Sophie Rietmulder Binnenland 1 jun 2025, 09:16

Leestijd: 2 minuten

Hagel zo groot als knikkers in Limburg: hoe ontstaat dat eigenlijk?

Na een warme dag met temperaturen tot 28 graden werd Limburg gisteren getroffen door zwaar noodweer. In korte tijd trokken felle buien over de regio, met hagel van zo’n twee centimeter doorsnee. Kelders liepen onder, auto’s raakten beschadigd en hulpdiensten hadden hun handen vol.

Wat opvalt: dit soort weer lijkt steeds vaker voor te komen. Hoe ontstaat dit eigenlijk, en waarom lijkt het steeds heviger te worden?

Weersomslag

De weersomslag kwam niet uit het niets. Op warme dagen hoopt zich veel vocht op in de lucht. Als die warme, vochtige lucht opstijgt en botst met koudere luchtlagen, hoger in de atmosfeer, ontstaan er zware buien. In dat proces kan ook hagel ontstaan: kleine ijsklompjes die in de wolk blijven rondcirkelen en groeien, totdat ze te zwaar worden en naar beneden vallen.

De opbouw van dit soort buien gebeurt vaak snel, en de intensiteit is lastig te voorspellen. Dat verklaart waarom de lucht het ene moment nog rustig lijkt, en er een halfuur later hagelstenen uit de lucht vallen.

Grote hagel

Hagel ontstaat in zware buienwolken, waar sterke opwaartse luchtstromen waterdruppels mee omhoog nemen naar hogere, koudere lagen van de atmosfeer. Daar bevriezen ze en vormen ze kleine ijsdeeltjes. In een krachtige bui kunnen die deeltjes meerdere keren omhoog en omlaag worden geblazen, waarbij ze steeds meer water verzamelen dat opnieuw bevriest. 

Hoe krachtiger de luchtstromen in de bui, hoe langer de hagel blijft circuleren en hoe groter de steen uiteindelijk wordt. Bij hagelstenen van twee centimeter of meer spreek je van grote hagel. Die hagel kan bij voldoende snelheid flinke schade aanrichten.

Meer zware buien

Volgens het KNMI is een toename van zware buien te verklaren door de opwarming van de aarde. Warmere lucht kan meer waterdamp vasthouden, en dat zorgt ervoor dat er bij buien in korte tijd meer neerslag kan vallen. Die toegenomen vochtigheid vergroot de kans op intensere buien. De directe relatie met hagel, onweer en windstoten is ingewikkelder en wordt nog onderzocht. 

Wel is bekend dat bij de zwaarste buien valwinden kunnen ontstaan, die lokaal veel schade veroorzaken. Het KNMI waarschuwt dan ook dat klimaatverandering het risico op extreem weer vergroot, al is de exacte impact afhankelijk van veel factoren.

Afgelopen april gaf het KNMI ook al code geel af vanwege de weersomstandigheden. Dat gebeurt niet zomaar en hangt af van belangrijke criteria.

Twijfels over behandeling voor kinderen met ME/CVS – wat houdt deze ziekte in?

Etiketten op de schop, meer duidelijkheid als je een allergie hebt

Reacties