Het mondkapje als wapen tegen het coronavirus? Dat is eigenlijk zinloos

Valt besmetting te voorkomen door een mondkapje te dragen?

‘In China en Italië duiken nu overal mondkapjes op in de vorm van papieren doekjes, die chirurgen in het ziekenhuis dragen tijdens operaties. Zij doen dit om de patiënt te beschermen tegen bacteriën. Deze mondkapjes zijn aan de zijkanten gewoon open, dus het houdt zeker geen virussen tegen. Ter bescherming tegen het coronavirus heeft het dus geen enkele zin. Dan kun je net zo goed een papieren zakdoek voor je mond houden.’

Hebben de geavanceerde modellen met filter wel nut?

‘Ook deze mondkapjes bieden eerder schijnveiligheid dan dat ze echt zullen helpen. Ze sluiten nooit helemaal aan op het gezicht. Bovendien: op het moment dat je uitademt, gaat de filter even open en ontstaat een gat. Als iemand in je omgeving net op dat moment hoest, kun je alsnog besmet raken. Het virus verspreidt zich via kleine druppeltjes. Mensen met een infectie scheiden meer druppeltjes uit dan gezonde mensen. Ze hoesten, ademen zwaarder, schrapen wat vaker hun keel. Vroeger riep je als iemand verkouden was: ‘Hand voor je mond!’ Dat moet je dus niet doen, want dan kun je het virus met je hand verspreiden. Het is beter om te hoesten in je elleboog en dan maar vaker je kleren te wassen.’

Is het wel verstandig om een mondkapje te dragen in besmet gebied, zoals het noorden van Italië?

‘Als je mij zou vragen of ik een mondkapje zou dragen als ik een symposium zou hebben in Milaan, dan is het antwoord: nee. Het enige nuttige aan het dragen ervan is dat je minder snel aan je gezicht komt. Uiteindelijk kun je jezelf het beste beschermen door geregeld je handen te wassen en oppervlakten die je vaak gebruikt, zoals een toetsenbord of telefoon, beter te desinfecteren. Maar het is onmogelijk om je helemaal te beschermen tegen virussen die van mens op mens gaan. Dit geldt ook voor de griep, die op eenzelfde manier wordt overgedragen en waar momenteel meer mensen aan overlijden dan aan het coronavirus. Het leven is wat dat betreft een groot risico, al zie ik vooralsnog weinig reden tot paniek.’

Stel: er wordt een besmet geval binnengebracht in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Zal het personeel dan mondkapjes dragen?

‘We hebben zogeheten FFP2-maskers op voorraad, die de neus bedekken en goed aansluiten bij de mond. Deze maskers laten bijna geen virussen door. Je zou er eigenlijk ook nog een bril bij moeten dragen, want een virus kan via de traanbuizen het lichaam binnendringen.’

Heeft het wel zin dat besmette mensen mondkapjes dragen om hun omgeving te beschermen?

‘Er kunnen ook mensen zijn die het virus bij zich dragen zonder ziek te zijn, dus daar kun je je niet tegen beschermen. Mensen die echt ziek zijn, zitten in isolatie. Een mondkapje heeft dan geen zin. Het bemoeilijkt bovendien het ademen - iets waarmee zieke patiënten al extra moeite hebben. Ook voor gezonde mensen is het geen pretje om een mondkapje te dragen omdat het een stuk lastiger ademt dan in de open lucht. Na een paar uur ben je doodmoe. Dat ga je niet lang volhouden.’