouden zijn geweest. Het #metoo-schandaal in kringen van humanitaire organisaties krijgt zo een vervolg. Libération kwam na onderzoek met vier getuigenissen van medewerksters van NGO’s die melden te zijn aangerand of verkracht. In alle gevallen wilde de NGO in kwestie de zaak vooral klein houden.

‘Ellen’, een Amerikaanse die in 2014 werkzaam was in Irak, vertelt hoe een dronken coördinator haar begon te betasten. Ze wees hem af, maar later die avond drong hij haar kamer binnen. Ze moest worden gered door een andere collega. Toen ze de man aangaf bij haar leidinggevenden, had dat voor de dader nauwelijks gevolgen. ‘Ze hebben hem gezegd dat hij een instructievideo over seksueel wangedrag moest bekijken en ik kreeg een andere woning aangeboden.’ Dat laatste wilde Ellen niet, dus moest ze in hetzelfde gebouw blijven met haar aanrander. Aan het einde van haar contract kreeg ze een slechte notering van de betreffende NGO.

Megane Nobert, een Canadese hulpverleenster in Zuid-Soedan, werd in 2015 gedrogeerd en verkracht door een collega. Haar leidinggevenden verzochten haar erover te zwijgen. Van de verkrachter kreeg ze een brief dat ze uit vrije wil met hem naar bed was gegaan. De man in kwestie ging later aan de slag bij een VN-organisatie. Die wilde er verder geen werk van maken, omdat hij daar op contractbasis werkte.

Liliane, een Française die in Ivoorkust werkte, doet verslag van professionele tegenwerking in 2006 door een leidinggevende omdat ze niet met hem wilde uitgaan. Collega’s zeiden haar: ‘Waar klaag je over, ga met hem dineren en hij tekent je papieren’.

Lesley Agams, een Nigeriaanse, vertelt hoe ze acht jaar geleden tijdens een overleg in Londen werd aangerand door een leidinggevende. Toen ze hem afwees, werd haar contract niet verlengd. Een jaar later werd de man ontslagen, overigens pas nadat zij aangifte had gedaan bij de politie.

Een website waar humanitaire hulpverleners hun klachten kwijt konden, ging ter ziele. Het baanbrekende Report the Abuse (Meld het Misbruik) werd vorig jaar gesloten wegens gebrek aan middelen. Achter de site zat Megane Nobert. Zij deed online onderzoek, dat leidde tot meer dan honderd reacties. Daarvan meldde 72 procent tijdens het werk seksueel te zijn lastiggevallen, 13 procent meldde te zijn verkracht. Nobert onderzocht ook de gedragsvoorschriften van meer dan 100 hulporganisaties en NGO’s. Slechts 16 procent zou iets melden over seksueel geweld tegen eigen medewerkers. Sindsdien hebben verschillende VN-organisaties en NGO’s hun beleid aangepast en een zero-tolerancebeleid afgesproken voor seksueel wangedrag van werknemers.