Huizenmarkt krijgt serieuze tik tijdens lockdown
Krijgt de coronacrisis inmiddels een stevige greep op de huizenmarkt? Het lijkt er wel op, al vinden makelaars het nog meevallen. Sinds half maart zijn er ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar 12 procent minder woningen verkocht en zijn er 9 procent minder te koop gezet.
Het kan niet anders dan dat de coronacrisis effect heeft op de huizenprijzen, zegt makelaar Sven Heinen, oud-voorzitter van de Amsterdamse makelaarsvereniging. ‘Veel verkopers wachten even af, anderen willen juist nu nog snel de markt op. Verkopers met dubbele woonlasten bijvoorbeeld. Zij maakten zich eerst niet zo’n zorgen over de verkoop van hun huis. Nu vrezen ze voor een prijsdaling. Ze willen niet meer het onderste uit de kan, maar zien in dat zekerheid ook geld waard is. Veel kopers wachten juist even: wat gaan de prijzen doen? Betaal ik nu niet te veel?’
Heinen ziet ‘zeker de helft’ minder nieuw aanbod van koopwoningen in zijn Amsterdamse praktijk met zes makelaars. De Amsterdamse makelaarsvereniging (MVA) meldde al het ontbinden van koopovereenkomsten door verlies van inkomsten. Kopers kunnen zich zelfs in het gewilde Amsterdam weer een voorbehoud van financiering veroorloven.
Afname
De NVM registreert op nationaal niveau voorlopig een afname van 9 procent van het aantal nieuwe borden met ‘te koop’ aan de gevels. Gemiddeld wordt er in Nederland verkocht boven de vraagprijs, aldus de vereniging. Toch vreest de NVM zwaar weer. De barometer wordt op scherp gezet. De makelaars gaan hun woningmarktcijfers niet meer vier keer per jaar vrijgeven, zoals gebruikelijk. Vanaf volgende week komt er elke twee weken een rapport van de stand van zaken op de huizenmarkt.
Rabobank, de grootste hypotheekverstrekker van Nederland, voorspelde twee weken geleden al een dip in de woningmarkt. Verlies van werkgelegenheid en inkomsten zorgt voor een vermindering van de vraag. Wie zich nog wel de aanschaf van een huis kan veroorloven, zal de neiging hebben die aankoop uit te stellen. De prijzen gaan dalen, maar niet te veel, denkt de bank. De krapte op de woningmarkt is nog steeds groot. Huren blijft duur en de rente is laag, dus kopen blijft relatief aantrekkelijk.
Effect op nieuwbouw
Daar komt bij dat de coronacrisis ook effect zal hebben op de nieuwbouw, dus op het extra aanbod van huizen, voorspelt Taco van Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). ‘De economie krijgt nu een heel zware klap. Veel mensen zullen wachten met de aankoop van een huis. En op de woningmarkt is het zo dat ze niet alleen wachten tot de economie weer op gang komt. Het duurt altijd langer voor er weer genoeg vertrouwen is om een woning te kopen. Dat hebben we steeds gezien in vorige crises. Met alle gevolgen voor de woningmarkt en de nieuwbouw van dien. Zonder verkoop door voorinschrijving gaan er geen nieuwbouwprojecten van start.’
De huizenmarkt zal flink zal lijden onder de coronacrisis, denkt ook voormalig hoogleraar woningmarkt Johan Conijn, financieel adviseur op hetzelfde gebied. Verlies van inkomen, of de angst daarvoor, is een belangrijke oorzaak. Maar ook de verwachting van een prijsdaling leidt tot uitstel van een aankoop. Ook zullen banken strenger worden met hypotheken, wat hun bazen ook zeggen. Toch zal de prijsdaling niet dramatisch zijn, verwacht hij. ‘De rente is nog steeds bijzonder laag. En voorlopig zullen veel minder mensen hun huis in de verkoop zetten. Dat ondersteunt de prijs van de huizen die wel te koop staan. Maar voorlopig zou ik zeggen: afwachten hoe lang deze crisis duurt.’
Filmpje
Uiteindelijk moet een koper het huis echt zien en voelen, zegt makelaar Jeanine van der Sanden, terwijl zij zich opstelt voor de camera. Maar dit is niet meer de tijd van drukbezochte rondleidingen en groepsbezichtigingen. Dus voorlopig maakt zij maar een filmpje om een eerste indruk te geven van het woonhuis Zonnelaan 11 in Haarlem. Zodat straks alleen werkelijk geïnteresseerden zich melden voor een bezoekje met maximaal twee personen en voldoende afstand tot de makelaar.
Op haar tocht door het huis wordt zij gevolgd door haar vaste fotograaf Daniël Maissan. Behalve foto’s maakt hij ook een videoreportage. Zij lopen van kamer naar kamer in het rijksmonument, ontworpen door architect Han van Loghem. Woningbouwvereniging Tuinwijk wilde met de bouw van 86 van deze woningen ‘de woningnood lenigen onder vertegenwoordigers van de maatschappelijke middenklasse’, van leraar tot ingenieur. Van huurwoningen werden het gewilde koophuizen. De vraagprijs van dit huis met uitzicht op het water van het Spaarne: 875 duizend euro.
Complete gekte
In haar eenvrouwsmakelaarskantoor is het nu ‘complete gekte’. ‘Ik dacht in de komende maand vijf panden in de verkoop te brengen. Dat worden er zo’n vier per week. Verkopers willen niet meer wachten op de lente en zeggen: we weten niet wat er gaat gebeuren, dus breng ons huis nu maar in de verkoop.’
Onder kopers ziet zij meer voorzichtigheid, maar ook mensen die de sprong naar een nieuw huis toch nog wagen. ‘Een coronavirus neemt de redenen om te verhuizen niet weg. En er zijn er die denken: straks gaat de rente weer omhoog. Of ze hebben financiële zekerheid en willen profiteren van de eventuele terughoudendheid van andere kopers.’
Van der Sanden besluit haar rondleiding met een uitnodiging: ‘Dan zien we jullie graag hier in dit pand.’ En dan volgt de vermaning, met een stopteken van haar opgeheven hand: ‘Op gepaste afstand.’
